Nieuws
Medicijn in ontwikkeling voor stopcodon-ziektes
Onlangs heeft het bedrijf PTC Therapeutics gemeld dat zij een stof
hebben ontdekt, die ervoor kan zorgen dat een genetische fout wordt
omzeild. Het medicijn zou wellicht werken bij verschillende erfelijke
ziekten, waar sprake is van een heel specifieke genetische afwijking.
Het medicijn zou misschien ook werkzaam kunnen zijn voor een variant
van Duchenne spierdystrofie.
Verschillende erfelijke ziektes kunnen worden veroorzaakt door een
zogenaamde stopcodon-mutatie. Deze kleine verandering in de
DNA-volgorde, midden in een gen, ziet eruit als het "eindpunt" van het
gen. Het stopcodon geeft als het ware te vroeg het signaal om te
stoppen met het vertalen van het gen naar een eiwit. Hierdoor wordt
een korte vorm van het eiwit gemaakt, dat zijn werk niet goed doet.
Een stopcodon-mutatie is in enkele gevallen ook de oorzaak van
Duchenne spierdystrofie, waar patiënten te weinig hebben van het eiwit
dystrofine. Alle Duchenne patiënten hebben te weinig dystrofine, maar
de genetische oorzaak kan verschillen. In zo´n 15% van de gevallen is
de oorzaak een stopcodon-mutatie in het dystrofinegen. De rest van de
Duchennepatiënten heeft andere soorten genmutaties in het
dystrofinegen.
Onlangs heeft het bedrijf PTC Therapeutics gemeld dat zij een stof
hebben gevonden- genoemd PTC124- die een gen kan "dwingen" om een
stopcodon over te slaan (New Scientist, 18 oktober). Op deze manier
wordt een genetische fout omzeild en wordt een betere, toch nog iets
langere vorm van een eiwit aangemaakt. Met PTC 124 is er extra
eiwitvorming gezien in twee diermodellen, namelijk muizen met een vorm
van cystic fibrosis en muizen met een ziekte die lijkt op Duchenne
spierdystrofie. Het is nog niet duidelijk in hoeverre de extra
eiwitvorming daadwerkelijk leidt tot verbetering van de spieren van
Duchenne muizen.
Deze positieve resultaten moeten toch voorzichtig beoordeeld worden.
De gegevens hebben nog niet de toets doorstaan van kritische
beoordeling van een wetenschappelijk vaktijdschrift. Bovendien is er
al eerder sprake geweest van een medicijn dat zou werken op stopcodon
mutaties, namelijk gentamicine. Aanvankelijk waren er positieve
resultaten met gentamicine in een muismodel voor Duchenne, maar een
tweede proef met muizen had een slechter resultaat. Er zijn ook drie
klinische trials uitgevoerd bij patiënten. In 2 van de 3 trials is
geen verhoging van de dystrofine expressie gevonden, en in de derde
trial is er slechts een verhoging gemeld bij 1 van de betrokken 4
patiënten. Gentamicine kan ook vervelende bijwerkingen hebben, zoals
aantasting van het gehoor. Al met al wordt gentamicine niet meer
beschouwd als veelbelovend.
Het is goed nieuws dat er onderzoek plaatsvindt naar andere
medicijnen. Echter, het duurt vele jaren om zeker te zijn dat een
veelbelovend medicijn zo effectief en veilig is, dat je patiënten
ermee kunt behandelen. PTC124 wordt met belangstelling gevolgd.
03 november 2003
VSN - Lt. gen. van Heutszlaan 6 - 3743 JN Baarn tel: 035-5480480
Spierziekten Infolijn: 0900-5480480 - E-mail: vsn@vsn.nl - Postbank
1422400
Vereniging Spierziekten Nederland