TESTBED DIGITALE BEWARING

Overheden moeten nu beginnen e-mail goed te bewaren

De overheid moet zo snel mogelijk beginnen met het duurzaam digitaal bewaren van e-mail. Kostbare informatie gaat anders verloren. De beste manier om e-mail ook in de toekomst leesbaar en toegankelijk te houden is deze op te slaan in XML, een wereldwijd gebruikte opmaaktaal. Het is het handigst en het goedkoopst als organisaties voor hun formele e-mail gebruik gaan maken van templates met invulvakken. Zo worden essentiële gegevens toegevoegd, en samen met een logo bijvoorbeeld krijgt de e-mail een officieel uiterlijk. In combinatie met de centrale opslagplaats in XML is dit de belangrijkste aanbeveling die Testbed Digitale Bewarin (een programma in opdracht van de overheid) doet in de eerste publicatie over digitaal bewaren, 'Van digitale vluchtigheid naar digitaal houvast'.

Tijdens de beurs Overheid en ICT van 8-10 april in de Jaarbeurs te Utrecht wordt deze publicatie gelanceerd. Op de stand van Testbed (2.B.075), ondergebracht bij ICTU, wordt ook een live demonstratie gegeven van het duurzaam bewaren van e-mail.

In de publicatie 'Van digitale vluchtigheid naar digitaal houvast' wordt verslag gedaan van het onderzoek dat in het Testbed laboratorium is verricht naar de beste manier om e-mail ook over tien of twintig jaar nog te kunnen lezen. De technologische veranderingen gaan zo snel dat een bericht van vandaag over een aantal jaren gewoonweg niet meer te lezen is.
Testbed onderzocht drie bewaarstrategieën, migratie, XML en emulatie op hun geschiktheid. De conclusie is dat e-mail het beste kan worden bewaard in XML. XML staat voor eXtended Markup Language, een wereldwijd gebruikte open standaard. In de publicatie wordt beschreven hoe dit in de praktijk kan worden gebracht.

Eisen aan bewaren
Natuurlijk hoeft niet iedere e-mail bewaard te worden; ook van papieren documenten wordt immers maar 5% bewaard. Maar de e-mail die wel bewaard moet blijven, omdat er bijvoorbeeld (politieke) besluiten in worden genomen, moet aan bepaalde eisen voldoen. Testbed heeft die eisen, authenticiteitseisen genaamd, precies geformuleerd. Het is belangrijk dat overheden e-mail net zo behandelen als andere informatie binnen hun organisatie, maar ook dat er voorzieningen worden getroffen dat e-mail op de juiste manier, dus digitaal, wordt bewaard. Ook de digitale overheid moet haar digitale informatie immers goed op orde hebben.

Actie ondernemen
Vervolgens is het aan de verschillende belanghebbenden binnen de organisatie om actie te ondernemen. Zo moeten managers het voortouw nemen om aan e-mail dezelfde kwaliteitseisen te stellen als aan andere communicatiemiddelen binnen de organisatie. Het gebruiken van e-mailtemplates is hierbij een belangrijk hulpmiddel. ICT-ers en records managers moeten vervolgens praktische invulling geven aan het e-mailbeleid. Daarnaast zijn er tips voor iedere e-mailgebruiker, bijvoorbeeld het gebruiken van een handtekeningenblok, of het benutten van het adresboek. De bewustwording van de e-mailgebruiker dat formele e-mailberichten, net als papieren documenten, bewaard moeten blijven, is ook belangrijk. Zowel nieuwe, als reeds verzonden e-mailberichten kunnen op de voorgestelde manier bewaard worden.

Testbed Digitale Bewaring
Testbed Digitale Bewaring is een project dat is ondergebracht bij ICTU, de overheidsorganisatie die voor en met overheden ICT-gerelateerde projecten uitvoert. In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Rijksarchiefdienst heeft Testbed onderzocht hoe digitale informatie, zoals e-mail, het best bewaard kan blijven. In de komende maanden zullen de delen over het goed bewaren van tekstdocumenten, spreadsheets en databases verschijnen.