Johannes Wier Stichting

Richtlijnen voor gezondheidswerkers over ethische dilemma's Datum: 08 april 2003

Mensenrechten-
educatie Physicians for Human Rights in de VS publiceerde begin maart een nieuw rapport getiteld "Dual Loyalty & Human Rights in Health Professional Practice. Proposed Guidelines & Institutional Mechanisms". Dit rapport werd ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit van Kaapstad, Zuid Afrika, en een groep van internationale experts. Adriaan van Es zat namens de JWS en IFHHRO in deze International Dual Loyalty Working Group.

Het rapport definieert "dual loyalty" als het rolconflict van de arts wanneer normale dienstverlening aan de patiënt op gespannen voet komt te staan met andere (lands)belangen.

Voorbeelden daarvan zijn:
1. beoordelen of gevangenen medisch geschikt zijn voor marteling 2. verzwijgen van medische gegevens over vluchtelingen om repatriëring door de overheid niet te hinderen 3. onthouden van informatie over reproductieve gezondheid aan vrouwen 4. discriminatie van minderheden door lagere kwaliteitseisen voor de zorg te hanteren

Wanneer gezondheidswerkers door hun overheid of omgeving (cultuur) gedwongen worden om patiënten zorg of informatie te onthouden, of mee te werken aan marteling en straffen, kunnen loyaliteitsconflicten ontstaan. De richtlijnen in dit rapport kunnen helpen om de relatie tussen staat en gezondheidszorg te verduidelijken en de positie van artsen en verpleegkundigen ten opzichte van de overheid te verstevigen, zodat zij beter in staat zijn hun patienten tegen mensenrechtenschendingen te beschermen.

Leonard Rubenstein, directeur van Physicians for Human Rights, zei over dit rapport: "While the connection between human rights and ethics has been discussed in the past, this project broke new ground in showing how pressures from the state in a variety of practices can be addressed within an accepted framework of international human rights."

Een digitale versie van het rapport is te vinden op de website van PHR; een gedrukte versie kan via die website besteld worden:

www.phrusa.org