Ingezonden persbericht

Persbericht

Amsterdam, 1/12 2003

Ex-politieke gevangene Baskenland spreekt in Nederland

Op maandag 1 december om 20.30 in Filmhuis Cavia in Amsterdam zal Josu Lopez Castañares, een voormalige Baskische politieke gevangene, spreken over de politieke repressie in Baskenland, de situatie van de bijna 700 Baskische politieke gevangenen die over heel Spanje verspreid zitten en het politieke conflict in Baskenland.

Ook zal Garbiñe Eraso van een gevangenenondersteuningscollectief vertellen over de repressie tegen de Baskische politieke gevangenen en degenen die hen ondersteunen. Zo werd in oktober 2001 een mensenrechtenorganisatie die campagnes voert voor de terugkeer van gevangenen naar Baskenland door de Spaanse overheid zonder proces of bewijsvoering verboden en op de beruchte 'EU-lijst voor terreurorganisaties' geplaatst. (1)

Castañares zat 8 jaar en 10 maanden in Frankrijk gevangen op beschuldiging van 'ETA-activiteiten' en werd op 18 juli 2002, na een maand hongerstaking tegen zijn uitlevering, over de grens met Spanje gezet, waar hij werd vrijgelaten omdat de Spaanse overheid uiteindelijk geen zaak tegen hem had.

Op dit moment zijn er meer Baskische politieke gevangenen dan onder de fascistische dictatuur van Franco. Bijna 700 Basken zitten verspreid over Spanje, Frankrijk en Baskenland in de gevangenis; dit spreidingsbeleid, wat indruist tegen de eigen Spaanse wetten (die stellen dat een gevangene niet te ver verwijdert moet zijn van familie) is sinds 1978 praktijk van de Spaanse autoriteiten. Gemiddeld zitten Baskische politieke gevangenen zo'n 600 kilometer van hun geboorteplaats, familie en vrienden verwijderd. De Spaanse overheid wil hen zo extra straffen, hen isoleren, maar ook hun familie straffen. Ieder weekend moeten familieleden (om nog maar van advocaten niet te spreken) honderden kilometers heen en terug rijden, wat de laatste jaren bij verkeersongevallen aan maar liefst 13 mensen het leven heeft gekost. Daarnaast zijn er tientallen gewonden gevallen en kost het reizen handenvol met geld.

Op 27 september 2003 kondigde het 'Euskal Preso Politikoen Kolektiboa' (EPPK), het Collectief van Baskische politieke gevangenen, om hun rechten als gevangenen te verdedigen, een protestcampagne aan. Als eerste actie blokkeerden alle Baskische gevangenen in Franse en Spaanse gevangenissen hun cellen en weigerden te gaan luchten. Ze eisten overplaatsing naar Baskische gevangenissen en deelname aan het politieke proces in Baskenland. Het weekend daarop weigerden ze bezoek en hielden een 'sit-in' in de gevangenissen. Hun familie en vrienden reden in lange stoeten met auto's van dorp naar dorp om de terugkeer van Baskische politieke gevangenen te eisen en de Spaanse verspreidingspolitiek aan te klagen. 'Ik zal niet omkomen op de weg dit weekend', stond er op een spandoek, refererend aan de 13 doden door verkeersongevallen onder bezoekers van gevangenen, die duizenden kilometers moeten reizen. Ook de moeder van Iñigo Makazaga, Rosa, sprak namens de familieleden van 12 gevangenen in 7 gevangenissen in 6 landen overal ter wereld, tijdens een afsluitende bijeenkomst op het plein van het stadje Lasarte-Orio. Makazaga zit nog altijd vast in London, in de Belmarsh gevangenis, wachtend op zijn uitlevering aan Spanje. Ook andere Europese landen werken mee aan de repressie in Spanje; Frankrijk levert al sinds de jaren tachtig Baskische verdachten uit, en doet ook aan buiten-justitiële 'overhandigingen' van Basken die hun straf in de Franse bajessen hebben uitgezeten, Duitsland leverde onder andere recent Paulo Elkoro uit, Zwitserland Gabriele Kanze en Nederland Esteban Murillo in 2000 en Juan Ramon Rodriguez Fernandez dit jaar. Allen worden van 'lidmaatschap van ETA' of 'medewerking aan ETA' beschuldigd, zonder dat dit ooit bewezen is; de enige bewijzen zijn verklaringen van andere Baskische gevangenen die (wel bewezen) onder marteling tot stand zijn gekomen. Op dit ogenblik zit in Nederland Alexander Akarregi gevangen in Alphen a/d Rijn. Zijn zaak wordt momenteel door de Hoge Raad bekeken, waarna hij hoogstwaarschijnlijk op gezag van minister Donner van justitie aan Spanje uitgeleverd zal gaan worden.

Door de repressie van de Spaanse en Baskische autoriteiten tegen de links nationalistische beweging in Baskenland zien steeds meer Basken, vooral jongeren, zich genoodzaakt om te vluchten naar het buitenland; er zijn nu meer dan 2000 'bannelingen'. Iedere partij of beweging die zich inzet voor zelfbeschikking of onafhankelijkheid van Baskenland wordt illegaal verklaart, gesloten per decreet, zonder juridische toetsing of bewijzen. Enkel de verdachtmaking 'behorende tot de wereld van ETA' is voldoende in het Spaanse rechtssysteem. En als er wel een rechtszaak over een verbod op een organisatie is, zoals bij Batasuna, hangt dat van non-argumenten en niet-strafbare feiten aan elkaar. Zie hiervoor { HYPERLINK "http://www.baskinfo.org/pages/docs/batasuna_20.html" }www.baskinfo.org/pages/docs/batasuna_20.html

Volgens cijfers van de Baskische gevangenenhulporganisatie Askatasuna werden in oktober dit jaar door Spaanse en Franse politie 47 Basken gearresteerd, waarvan er 28 later aangaven gemarteld te zijn gedurende hun detentie. In de gevangenissen van Brieva en Badajoz werd de lijst bezoekers teruggebracht tot 10 personen en op de laatste lijst mag niemand meer vervangen worden. Telefoneren is er verboden en in de gevangenis van Villena mag enkel Spaans worden gesproken met bezoek. In Ocana I vertrok een familielid 1 minuut te laat uit de bezoekersruimte en werd geschorst voor 6 maanden. Dit is slechts het topje van de ijsberg in de voortdurende repressie tegen de Baskische politieke gevangenen en hun familieleden.

