Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland

toegankelijkheid openbaar vervoer

"Den Haag laat ons in de kou staan!"; de gevolgen van de bezuinigingen in 2004 op het stads- en streekvervoer

Samen met vakbonden en belangenorganisaties voor ouderen, gehandicapten, studenten en reizigers, voert Milieudefensie de campagne `Den Haag laat ons in de kou staan'. Deze campagne beoogt o.a. stopzetting van de bezuinigingen op het stads- en streekvervoer.

Hieronder ziet u een lijst van de gevolgen van de bezuinigingen in 2004 op het stads- en streekvervoer:

Bedreigde bus- en tramlijnen (overzicht Milieudefensie, 26 november 2003)

Hieronder per provincie een overzicht van bedreigde lijnen in het stads- en streekvervoer door het hele land. Het betreft hier het schrappen van buslijnen of -ritten voor de dienstregeling van 2004. In 2004 moet het stads- en streekvervoer het met 52 miljoen euro subsidie minder doen, vergeleken met de plannen van het kabinet Paars II. In 2005, 2006 en 2007 dient er nog meer bezuinigd te worden, namelijk respectievelijk 92, 113 en 144 miljoen euro. Bij elkaar 400 miljoen euro. Als de bezuinigingen niet stoppen, zijn er voor de komende jaren nog veel langere lijsten te maken. De provincies Zuid-Holland, Noord-Holland, Utrecht en in mindere mate Flevoland en Zeeland betalen uit eigen kas bij om buslijnen te behouden.

Zuid-Holland

Regio Rotterdam
Per 4 januari 2004:

· Op werkdagen beginnen de metroritten om 6.15 uur, en de tram en bus om 6.30 uur in plaats van om 6 uur.
· De laatste ritten 's avonds beginnen vanaf 23.00 uur, in plaats van 24.00 uur. Alle rijtuigen moeten 's avonds om 24.00 uur binnen zijn.
· Een aantal tram- en bushaltes, waarvoor andere haltes in de directe omgeving liggen, worden opgeheven. Dit leidt tot minder haltes. Minder haltes betekent minder rijtijd; een belangrijke factor in de kosten.
· Als de nieuwe TramPlus- en metrolijnen in exploitatie worden genomen, wordt het buslijnennetwerk daarop aangepast.
· Daarnaast stelt de RET enkele specifieke maatregelen voor die vanaf januari 2004 kunnen worden doorgevoerd:
· De bediening van het metrotraject Hoogvliet - de Akkers wordt beperkt.
· In dal- en avonduren gaat de metro minder frequent rijden.
· Tramlijn 3 rijdt niet meer na 20.00 uur.
· Het buslijnennetwerk wordt in de avonduren aangepast.
· Vanaf 1 januari 2004 rijden er geen nachtbussen meer.

Bussen van Connexxion:

· Opheffen lijn 385 Voorne Putten (per 1 januari 2004).
· Inkrimpen lijn 88 en 89 Voorne Putten (per 1 januari 2004).
· Vervallen van ritten op lijn 144 Rotterdam-Ridderkerk-(Dordrecht) op maandag tot en met zaterdag.
· Vervallen van de ritten van lijn 170 Rotterdam - Zoetermeer v.v. na 23.00 uur.

· Vervallen 1e rit van lijn 201 Schiedam CS-Delft CS.
· Vervallen van enkele ritten op lijn 246 Rotterdam Zuidplein- Ridderkerk.
· Vervallen van de laatste rit op lijn 290 Rotterdam Zuidplein-Ridderkerk.

Per 24 augustus 2003:

· Lijn 385 Hellevoetsluit-Schiedam centrum opheffen.
· Lijn 88/89 Hellevoetsluis/Brielle-Schiedam centrum beperken aantal ritten.


· Lijn 140 Rotterdam Kralingse Zoom-Ridderkerk opheffen op werkdagen 's avonds en in de weekenden.
· Rotterdam Zuidplein-Ridderkerk opheffen op zaterdag en zondag.
· Lijn 144 Rotterdam-Ridderkerk(-Dordrecht) op maandag tot en met zaterdag beperken aantal ritten.

· Lijn 145 Rotterdam Kralingse Zoom-Ridderkerk opheffen op zaterdag en zondag.

