PRICEWATERHOUSECOOPERS


Tekenen van herstel vanwege stijging investeringsniveau in eerste helft 2003

Het wereldwijde investeringsniveau over het eerste half jaar van 2003 is uitgekomen op USD 57 miljard, hetgeen aangeeft dat investeringen van private equity en risicokapitaal (venture capital) over het gehele jaar voor het eerst sinds twee jaar zullen toenemen. Dit wijst het Global Private Equity-onderzoek uit dat voor de vierde maal gezamenlijk door 3i, een vooraanstaand internationale investeringsmaatschappij, en PricewaterhouseCoopers, de grootste organisatie op het gebied van zakelijke dienstverlening ter wereld, is uitgevoerd.

Het investeringsniveau steeg wederom onder invloed van buy-outs, nu naar een bedrag van USD 42 miljard, d.w.z. 74% van alle investeringen gedurende deze periode. Aan de andere kant bleef het opgebracht kapitaal over het eerste half jaar van 2003 steken op USD 24 miljard, slechts een kwart van het opgebracht kapitaal over het gehele jaar in 2002.

Er werd wereldwijd nog geen USD 3 miljard geïnvesteerd in seed- en startkapitaal in de eerste helft van 2003. Internationaal werd iets minder dan USD 7 miljard geïnvesteerd in bedrijfsexpansies, wederom een lager cijfer dan in 2002.

De Chief Executive van 3i, Brian Larcombe, zegt over het verloop in 2003 tot nu toe: Particuliere investeerders hebben de kansen waargenomen die de min of meer afwezige investeringsmaatschappijen hebben laten liggen. Ik ben echter van mening dat de globale tekenen van hersteld vertrouwen op een redelijk solide basis zijn gestoeld en dat de investeringsmaatschappijen terug zullen komen. De aandelenmarkten hebben niet altijd gelijk, maar ze hebben vaker wel dan niet gelijk. Zij verwachten momenteel voor de VS een sterk herstel in de bedrijfsresultaten, en een hogere groei van de meeste grote economieën. Een dergelijk optimisme zorgt onvermijdelijk ook voor vertrouwen binnen de bedrijfswereld, en over het algemeen tevens voor meer bedrijvigheid bij ondernemingen. Dit zal, denk ik, ergens in 2004 weer leiden tot meer drukte in de investeringssector.

Elizabeth Schaefer, Private Equity partner van PricewaterhouseCoopers, voegt hier het volgende aan toe: Het kan heel goed zijn dat 2003 het keerpunt wordt voor een terugkerende betrekkelijke stabiliteit in internationale investeringen van private equity. In de afgelopen twee jaar werd de scherpe daling van de risicokapitaalcomponent verzacht door een verschuiving naar buy-outs en overige vormen van financiering private equity. Nu de erosie wat lijkt af te zwakken en risicokapitaal in de VS op een wat natuurlijker niveau komt, qua omvang en duurzaamheid, is er reden tot optimisme, hetgeen weer kansen creëert.

Wereldwijde analyse van 2002

De totale wereldwijde investeringen van private equity in 2002 bedroegen USD 102 miljard, d.w.z. slechts een daling van 1% in vergelijking met 2001. Dit lijkt erop te wijzen dat het dieptepunt is bereikt, en dat het optimisme terugkomt. Het opgebracht kapitaal in 2002 daalde met 46% van USD 164 miljard in 2001 naar USD 88 miljard in 2002.

Rod Perry, de Executive Director Technology van 3i verklaart dit als volgt: 'Alhoewel deze cijfers duiden op weinig herstel, komen ons geluiden ter ore die erop wijzen dat in het eerste kwartaal van 2003 het dieptepunt is bereikt voor de venture capital investeringen in starters in de VS. Deze investeringen bleven tot september op een nagenoeg gelijk niveau, totdat er ineens een stijging optrad in de mogelijkheden bij opstartende bedrijven, alhoewel deze nog daadwerkelijk dienen te worden omgezet in echte investeringen.

De investeringen in technologie kwamen 31% lager uit op USD 39 miljard. Alhoewel deze daling niet zo scherp was als vorig jaar, is men in de markt toch nog steeds op zijn hoede voor opstartende technologiebedrijven. Buy-outs of investeringen in spin-outs, d.w.z. de meer volwassen markten, blijken aantrekkelijker voor investeerders, zoals bevestigd wordt door de stijging in 2002 van 76% naar USD 64 miljard.

Elizabeth Schaefer van PricewaterhouseCoopers: Het meest interessant is dat er aan de ene kant een wereldwijde stagnatie van het algemene investeringsniveau was tussen 2001 en 2002, met aan de andere kant een onverminderde daling in de investeringen in technologie. Daar komt nog bij dat in de eerste helft van 2003 slechts 5% van het totale investeringsniveau naar startende bedrijven ging, in vergelijking met 74% naar buy-outs.