Informatie/Filmavond 20.30 Filmhuis Cavia, Van Hallstraat 52- 1, Amsterdam. Vertoning film 'Tiocfaidh ár lá, our day will come' over de Baskische politieke gevangenen.

Baskenland Informatie Centrum (BIC) www.baskinfo,org { HYPERLINK "mailto:info@baskinfo.org" }info@baskinfo.org

Marc de Waard 06-30102518

Volgt noot 1

(1) Op 31 oktober vond een grootschalige politieoperatie plaats in verscheidene dorpen van Baskenland; 200 politieagenten arresteerden een dertiental leden van Gestoras Pro-Amnistia en de bankrekeningen van deze organisatie werden geblokkeerd. Er vonden meerdere invallen plaats in de kantoren van Gestoras waarbij al het aanwezige materiaal werd meegenomen. Gestoras Pro-Amnistia bestaat sinds 1977 en is opgericht als organisatie die zich inzet voor de vrijlating van Baskische politieke gevangenen. Gestoras ondersteunt de gevangenen op vele manieren, humanitair, juridisch en politiek. Volgens de Spaanse onderzoeksrechter Baltasar Garzon past Gestoras Pro-Amnistia in het bovengeschetste complex. Garzon stelt, zoals gewoonlijk zonder zijn stellingen te bewijzen, dat Gestoras namens ETA "de controle over het gevangenencollectief van ETA uitvoert (...) de discipline binnen het collectief instandhoudend". Verder maakt Gestoras het door de voortdurende aandacht die zij schenkt aan de rechten van de gevangenen makkelijker voor ETA om nieuwe leden te verwerven. Dit geldt ook voor de campagne Alde Hemendik, gericht op het vertrek van de Spaanse gewapende macht uit Baskenland. Volgens Garzon is dit een strategie, bedacht door ETA om te doen alsof er een politiek probleem bestaat dat de gewapende strijd zou kunnen legitimeren. Kort na de politieoperatie gaven vertegenwoordigers van Gestoras een persconferentie waarin zij aangaven dat Gestoras een legitieme beweging is met een transparante werkwijze die op legale en democratische wijze haar doel probeert te bereiken. Gelijktijdig met de inval in de kantoren van Gestoras werd een inval gedaan in het advocatenkantoor dat meestal voor Gestoras werkt in Hernani. Ook hier werden alle computers in beslag genomen. De advocaten hebben woedend bezwaar aangetekend. De meeste zaken die zij voeren, voeren ze tegen Garzon zelf. Garzon krijgt nu wel een heel interessante blik in de keuken van zijn opponenten. Later heeft Garzon toegegeven dat hij niet zomaar een inval in het advocatenkantoor had mogen doen. De computers weigert hij evenwel tot op de dag van vandaag terug te geven. Twee weken na de invallen vragen vertegenwoordigers van Gestoras Pro-Amnistia naar de status van hun organisatie: is die nu wel of niet legaal? Het antwoord komt pas op 19 december Garzon verklaart Gestoras Pro-Amnistia illegaal. Er wordt een nieuwe organisatie, Askatasuna genaamd, opgericht. Eind januari verklaart Garzon zowel Gestoras Pro-Amnistia als Askatasuna illegaal.

Europese terroristenlijst
Een maand na de invallen bij Gestoras Pro-Amnistia stelt de Europese Unie, in reactie op de aanslagen in de VS een lijst op van Europese organisaties. Spanje is in zijn nopjes. In het verleden wilde Spanje in geen geval dat de internationale gemeenschap zich met het Baskische conflict zou bemoeien, nu het tij gekeerd is wil men niets liever en doet men er alles aan om van ETA (en alles wat Spanje onder ETA verstaat) een Europees probleem te maken. De lijst van terroristische organisaties die door de EU wordt vastgesteld bevat ETA, waarbij wordt aangegeven dat de organisaties KAS, Xaki, Ekin, Jarrai-Haika-Segi en Gestoras Pro-Amnistia onderdeel van ETA vormen. Internationale erkenning van Garzons theorie! Gestoras Pro-Amnistia start een procedure tegen alle lidstaten. Hoe kunnen ze nu als terroristische organisatie worden beschouwd als een onafhankelijke rechter dit nog niet eens heeft vastgesteld? Dit geldt ook voor alle andere organisaties (met uitzondering van ETA zelf) en in nog veel sterkere mate voor Segi. Deze jongerenorganisatie is nog niet eens bij wijze van voorlopige maatregel verboden verklaard. Inmiddels is ook Askatasuna op de lijst geplaatst. De Europese lijst bevat ook een aantal individuen: naast vier mensen uit Saudi-Arabië, drie uit Libanon en eentje uit Koeweit zijn dat eenentwintig Basken. Het moge duidelijk zijn welke groepering volgens de EU het grootste gevaar voor de wereldvrede is.

Einde persbericht