· Lijn 184 Rotterdam Zuidplein-Barendrecht opheffen op zondag.
· Lijn 185 Rotterdam Zuidplein-Barendrecht opheffen op zaterdag.
· Lijn 246 Rotterdam Zuidplein-Ridderkerk beperken van het aantal ritten.
· Lijn 290 Rotterdam Zuidplein-Ridderkerk vervallen van de laatste rit.

Per 15 december 2003:

· Lijn 125 Maassluis-Schiedam CS opheffen.
· Lijn 126 Maassluis-Schiedam CS inkorten tot metrohalte Vijfsluizen.
· Lijn 129 Delft CS-Rotterdam CS opheffen 's avonds en op zondag, verlagen frequentie op zaterdag van een ½ naar 1 uur.
· Lijn 170 Rotterdam-Zoetermeer v.v. vervallen van de ritten na 23.00 uur.
· Lijn 173 Rotterdam-Zoetermeer opheffen na 20.00 uur.
· Lijn 190 Rotterdam Station Alexander-Nieuwerkerk aan den Ijssel opheffen op zondag en vanaf maandag tot en met zaterdag na 19.00 uur.
· Lijn 201 Schiedam CS-Delft CS vervallen van de 1e rit.
· Lijn 203 Zoetermeer-Schiedam CS opheffen.
· Lijnen 97/98 Krimpen aan den IJssel-Capelsebrug-Rotterdam CS inkorten tot Capelsebrug alle werkdagen na 19.00 uur en vervallen van een aantal vroege en late ritten.

Haaglanden
In 2004 zijn er de volgende veranderingen in de dienstregeling:
· Tramlijn 17, Den Haag CS-Statenkwartier wordt opgeheven buiten de spits.
· Tramlijn 10, Voorburg-Statenkwartier wordt opgeheven buiten de spits.
· Tramlijn 3, Loosduinen-Zeeheldenbuurt wordt omgelegd. De bezuinigingen in de Haaglanden lijken relatief klein. Dit komt doordat de Haaglanden kiezen voor behoud van het bestaande openbaar vervoer ten koste van het openbaar vervoer in uitbreidingswijken.

Rijnsaterwoude

· Ondanks bewonersprotest via het aanbieden van 1500 handtekeningen aan gedeputeerde verkeer Marnix Norder, verdwijnt per december 2003 buslijn 197. Het was nog de enige bus die door Rijnsaterwoude reed.

Noord-Holland

Regio Amsterdam

Waterland:

· Lijn 122 opheffen

Amstelland-Meerlanden:

· Nachtlijn 272 Amsterdam-Amstelveen-Uithoorn-Vinkeveen opheffen.
· Lijn 194 Schiphol Oost-Hoofddorp NS opheffen.
· Lijn 612 Abcoude-Amsterdam Vossius Gymnasium opheffen.
· Lijn 613 Abcoude-Amsterdam Montessorischool opheffen.
· Lijn 622 Lijnden-Amstelveen via Casimir College opheffen.
· Lijn 296 Hoofddorp Spaarnseziekenhuis-Hoofddorp NS opheffen.
· Schrappen diverse ritten op lijn 79 Zwanenburg-Aalsmeer.
· Schrappen diverse ritten op lijn 194.

Zaandam

· Ondanks 4000 handtekeningen voor wethouder verkeer Linnekamp voor behoud, gaat het verkoop- en servicepunt van busvervoerder Connexxion bij station Zaandam sluiten wegens de bezuinigingen.

Gelderland

Onderstaande lijst betreft de veertig buslijnen die Gedeputeerde Staten per
1 januari 2004 wilde schrappen. Dit rigoureuze plan bracht hevige protesten. De provincie besloot hierop 4 miljoen euro beschikbaar te stellen om de bussen nog tot juli 2004 te laten blijven rijden. Gedeputeerde Staten hebben onlangs een nieuw plan gemaakt dat uitgaat van ongeveer dezelfde bezuinigingen als hieronder beschreven.

Er zijn in Gelderland twee categorieën: (A) lijnen die verdwijnen omdat er te weinig reizigers zijn en (B) lijnen die weinig reizigers hebben en waar een alternatief (trein of bus) voorhanden is.

