Het interpreteren van de Koran
In elke religie hebben zich in de loop van de geschiedenis enorme
lagen van interpretatie en herinterpretatie gestapeld op de originele
teksten. De cultureel-historische inhoud van die teksten (Koran,
Bijbel, Torah) is daardoor versluierd. Het gevolg van deze
interpretatielagen is dat in iedere religie een veelvoud van
gedachtegangen mogelijk is die leidt tot een enorme en levendige
pluriformiteit. De taak van de godsdienstwetenschap is om te
benadrukken dat de originele tekst niet zelf spreekt. Religie is
datgene wat de gelovigen uit die originele teksten maken.
In religies die zich baseren op een heilige tekst speelt altijd de
specifieke historische en culturele achtergrond van de taal waarin de
tekst is geschreven een rol. Het goddelijke vertoog uit de heilige
teksten is ten diepste man-made. Om zicht te krijgen op het goddelijke
in de religie, moet dat juist worden gescheiden van de historische en
culturele achtergrond van de tekst. Het probleem van het
fundamentalisme - in welke religie ook - is dat het de historische
dimensie van een religie benadrukt en die presenteert als een eeuwige
waarheid. Deze exclusieve - andere interpretaties verketterende - way
of thinking leidt gemakkelijk tot onverdraagzaamheid en geweld. Abû
Zayd pleit juist voor een hermeneutiek waarin door het gebruik van
analytische methoden het verschil tussen het 'universele' en het
'historische' in een religieuze tekst zichtbaar gemaakt wordt. Alleen
op die manier kan het voor iedere religie essentiële evenwicht
daartussen behouden blijven.
Prof.dr. N.H. Abû Zayd studeerde Arabisch en islamitische studies aan
de Universiteit van Caïro, Egypte. Hij werd aan dezelfde instelling
benoemd tot assistent docent en later tot assistent professor en
professor. Hij kwam door zijn werk in aanvaring met de islamitische
orthodoxie in zijn land en verhuisde naar Nederland. In 1995 werd Abû
Zayd hoogleraar Arabische Studies aan de Universiteit van Leiden.
Daarnaast is hij adviseur van het project 'Rights at Home' aan het
International Institute for the Study of Islam in the Modern Muslim
World (ISIM), Ibn Rushd-leerstoelhouder aan Universiteit voor
Humanistiek in Utrecht en Senior Fellow aan het Wissenschaftskolleg in
Berlijn.
Datum en tijd
dinsdag 17 december 2002, 20.00 uur
Spreker
prof.dr. Nasr Abû Zayd
Titel
Interpreting the Koran
Serie
Islam en Oriënt. Over religie, cultuur, filosofie en wetenschap
Plaats
Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. 050 363 5594, www.rug.nl/studium
Studium Generale