Stervende nabij zijn
Men komt er regelmatig mee in aanraking, maar er inhoudelijk met
anderen over praten is vaak niet aan de orde; hulpverleners die te
maken hebben met het overlijden van cliënten/patiënten. Voor
vrijwilligers van de humanistische dienstverlening, mantelzorgers,
vrijwilligers van de intensieve thuiszorg en personeel van terminale
thuiszorg en verzorgingshuizen is het van belang te begrijpen welke
gevoelens en processen er een rol spelen bij de laatste levensfase van
mensen. Om hen inzicht te geven in de problematiek rondom overlijden
organiseerde de Humanistische Dienstverlening Gelderse Vallei
(Hv+Humanitas) de cursus `stervende nabij zijn'.
Naast cursusleider Rieky van Elk gaven vijf andere professionals hun
visie op aspecten van sterven. De cursus besloeg tien dagdelen.
Aangezien deze tien delen als vrij zwaar werden ervaren door de
deelnemers, zal de cursus waar mogelijk in tweeën worden gesplitst. De
eerste les ging over ontmoeten en loslaten; over het feit dat omgaan
met de dood ook te maken heeft met eigen gevoelens van loslaten. De
twee les behandelde de periode vlak vóór de dood; welke gedachten en
rituelen spelen een rol bij de verschillende levensbeschouwingen. Want
hoewel het een humanistische cursus is, is kennis van andere
levensbeschouwingen nodig om in meerdere situaties begeleiding te
kunnen geven. De les daarna ging in op de levenshouvast die wegvalt
bij mensen die op sterven liggen; welke emoties komen daarbij kijken.
De vierde les had betrekking op mededogen; op welke manier geven
houding en communicatie aan dat je met de persoon mee leeft. De
volgende les werd macht en onmacht besproken; hoe voelt men zich en
hoe handelt men daarnaar. De zesde les ging over grenzen; waar en
wanneer houdt zorgen voor de ander op, hoe ver gaat men daar in. De
zevende les nam een stap naast de stervende en werd juist gesproken
over de omgeving en waar men als hulpverlener bedachtzaam op moet
zijn. De les daarna stond, zowel emotionele als fysieke, pijn
centraal. De daaropvolgende les werden levenseinde, -verlenging en
-beëindiging behandeld, met andere woorden over het expliciet focussen
op beter worden, over versterven en euthanasie. De laatste les was
bestemd voor afronding en evaluatie. Er namen 11 personen deel. Deze
cursus kan het komende seizoen ook elders worden gegeven.
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met Humanistisch Steunpunt
Gelderse Vallei, tel: (0318) 551 665, email:
humanistisch.steunpunt@worldmail.nl.
---
Humanistisch Verbond