Categorie A:

Achterhoek

· Lijn 82 Zutphen-Doetinchem opheffen.
· Lijn 53 Eibergen-Neede opheffen

Rivierenland

· Lijn 37 Kesteren-Renkum opheffen.
· Lijn 44 Eck en Wiel-Tiel opheffen.
· Lijn 48 Tiel-Waardenburg opheffen.
· Lijn 49 Rossum-Andel opheffen.
· Lijn 165 Kerkdriel-Druten opheffen.
· Lijn 166 Well-Hedel opheffen. (zie website www.busjekomtwel.tk voor bewonersprotest)

· Lijn 41 Kesteren-Tiel opheffen.

Veluwe

· Lijn 170 Epe-Welsum opheffen.
· Lijn 79 Barneveld-Leusden opheffen.
· Lijn 98 Eerbeek-Zutphen opheffen.
· Lijn 112 Elspeet-Nunspeet opheffen.
· Lijn 118 Eerbeek-Zutphen opheffen.
· Lijn 253 Barneveld-Renswoude opheffen.
· Lijn 107 Harderwijk-Arnhem opheffen.
· Lijn 104 Harderwijk-Apeldoorn opheffen.

Zutphen-Hengelo-Oldenzaal
· Lijn 55 Zutphen-Holten opheffen.
· Lijn 255 Zutphen-Lochem opheffen.
· Lijn 254 Zutphen-Lochem opheffen.

Categorie B:

Achterhoek

· Lijn 40 Gaanderen-Doetinchem opheffen.
· Lijn 53 Eibergen-Varsseveld opheffen.
· Lijn 73 Winterswijk-Groenlo opheffen.
· Lijn 74 Varsseveld-Doetinchem opheffen.
· Lijn 42 Terborg-Gendringen opheffen.

Rivierenland

· Lijn 275 Tiel-Nieuwegein opheffen.
· Lijn 43 Tiel-Geldermalsen opheffen.

Veluwe

· Lijn 114 Apeldoorn-Zutphen opheffen.
· Lijn 105 Ede-Barneveld opheffen.
· Lijn 111 Apeldoorn-Deventer opheffen.
· Lijn 28 Zutphen-Dieren opheffen.
· Lijnen 96, 97 en 294 opheffen.
· Lijnen 293 en 624 Apeldoorn-Arnhem opheffen.
· Lijn 108 Apeldoorn-Ede opheffen.
· Lijn 336 Ede-Wageningen - Nijmegen opheffen.
· Lijn 80 Wageningen-Rhenen opheffen.
· Lijn 101 Amersfoort-Harderwijk opheffen. . Lijn 102 Hoevelaken-Amersfoort opheffen.

Noord-Brabant

Oostelijk deel van Noord-Brabant In het oostelijke deel van Noord-Brabant zijn de volgende voorstellen zijn gedaan.
Wijzigingen gaan in vanaf 14 december 2003.
· Lijnen 21 en 121 integreren tot één lijn (lijnnummer nader te bepalen), op maandag t/m vrijdag van 06.00 tot 18.00 een half uursdienst, daarna uurdienst.

· Lijn 23 opdelen in twee afzonderlijke lijnen, beide aansluitend op de treinen te Boxmeer, bij voorkeur aansluitend op elkaar. Deel Gennep - Boxmeer op zaterdag en zondag laten vervallen.
· Lijn 25 (Veghel - Erp - Boekel (- Gemert - Beek en Donk - Helmond, SRE): alle ritten op zaterdag en zondag laten vervallen.
· Lijn 90 ('s-Hertogenbosch - Nuland - Heesch - Schaijk - Reek - Grave) handhaven in zijn huidige vorm (met uurdienst als uitgangspunt). Verdichting naar halfuursdienst in ochtend- en middagspits nader te bezien.
· Lijn 92 (Grave - Escharen - Langenboom - Mill - Wanroij - Sint Anthonis): deel Mill - Sint Anthonis in ieder geval opheffen. Buurtbus 259 doortrekken naar Mill, Fitland (zal ten koste gaan van een kern op de huidige route of inzet van een extra buurtbus vergen). Zaterdags gehele lijn opheffen (op zondag worden nu al geen ritten uitgevoerd).
· Lijn 96 (Zeeland - Reek - Schaijk - Zevenbergen - Oss): rRoute verleggen via Berghem. Tijdens schoolvakanties geen ritten meer uitvoeren. Alle ritten beginnen resp. eindigen bij Uden Busstation vv.
· Lijn 99/199 (Uden - Zeeland - Grave - Nijmegen): lijn 199 geheel laten vervallen. De route van lijn 99 in Uden wijzigen naar Leeuwerikstraat en Bronckhorstsingel (huidige route lijn 199). Frequentie van lijn 99 in de ochtendspits verhogen, m.d.v. dat de ritten die nu in Zeeland beginnen, voortaan in Uden aanvangen (Mellesingel).
· Lijn 139 (Udenhout - Helvoirt): rit 39004 laten vervallen (afhankelijk dienstrooster).