West-Europa in 2002

In West-Europa stegen de investeringen in 2002 met 21% naar USD 26 miljard. Dit is gelijk aan 0,29% van het BNP in West-Europa. Het opgebracht kapitaal kwam echter uit op een totaal van USD 25,8 miljard, d.w.z. een daling van 24% in vergelijking met 2001. De buy-outs namen een hoge vlucht (65% hoger) naar bijna USD 16,0 miljard. Technologie-investeringen bereikten een niveau van USD 7,3 miljard, terwijl in 2002 ongeveer USD 6,4 miljard werd geïnvesteerd in bedrijfsexpansies, d.w.z. een daling van 9% ten opzichte van 2001.

Indicatieve gegevens voor de eerste helft van 2003 laten een daling van 10% zien in investeringen in West-Europa ten opzichte van de vorige periode van zes maanden. Het is nog te vroeg om te beweren dat deze daling nu tot stilstand is gekomen in Europa, maar het vertrouwen in de markt lijkt zich te herstellen. In Europa werd 20% minder kapitaal opgebracht in de eerste helft van 2003 vergeleken met de eerste helft van 2002. Investeringen in buy-outs vertegenwoordigden ongeveer 69% van het totale investeringsbedrag in de eerste helft van 2003, terwijl investeringen in startende ondernemingen uitkwamen op slechts 8% en expansie-investeringen op 17%.

Jonathan Russell, Executive Director Buy-outs van 3i: Deze cijfers laten zien hoe belangrijk de rol van de wereldwijde private equity-sector is in het bedrijfsleven. Ondanks de aanzienlijke geopolitieke onzekerheid, moeilijke economische omstandigheden en een ernstige vertraging in Fusies & Overnames, stegen internationaal gezien de investeringen in buy-outs in 2002 met zon 76%, en wederom in de eerste helft van 2003 naar USD 42 miljard. Dit laat zien dat de sector ongeacht de conjunctuurschommelingen nog steeds aantrekkelijke mogelijkheden ziet om waarde te creëren.

Elizabeth Schaefer: Na een barre tijd is er nu een nieuwe consolidatiegolf begonnen, maar vanwege de manier waarop dit gebeurt, blijkt de omvang van deze golf niet duidelijk uit de cijfers die bekend worden gemaakt voor de totale markt. We hebben reeds beginnende bewegingen gezien aan de bovenkant van het spectrum, waar een aantal Fusie & Overnametransacties zijn aangekondigd. Maar onder dit niveau is er meer bedrijvigheid wat betreft Fusies & Overnames bij de starters. Verstrekkers van risicokapitaal dienen hun portefeuilles eens grondig te bekijken en actief op zoek gaan naar mogelijkheden om hun investeringen te faciliteren door middel van selectieve Fusies & Overnames.

Lichte daling in Noord-Amerika

De totale investeringen in Noord-Amerika (USD 64,3 miljard) bleven gedurende 2002 bijna op hetzelfde niveau (een daling van slechts 3%). Het blijft echter wel het grootste gebied voor opgebracht kapitaal (USD 57 miljard) en geïnvesteerd kapitaal.

Rod Perry geeft commentaar op de eerste helft van 2003 en spreekt verwachtingen uit voor de rest van 2003: In Europa zullen de investeringen in startende ondernemingen in de eerste helft van 2003 blijven dalen, maar het dieptepunt kan bereikt zijn tegen het einde van het tweede kwartaal. Net als in de VS, kwam er in september een opleving van de mogelijkheden in Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en de Scandinavische landen. Investeerders in meer volwassen bedrijven blijven omvangrijke investeringen doen. Dergelijke investeerders uit de VS wagen wel steeds vaker een kans in Europa. Over het algemeen verwachten we op korte termijn geen verhoging van het investeringsniveau, maar het sentiment bij venture capitalists is voorzichtig optimistisch.

Elizabeth Schaefer voegt hieraan toe: De cijfers voor het tweede kwartaal van 2003 duiden erop dat de teruggang in investeringen in startende ondernemingen afvlakt in de VS, terwijl deze doorgaat in Europa. Dit kan een positief teken zijn, vooral indien Europa de VS volgt. Maar de investeringen in startende technologiebedrijven zullen slechts stabiliseren of zelfs herstellen als er een opleving komt in de IT-uitgaven van bedrijven of als de IPO exit-mogelijkheid weer wordt toegestaan. Er zijn echter bar weinig tekenen van een dergelijke ontwikkeling.

Stijging van 42% in buy-outs in Azie/ Pacific in eerste helft van 2003

Er tekende zich in 2002 een stijging van 20% af in investeringen in private equity en venture capital. In tegenstelling tot andere regios, gingen de buy-outs niet aan kop, er werd namelijk meer in expansies geïnvesteerd. In 2003 was er echter een opleving in de investeringen in de buy-out markt (42%) met een geschat totaal van USD 2.8 miljard. Japan was koploper voor wat betreft de totale waarde van de transacties (geschat op USD 2,3 miljard), hetgeen wordt bevestigd door de voorlopige statistieken voor de eerste helft van 2003. In 2003 werd er naar schatting voor USD 2,4 miljard aan financiering verstrekt voor reorganisaties en turn-arounds.