Programmabureau Advies Overheid.nl

Milieuhandhaving kan beter door slimme ICT inzet en sterkere regie

De verschillende overheden die een rol spelen bij de handhaving van milieuregels moeten beter samenwerken. Het uitwisselen van informatie tussen gemeenten, politie, provincies waterschappen en de milieu-inspectie moet digitaal veel beter kunnen. Maar ook burgers kunnen helpen door via internet vervuilers aan te geven. Deze aanbevelingen doet een stuurgroep onder leiding van Johan Dijks, gedeputeerde van de provincie Drenthe aan alle (overheids) organisaties die met milieuhandhaving te maken hebben.

De tips zijn vooral praktisch van aard, zodat iedere organisatie die dat wil, er direct mee aan de slag kan.

Het advies is een antwoord op de ontwikkelingen binnen het milieuhandhavingsterrein, waarin de roep om strenger en beter te gaan toezien sterker wordt. Rampen, zoals in Volendam en Enschede en bijna-ongevallen maken het duidelijk dat de handhaving van milieuregels alle aandacht verdient. Zo maakte een nulmeting in januari 2003 duidelijk dat nog geen 5% van alle milieuhandhavers voldoet aan de eisen van goede informatie-uitwisseling. Die uitwisseling is van groot belang omdat veel partijen elk een stukje van een keten in handen hebben: van de gemeente die een vergunning verleent tot de inspectie die moet toezien op naleving van de regels, de politie die overtreders aanhoudt en de provincies en waterschappen die weer andere taken uitvoeren.

De oplossingen van de stuurgroep, waarin veel organisaties op het gebied van milieuhandhaving vertegenwoordigd waren, liggen vooral in het slim toepassen van ICT, zoals het gebruiken van open standaarden en een digitaal handhavingsloket, waar alle milieuhandhavers elkaar kunnen vinden. Ook zou een landelijk overtredersregister, waarin malafide bedrijven en notoire wetsovertreders vermeld staan, de milieuhandhavers helpen bij hun taak. De risicokaart op internet, die aangeeft welke gevarenzones er in de omgeving zijn, zou interactiever gemaakt kunnen worden. Dan kunnen ook burgers die onregelmatigheden in hun buurt aantreffen, daarvan via internet melding maken en op die manier ook een steentje bijdragen aan meer veiligheid. Op de risicokaart zou openbaar gemaakt moeten worden aan welke bedrijven welke vergunningen zijn verleend. Net zo belangrijk als een betere informatie-uitwisseling is de aanstelling van een landelijke cordinator. Deze moet ervoor zorgen dat er geen zwakke schakels in de milieuhandhavingsketen meer voorkomen. De bovengenoemde voorstellen sporen organisaties aan de uitdaging op zich te nemen en experimenten op te gaan zetten die de milieuhandhaving aanzienlijk kunnen verbeteren.

De publicatie Innovatie-kanskaart Ketenhandhaving Milieu werd op 18 september bij het congres Scherper zicht op handhaving aangeboden aan staatssecretaris Van Geel van VROM. Het is een initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Programma Elektronische Provincies (PEP), onderdeel van ICTU.

www.ictu.nl