· Lijn 140 (Tilburg - Oisterwijk - 's-Hertogenbosch): ritten Den Bosch - Tilburg, vertrektijden 17.06 en 18.06 uur niet meer uitvoeren tijdens vakanties.

· Lijn 142 (Tilburg - Hilvarenbeek - Middelbeers - Oirschot - Best - Eindhoven): bezien of rit 42008 kan vervallen (loopt vanaf Hilvarenbeek parallel met lijn 143).

· Lijn 146 (Sneldienst Reusel - Hooge Mierde - Hilvarenbeek - Tilburg) geheel uit de dienstregeling schrappen.
· Lijn 152 (Sneldienst Oss - Uden - Veghel - Eindhoven) uitvoeren op maandag t/m vrijdag op het traject Oss - Heesch - Nistelrode - Uden - Veghel - Eindhoven, als uurdienst van 06.00 - 18.00 uur. In de spitsen ritten in halfuurdienst toevoegen op het traject Uden - Veghel - Eindhoven vv. (aansluitend op lijn 157 van en naar Oss). Tegelijk de frequentie van lijn 157 halveren tot uurdienst, zodanig dat Sint Oedenrode een halfuurverbinding met Eindhoven houdt (hetzij met lijn 157, hetzij met lijn 156).
· Lijn 154 (Liempde - Boxtel - Sint Michielsgestel - Vught - 's- Hertogenbosch) geheel laten vervallen (ook op zaterdag en zondag).
· Lijn 155 (Sneldienst Sint Oedenrode - bovenkant Schijndel - 's Hertogenbosch): bij vervallen van lijn 160 sneldienst Sint Oedenrode - Duin
- Schijndel - 's-Hertogenbosch instellen op maandag t/m vrijdag, tijdens de spitsuren. Dit betekent toevoegen van 20 ritten tussen Sint Oedenrode en Den Bosch vv. Route te Schijndel via de structuurweg (huidige route lijn 160).
· Lijn 157 (Eindhoven - Son - Sint Oedenrode - Veghel - Uden - Nistelrode - Heesch - Oss) op maandag t/m vrijdag halveren tot uurdienst, met tegelijkertijd ophogen van de frequentie van lijn 152, zodat de combinatie 152/157 minimaal een halfuurdienst Oss - Uden - Veghel - Eindhoven biedt.
· Lijn 160 (Sneldienst Uden - Veghel - bovenkant Schijndel - 's-Hertogenbosch) opheffen.
· Lijn 161 ('s Hertogenbosch - Nuland - Geffen - Oss) opheffen. (zie http://buslijn161.write2me.nl/ voor gastenboek buslijn 161 moet blijven)
· Lijn 162 ('s-Hertogenbosch - Maren/Kessel - Lith - Lithoijen - Oss.) op maandag t/m vrijdag omzetten in een buurtbus (uurdienst Maren/Kessel - Lith
- Oss), indien nodig enkele ritten 's ochtends uitvoeren met grote bus (inhuren). Deel Maren/Kessel - Empel - 's-Hertogenbosch laten vervallen. Op zaterdag geheel laten vervallen.

