7 januari 2004
Te lang is de kwaliteit en de identiteit van ons landschap bijna als
vanzelfsprekend overgelaten aan het spel der vrije krachten. Volgens
Kees Vriesman, directeur van Staatsbosbeheer, dreigen we daarmee de
waarde van samenhang van ons landschap te verliezen.
Natuur en landschapsbehoud als beschavingsnorm moet meer inhoud
krijgen. Waarden als biodiversiteit, wildheid, samenhang en beleving
krijgen volgens Kees Vriesman op dit moment onvoldoende aandacht. Een
recent essay van de hand van Prof. Schouten van Staatsbosbeheer gaat
hier uitgebreid op in. In zijn nieuwjaarsspeech riep directeur Kees
Vriesman de medewerkers van Staatsbosbeheer op dit jaar nog eens extra
de aandacht te vestigen op deze waarden. Mensen ontlenen hun
identiteit voor een belangrijk deel aan het landschap waar zij geboren
en getogen zijn.
Ons van oorsprong rijk geschakeerde kleinschalige cultuurlandschap
tendeert naar een steeds grotere mate van uniformiteit. Versnippering
en tegengestelde belangen, waarbij slechts één functie zoals wonen of
recreatie prevaleert, hebben ernstige gevolgen voor de eigenheid, de
identiteit van het landschap. Dat gaat uiteindelijk altijd ten koste
van de natuurwaarde en de belevingswaarde van het landschap.
Staatsbosbeheer wil daarom samen met organisaties als Natuurmonumenten
en de Landschappen, Landschapsbeheer Nederland, de Landschapswacht,
het Rijksdienst Oudheidkundig Bodemonderzoek en de Rijksdienst voor
Monumentenzorg de waarden die in ons cultuurlandschap verankerd liggen
op de politieke kaart zetten. Met erkenning van de veelzijdige functie
van het buitengebied en de economische waarde die landschap voor
recreatie en toerisme vertegenwoordigt, is Staatsbosbeheer van mening
dat waardevolle oude cultuurlandschappen de aandacht moeten krijgen
die dit cultureel erfgoed verdient.
Maar door Groene gebiedsontwikkeling denkt Staatsbosbeheer de komende
jaren ook nieuwe hoogwaardige landschappen aangepast aan de eisen van
deze tijd te kunnen ontwikkelen. Op termijn, vindt directeur Vriesman
van Staatsbosbeheer, moeten we in groter verband zelfs denken aan
rehabilitatie van voor Nederland karakteristieke en binnen Europa
unieke landschappen die zijn aangetast door ongewenste bebouwing of
die anderszins geschonden zijn, maar waarvan herstel nog mogelijk is.