Socialistische Partij
Bericht uit Cancun - 8 september 2003
Hoop voor de toekomst
Verslag van het internationaal forum van linkse parlementariërs op 8
september in Cancun
Een internationaal forum van linkse parlementariërs heeft in Cancun
een verklaring aangenomen waarin zij het vrijhandelsbeleid van de
Wereldhandelsorganisatie WTO veroordeelt. Sinds de WTO in 1995 is
opgericht is de kloof tussen arm en rijk bijvoorbeeld alleen maar
groter geworden. Daarnaast pleiten de aanwezige parlementariërs voor
nauwere samenwerking met vertegenwoordigers van sociale bewegingen.
De parlementariërs, afkomstig uit alle continenten, legden in een
verklaring een tiental eisen op tafel. Om te beginnen moet de WTO
verregaand gedemocratiseerd worden. Voordat er in WTO-verband nieuwe
afspraken worden gemaakt, moeten de toezeggingen nagekomen worden die
in het verleden richting ontwikkelingslanden zijn gedaan. Verder
dienen zaken als investeringen buiten de WTO te blijven en dient het
mandaat van de WTO niet te worden opgerekt. Landen moeten het recht
hebben om zelfstandig economisch beleid te maken. De publieke sector
moet worden versterkt in plaats van afgebroken. Een ander belangrijk
punt uit de verklaring is de toegang tot gezondheidszorg en
medicijnen. In dat kader dient er een verbod te komen op het
patenteren van levensvormen. Ook met betrekking tot landbouw en
voedselvoorziening wordt benadrukt dat landen het recht hebben om
zelfstandig beleid te maken. Exportsubsidies op agrarische producten
moeten worden afgeschaft. Op het gebied van werknemersrechten dient de
WTO de in het kader van de ILO vastgelegde rechten te respecteren.
In een uitgebreid debat met vertegenwoordigers van
niet-gouvernementele organisaties (NGO's) gingen de parlementariërs in
op de noodzaak om tot een andere wereldorde te komen. Daarin zouden de
belangen van de bevolking in zowel ontwikkelingslanden als ontwikkelde
landen centraal moeten staan. Na het mislukken van de WTO-top in
Seattle maken steeds meer mensen over de hele wereld zich sterk voor
het idee dat een andere wereld mogelijk is. De onvrede en het verzet
tegen de bestaande orde groeit. Het voorbeeld Mexico laat zien dat
vrijhandel haaks staat op het principe welvaart voor iedereen. Dat
land staat zevende op de lijst van exportlanden, maar komt pas op de
vijfenveertigste plaats op de ranglijst van ontwikkelde landen. In
Mexico leven één miljoen mensen in armoede. De Canadese parlementarier
Blake voegde daaraan toe dat de gevolgen van het vrijhandelsverdrag
NAFTA voor de bevolking van Canada, de VS en Mexico rampzalig zijn.
Het akkoord ondermijnt de soevereiniteit van landen en regeringen om
economische processen te sturen.
Martin Kohr van het Derde Wereld Netwerk uit Maleisië gaf aan dat
nogal wat ontwikkelingslanden op de WTO-top in Cancun ontbreken. Hij
gaf aan bang te zijn voor public relations shows van de WTO die de
werkelijkheid verhullen. Als voorbeeld noemde hij het zogenaamde
succesvolle akkoord over medicijnen voor ontwikkelingslanden. Dat
levert deze landen veel problemen op omdat zij moeten kunnen bewijzen
dat zij niet in strijd handelen met de belangen van de farmaceutische
ondernemingen.
Zowel parlementariërs als vertegenwoordigers van maatschappelijke
organisaties benadrukken de noodzaak om de beweging voor sociale
globalisering van onderop te versterken. Een aantal voorbeelden maakt
duidelijk dat verzet tot concrete resultaten leidt. Zo is er in
Venezuela door middel van een referendum een nieuwe grondwet
aangenomen waarin de privatisering van een aantal publieke diensten
uitgesloten wordt. Dat heeft inmiddels tot grote problemen met de VS
over de olie geleid. Een tweede voorbeeld is het ontstaan van
verschillende regionale blokken die een tegenwicht proberen te vormen
tegen economische supermachten VS en EU. Omdat een groot aantal
kwesties die betrekking hebben op de verhouding tussen nationale
soevereiniteit en internationale regelgeving de komende tijd nog
ingevuld gaan worden, hebben de linkse parlementariërs in Cancun
afgesproken zich met hand en tand te zullen verzetten tegen het
overhevelen van nieuwe bevoegdheden naar instanties als de WTO.
René Roovers