Flevoland

Voornemens van de provincie Flevoland:
· Lijnen 151 en 155 tussen Almere en Naarden-Bussum samenvoegen.
· Lijn 156 tussen Almere en Hilversum gaat minder vaak rijden. De wijzigingen houden verband met het gereedkomen van de Gooiboog, waardoor een rechtstreekse treinverbinding tussen Almere en 't Gooi ontstaat. Voor 't Gooi betekenen de wijzigingen dat er minder busvervoer komt, vooral in de avonduren en in het weekend. De Naardense wijk Keverdijk verliest in de avonduren en in het weekend zelfs zijn buslijn. De provincie Flevoland betaalt overigens zelf jaarlijks 400.000 euro bij voor de exploitatie van het stads- en streekvervoer.

Utrecht

Na het verschijnen van de Rijksbegroting medio september meldden Gedeputeerde Staten van Utrecht al per persbericht zich zorgen te maken over de bezuinigingen op het stad- en streekvervoer: `Gedeputeerde Staten vrezen dat dit, na eerdere bezuinigingen, zal gaan leiden tot het opheffen van onrendabele busverbindingen. De sociale functie van bijvoorbeeld het streekvervoer komt daarmee verder onder druk te staan.Toch lijkt er in de provincie Utrecht in 2004 weinig te veranderen aan de dienstregelingen voor de bus ten opzichte van 2003. De schade blijft beperkt, o.a. mede dankzij o.a. het stimuleringsfonds openbaar vervoer waar eigen geld in zit. Hier en daar zijn er wel bezuinigingen:
· Zo heeft het Rijk besloten de subsidie voor de Pionierskaart, waarbij inwoners van Leidsche Rijn korting krijgen op het openbaar vervoer om ze uit de auto te lokken, eind dit jaar te stoppen.
· En in Nieuwegein sluit Connexxion vanwege de bezuinigingen haar informatie
- en verkooploket bij winkelcentrum Cityplaza. Nu al blijkt dat de regionale overheid niet veel vlees op de botten heeft voor goed openbaar vervoer. Zo drong de gemeente Montfoort er recent bij het Bestuur Regio Utrecht (BRU) op aan dat er 's avonds na 19.00 uur en op zondagen overdag regelmatig bussen rijden tussen Montfoort en Woerden. Vooral bezoekers van het Hofpoort ziekenhuis in Woerden hebben er last van dat ze op die tijden niet gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Het BRU ging echter niet overstag.

Zeeland

Of in Zeeland de bussen in 2004 minder vaak gaan rijden en/of er buslijnen worden geschrapt, is nog niet duidelijk. Gedeputeerde Staten beslist binnenkort wat ze gaat doen met de bezuinigingen van het kabinet-Balkenende II. De provincie Zeeland krijgt in 2004 zo'n 900.000 euro minder subsidie van het Rijk. Een meerderheid van provinciale staten wil dat de provincie de 900.000 euro uit eigen kas compenseert. Als de provincie de 900.000 euro bijdraagt in 2004, is behoud van het busvervoer, zoals het in 2003 was, nog steeds niet zeker gesteld. In 2003 besteedde de provincie geld uit het reservebudget om een aantal correcties toe te passen op de nieuwe dienstregeling van het busvervoer. Het is nog onduidelijk of de provincie de correcties in 2004 structureel maakt. Dit kost extra geld. De correcties werden gemaakt nadat er in 2003 veel oproer kwam over het verdwijnen van buslijnen op het platteland. Per 15 maart werd een nieuwe dienstregeling ingevoerd voor de hele provincie Zeeland. De nieuwe dienstregeling was nodig vanwege de komst van de Westerscheldetunnel en het verdwijnen van de twee veerverbindingen Kruiningen en Vlissingen. Tegelijkertijd werd echter gekozen voor een versterking van de verbindingen tussen de vier grote kernen in Zeeland: Goes, Zierikzee, Vlissingen en Middelburg. Dit ging ten koste van de busvoorzieningen in minder grote plaatsen. Groepen mensen die op het platteland wonen en geen auto kunnen/mogen rijden (ouderen, scholieren en gehandicapten) waren de klos. De sociale functie van het OV was in het geding. De provincie besloot uiteindelijk toch een aantal correcties toe te passen.

