Johannes Wier Stichting
Richtlijnen voor gezondheidswerkers over ethische dilemma's
Datum: 08 april 2003
Mensenrechten-
educatie Physicians for Human Rights in de VS
publiceerde begin maart een nieuw rapport getiteld "Dual Loyalty &
Human Rights in Health Professional Practice. Proposed Guidelines &
Institutional Mechanisms". Dit rapport werd ontwikkeld in samenwerking
met de Universiteit van Kaapstad, Zuid Afrika, en een groep van
internationale experts. Adriaan van Es zat namens de JWS en IFHHRO in
deze International Dual Loyalty Working Group.
Het rapport definieert "dual loyalty" als het rolconflict van de arts
wanneer normale dienstverlening aan de patiënt op gespannen voet komt
te staan met andere (lands)belangen.
Voorbeelden daarvan zijn:
1. beoordelen of gevangenen medisch geschikt zijn voor marteling
2. verzwijgen van medische gegevens over vluchtelingen om
repatriëring door de overheid niet te hinderen
3. onthouden van informatie over reproductieve gezondheid aan vrouwen
4. discriminatie van minderheden door lagere kwaliteitseisen voor de
zorg te hanteren
Wanneer gezondheidswerkers door hun overheid of omgeving (cultuur)
gedwongen worden om patiënten zorg of informatie te onthouden, of mee
te werken aan marteling en straffen, kunnen loyaliteitsconflicten
ontstaan. De richtlijnen in dit rapport kunnen helpen om de relatie
tussen staat en gezondheidszorg te verduidelijken en de positie van
artsen en verpleegkundigen ten opzichte van de overheid te
verstevigen, zodat zij beter in staat zijn hun patienten tegen
mensenrechtenschendingen te beschermen.
Leonard Rubenstein, directeur van Physicians for Human Rights, zei
over dit rapport: "While the connection between human rights and
ethics has been discussed in the past, this project broke new ground
in showing how pressures from the state in a variety of practices can
be addressed within an accepted framework of international human
rights."
Een digitale versie van het rapport is te vinden op de website van
PHR; een gedrukte versie kan via die website besteld worden:
www.phrusa.org