ERNST AND YOUNG
ERNST & YOUNG: onderzoek Corporate Governance
Onderzoek Ernst & Young naar corporate governance in Nederland wijst uit:
Helft ondernemers verwacht niet dat corporate governance code zal bijdragen aan het herstel van vertrouwen in ondernemingen
AMSTERDAM, 3 NOVEMBER 2003 - Ondernemers in Nederland wachten enigszins gelaten de komst af van de definitieve code van de commissie Tabaksblat. Van koortsachtige voorbereidingen op de komst van de definitieve code is geen sprake, ondernemers kijken de kat uit de boom. Bovendien zijn de verwachtingen over het effect van de code laaggespannen. Ongeveer de helft van de ondernemers verwacht niet dat de code zal bijdragen aan het herstel van het publieke vertrouwen in ondernemingen. Dit alles blijkt uit onderzoek van Ernst & Young naar de invoering van een corporate governance code in Nederland.
Slechts de helft van de ondervraagde ondernemingen, zowel beurs- als niet beursgenoteerd, pensioenfondsen en verzekeraars verwacht dat de code zal bijdragen aan het herstel van vertrouwen van het publiek in ondernemingen. Dat is volgens prof. Dr. Ruud Vergoossen, voorzitter van het directoraat vaktechniek van Ernst & Young een verrassende uitkomst. 'De code is juist bedoeld om het vertrouwen in ondernemingen en het financiële verkeer te helpen herstellen. Blijkbaar is de boodschap van de maatschappij nog niet helemaal doorgedrongen. In het begin van het onderzoek viel het al snel op dat de ondernemingen die geen medewerking verleenden, wel aangaven te willen wachten op de definitieve code. Naar nu blijkt verwacht men er ook niet veel van.'
Ook is het volgens Vergoossen opmerkelijk dat eenderde van de ondervraagde ondernemingen van menig is dat Nederland met deze code uit de pas loopt op internationale ontwikkelingen. 'Dat is een forse perceptiekloof met de commissie die de conceptcode heeft opgesteld. Commissievoorzitter Morris Tabaksblat heeft meerdere malen gezegd dat voor de conceptcode erg goed is gekeken naar wat er op dit gebied in het buitenland is gedaan.'
Een meerderheid, de beursgenoteerde ondernemingen zelfs unaniem, is het met elkaar eens dat de code niet bij wet moet worden geregeld. Zo'n 66 procent van de ondervaagden stelt zelfs geen voorbereidingen te zullen treffen totdat er wettelijke dwang wordt opgelegd. Het principe van 'pas toe of leg uit' heeft veruit de voorkeur. 'Eigenlijk sluit dit aan bij het voorgaande', stelt Ruud Vergoossen. 'Ondernemers verwachten in algemene zin al niet veel van de code, denken dat we uit de pas lopen en willen niet in hun concurrentiekracht beperkt worden door wettelijke verplichtingen. Van eventuele sancties op het niet naleven van de code wil men dus ook niet horen. Bij voorkeur laat men de controle over aan de algemene aandeelhoudersvergadering, de Autoriteit Financiële Markten of door middel van zelfregulering.'
Andere bevindingen uit het onderzoek zijn:
- Zo'n negen procent van de ondervraagden denkt dat de code een positief effect zal hebben op de bedrijfsresultaten van een onderneming;
- Dertig procent verwacht dat de code een positief effect zal hebben op de beurskoers van een onderneming;
- Bijna veertig procent verwacht dat ondernemingen op het terrein van corporate governance met elkaar zullen concurreren;
- Als belangrijkste principes van de code worden onder meer gezien:
- Het verplichten van een risicobeheers- en controlesysteem
- Het inrichten van een audit committee
- De beoordeling van de betrokkenheid van de externe accountant ligt voortaan bij de audit committee;
- Het hebben van een 'code of ethics';
- Het hebben van een fraudeprotocol.
- Als beste principe of bepaling van de code worden onder meer gezien:
- Geeft meer transparantie;
- Een centralere positie voor de aandeelouder;
- Het beginsel 'pas toe, of leg uit';
- De regels voor internal control.
- Als slechtste principe of bepaling worden onder meer gezien:
- De code is te gedetailleerd;
- Voorstellen voor beloning passen niet in de internationale praktijk;
- Positie van de externe accountant, de audit en het financiële verslag;
- Ingangsdatum van 2004 is te vroeg;
Noot aan de redactie
- Het onderzoek naar corporate governance maakt onderdeel uit van het EY Leadership programma. Op verzoek is voor journalisten het volledige onderzoeksverslag verkrijgbaar via de woordvoerder.
- Het onderzoek is uitgevoerd door Regioplan Beleidsonderzoek in de periode augustus-september.