Overijssel

Overijssel laat zich opdelen in West-Overijssel en Twente. In West-Overijssel moeten de pijnlijke beslissingen nog genomen worden. Eigenlijk zijn ze al begonnen, want in 2003 is het reizen met het openbaar vervoer al duurder geworden. De zones waarbinnen een strip van de strippenkaart moet worden afgetekend zijn kleiner geworden. Over verdere bezuinigingen moeten de bestuurders nog praten met de huidige vervoerders. Uit deze onderhandelingen zal dan blijken of de huidige vervoerders het met wat minder subsidie kunnen doen of dat er gesneden wordt in de dienstregeling. In Twente zijn in oktober 500 handtekeningen opgehaald tegen het mogelijke verdwijnen van buslijn 60 tussen Hengelo en Oldenzaal. Veel scholieren maken gebruik van de lijn.

Drenthe

In tegenstelling tot andere provincies, hoeft de provincie Drenthe dit najaar geen buslijnen te schrappen om tegemoet te komen aan de landelijke bezuinigingen. Vanwege een meerjarenafspraak met het Rijk heeft Drenthe al veel bezuinigd. Volgend jaar wordt het busvervoer in Drenthe aanbesteed. Dan zullen alsnog ook de extra bezuinigingen vanaf 2005 moeten worden meegenomen, en zal er ongetwijfeld wederom gesneden moeten worden in de dienstregeling.

Friesland

Ton Baas, gedeputeerde Verkeer namens de VVD in Friesland, liet op 7 oktober 2003 in de Staatscourant het volgende optekenen: 'Bij verdere bezuinigingen moeten echt keuzes worden gemaakt, zoals het zondags niet meer rijden voor 14.00 uur en het openbaar vervoer in het landelijk gebied niet meer laten stoppen om 19.00 uur, maar ook aan het opheffen van zowel bus als trein. Ook het opheffen van het openbaar vervoer op de waddeneilanden moet niet uitgesloten worden. Dit zullen voor de Provinciale Staten moeilijke keuzes worden'. De bezuinigingen in Friesland moeten van vervoerder NoordNed komen. De andere Friese vervoerder, Arriva, heeft een contract met de provincie dat vastligt tot 2006. NoordNed heeft enkele weken geleden een voorstel voor bezuinigingen gedaan. Plan is om op zondag in de ochtend- en avonduren minder bussen te laten rijden. Andere opties van NoordNed zijn het opheffen van avonddiensten tussen kleine dorpen, het opheffen van lijn 91 tussen Leeuwarden en Winsum en het minder vaak laten rijden van de sneldienst tussen Leeuwarden en Holwerd.

Groningen

In tegenstelling tot andere provincies, hoeft de provincie Groningen dit najaar geen buslijnen te schrappen om tegemoet te komen aan de landelijke bezuinigingen in het stad- en streekvervoer. Vanwege een meerjarenafspraak met het Rijk heeft Groningen al veel bezuinigd. Volgend jaar wordt het busvervoer in Groningen aanbesteed. Dan zullen ook de extra bezuinigingen vanaf 2005 moeten worden meegenomen, en zal er ongetwijfeld wederom gesneden moeten worden in de dienstregeling.

Limburg

Maastricht
De bezuinigingen van Balkenende II worden voor het stadsvervoer in Maastricht voorlopig opgevangen door tariefsverhogingen. Tevens sluit per 1 januari 2004 de OV-shop van Stadsbus bij het treinstation in Maastricht. De bus vanuit de buitenwijken naar het centrum wordt per 1 januari 2004 voor zo'n zestienduizend passagiers vijftig procent duurder. Volgens woordvoerder P. van Mulekom van stadsbus Maastricht gaat de tariefsverhoging maximaal 7,5 procent aan klanten kosten.

Rest van Limburg
Wat de bezuinigingen gaan betekenen voor het busvervoer in de rest van Limburg, is nog niet duidelijk. In de provincie Limburg is in 2003 al gesneden in de dienstregeling. Tevens zijn de tarieven verhoogd door de strippenzones te verkleinen. De nieuwe dienstregeling van Hermes, zoals deze waarschijnlijk vanaf 15 december 2003 tot 1 april 2004 gaat gelden, lijkt geen grote bezuinigingen op busritten en buslijnen te bevatten. Te vrezen valt dat er echter vanaf 1 april wel grote bezuinigingen nodig zijn, om de kortingen van Balkenende II op te vangen.
---