GroenLinks

GroenLinks Tweede-Kamerfractie 8 december 2003 17:10
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

WRR corrigeert Balkenende: overheid ondermijnt sociaal vertrouwen

( 8 december 2003)

De fractie van GroenLinks vindt het terecht dat de WRR de inbreng van de overheid in het normen en waarden debat relativeert. De overheid dienst zich te beperken tot het tegengaan van norm-overschrijdend gedrag en het beschermen van de open, pluriforme samenleving en de democratische rechtsstaat. Volgens de WRR is er geen sprake van een verval van waarden of een morele crisis. Wel is er een toenemende behoefte aan meer beschaafd gedrag en grotere beleefdheid

Met de WWR is GroenLinks van mening dat de uitbreiding van sancties, de grotere nadruk op autoritair gezag niet tot opleving van de publieke moraal leidt. Een inzicht dat dit kabinet ontbeert. Terecht kritiseert de WRR daarom premier Balkenende's normen- en waarden-campagne. Anders dan het kabinet suggereert is er in de samenleving weinig onduidelijk-heid over de centrale (wettelijke) normen en gedragsnormen. Nieuwe regels en voorschriften, de uitbreiding van sancties en autoritair gezag zijn dan tot mislukken gedoemde oplossing van een niet bestaand probleem.

Het meest interessant zijn de passages uit het rapport over 'onbeschaaf-de tendenties in de solidariteit', die sinds de jaren tachtig sterk zijn versterkt door de financiële terugtreding van de overheid en de outputgerichte sturing. Dit leidt tot een verharding in de samenleving. Armen, mentaal en fysiek gehandicapten raken meer en meer geïsoleerd. Door een afname van solidariteit neemt ook het sociaal vertrouwen tussen burgers onderling en tussen burgers en vreemdelingen af.

Ook GroenLinks is van mening dat ondermijning van de solidariteit een aantasting betekent van de publieke moraal. Door bijvoorbeeld bedelarij strafbaar te stellen (50 euro boete) vermindert de compassie met dak- en thuislozen, die dikwijls geen andere mogelijkheid hebben om in hun levensonderhoud te voorzien dan door bedelen, diefstal en prostitutie. Door uitkeringsgerechtigden eenzijdig als potentiële fraudeurs te typeren (De Geus, vorige week) vermindert hun verbondenheid met de samenleving, terwijl tegelijkertijd het draagvlak van de verzorgings-staat wordt aangetast en de solidariteit van de midden- en hogere groepen wordt ondermijnd.

In navolging van de WRR pleit GroenLinks voor:

- Een maatschappelijk debat over de toekomst van de georganiseerde solidariteit, de verzorgingsstaat en het beginsel dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
- In plaats van het disciplineren en kleineren van individuele en vaak kwetsbare burgers, dient de overheid actief burgerschap te bevorderen door stadsetiquettes, democratisering op de werkvloer, op scholen en in buurten, de mogelijkheden van politieke en bestuurlijke inspraak te vergroten.
- In plaats van uitbreiding van het arsenaal van straffen, uitbreiding van de rechtshand-having: versterking van het OM en de rechterlijke macht.

Marijke Vos
Femke Halsema


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -