FNV: Professor Oosterhaven uit de bocht
Professor Jan Oosterhaven, regionaal econoom aan de Rijksuniversiteit te Groningen, kwam onlangs prominent in het nieuws. Hij poneerde de opvatting dat de laagste lonen in het Noorden te hoog zijn. Ze zijn volgens hem een sta in de weg voor een positieve regionale werkgelegenheidsontwikkeling. Vandaar een pleidooi voor regionale CAO's, die het mogelijk moeten maken deze lonen in het Noorden te verlagen. De FNV Regio Noord volgt met stijgende verbazing het wetenschappelijk populisme van de onlangs tot gewoon hoogleraar benoemde wetenschapper. Er komen bij de vakbonden vanwege de publiciteit veel reacties van verontruste werknemers binnen. Daarom de mogelijkheid tot discussie over een door de FNV Noord gemaakte stelling over deze kwestie.
Adviseur
De heer Oosterhaven, een belangrijk beroepsadviseur van de noordelijke provincies, betoogde verder dat afschaffing van inkomensregelingen voor de laagstbetaalden goed voor de regionaal economische ontwikkeling zou zijn. Hij noemde hierbij de gesubsidieerde arbeid en de huursubsidie.
Kastelen
De professor begeleidde in de afgelopen jaren als bijzonder hoogleraar regionaal economisch onderzoek. Hij richtte zich daarbij vooral op onderzoek dat bij kon dragen aan beleid ter versterking van de regionaal economische structuur. Een recent voorbeeld daarvan was onderzoek naar de maatschappelijke kosten en baten van een snelle Zuiderzeelijn. Zodra hij echter buiten gangbare macro economische modellen treedt, worden zijn opvattingen minder genuanceerd. Zoals een aantal jaren geleden een pleidooi voor de bouw van landhuizen en kastelen op het Groninger platteland. Iedere Groninger weet dat een dergelijke ontwikkeling al sinds de late middeleeuwen in deze regio is gestagneerd
Bijzonder
Sinds professor Oosterhaven begin 2002 is benoemd tot gewoon hoogleraar, worden zijn beschouwingen nog meer bijzonder: De laagste loonschalen moeten in het Noorden nog lager! En de mensen met een gesubsidieerde baan op straat gezet. Een regionale CAO is het tovermiddel om de noordelijke economie te versterken.
Regionale CAO
Wat is er werkelijk aan de hand? Nederland is een klein land, veel noordelijke bouwvakkers werken in de Randstad. Moeten die een lager CAO loon hebben dan bouwvakkers in de Randstad die in het Noorden werken? Het stellen van de vraag geeft al het antwoord: de regionale economie wordt waarschijnlijk sterk gehinderd. Er zijn in het Noorden al vele regionale CAO's, meestal bedrijfs-CAO's. Zoals de karton industrie of Avebe. Oosterhaven vergeet voor het gemak dat de organisatiegraad van werknemers in het Noorden 25% boven het landelijk gemiddelde ligt. De kans is groot dat invoering van regionale CAO's juist leidt tot hogere lonen.
Verlies arbeidsplaatsen
Begin september demonstreerden ruim 2500 werknemers met een gesubsidieerde baan in Noord-Nederland tegen de kaalslag van hun banen. Zij begrijpen heel goed dat opvattingen van Oosterhaven op korte termijn verlies van duizenden arbeidsplaatsen kunnen betekenen. Vorige week is in het centraal akkoord deze bezuiniging deels teruggedraaid, maar de uitwerking in Noord-Nederland moet nog goed in de gaten worden gehouden.
Inkomen
Onlangs publiceerde het CBS het periodieke inkomensonderzoek. Hierbij kwam vast te staan dat het gemiddelde inkomen in het Noorden ruim onder het landelijk gemiddelde lag. In grote delen van de provincies Groningen en Friesland zelfs meer dan 15 %. Een recent rapport van VNONCW Noord vermeldde dat de lonen in het Noorden gemiddeld 7% onder het nationale gemiddelde liggen. Dit verschijnsel heeft niet te maken met de loonhoogte in CAO's, maar met de economische- en daarmee verbonden beroepsstructuur. Ook de nog altijd achterblijvende participatiegraad in het Noorden heeft een neerwaarts effect op het gemiddelde inkomen.
Stelling FNV Noord:
Om de achterstand in inkomen en werkgelegenheid in het Noorden weg te werken moet de sociale en regionaal-economische structuur verder worden versterkt. Het is de taak van de wetenschap daaraan een zinvolle bijdrage te leveren. De opvatting van Oosterhaven doet dat niet.
Bent u het eens of oneens met de stelling of wilt u suggesties leveren, reageer dan op dit bericht.
Nadere informatie
Harm Brouwer, FNV regio Noord
Tel: 050-3631700 (w), 06-21808573 (m), 050-5268184 (h)
Of Cor Uitham
Tel: 050-3021901(h)
6-12-2002