Gemeente Bergh

Toespraak burgemeester op nieuwjaarsreceptie op 6 januari 2004 06-01-2004

Toespraak door mevrouw drs. M. Appel-de Waart, burgemeester van Bergh, ter gelegenheid van de nieuwjaarsreceptie op dinsdag 6 januari 2004 om 19.30 uur in het Dorpshuis, Gerrit Varwijkplein, Zeddam.

Dames en heren,

Vanavond bent u verwelkomd door de klanken van de waldhoorn. Een geluid dat eeuwenlang in onze streek tussen oud en nieuw te horen is. Een vertrouwd geluid dat menigeen met plezier in de oren klinkt. In schril contrast hiermee zijn wij vrijdagnacht opgeschrikt door een handgemeen waarbij een van onze inwoners het leven verloor. Met afschuw, verbijstering en vol ongeloof is hierop gereageerd. Wij vragen ons af, hoe het mogelijk is dat zoiets gebeurt. Onze gedachten gaan uit naar de echtgenote van het slachtoffer en de kinderen. Ik hoop dat zij in staat zijn dit smartelijke verlies te verwerken en te dragen.

Dames en heren,

Graag heet ik u vanavond van harte welkom. Ik ben blij dat u er bent. Hier in het Dorpshuis in Zeddam. Tijdens de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie van onze gemeente, de gemeente Bergh. Het is traditie dat de gemeentelijke overheid verenigingen en instellingen in het nieuwe jaar uitnodigt om elkaar een goed en voorspoedig nieuwjaar toe te wensen. En de banden met u verder aan te halen en te verstevigen.

Deze keer is het een meer bijzondere receptie. Niet alleen omdat de receptie niet in het gemeentehuis wordt gehouden. Dat was vorig jaar immers ook al niet het geval. Maar meer vanwege het gegeven dat, ijs en wederdienende, het dit keer
de laatste nieuwjaarsreceptie is die u door het gemeentebestuur van Bergh wordt aangeboden.

Naar verwachting zal immers de Tweede Kamer op 29 januari a.s. onze gemeente doen opgaan in de nieuwe gemeente. Als de Eerste Kamer zich aan dat besluit conformeert is de herindeling op 1 januari 2005 een feit. In november mag u dan de leden van de gemeenteraad van Montferland kiezen. En, u weet het. Elke gemeente krijgt het bestuur dat ze verdient. Zorg dus dat u invloed uitoefent.

Vanavond, derhalve de laatste nieuwjaarsbijeenkomst. Dus een historisch en memorabel moment. Dat bijgezet kan worden in de historie van onze gemeente.
Dat onze gemeente een rijke historie kent is alom bekend. Cultureel erfgoed, monumentale panden, een gemeentehuis uit 1531, een prachtig kasteel, bos, zand- en kleigronden. En uit de ijstijd de stuwwal.

Kortom, een bijzonder landschap, en daarin dorpen als een krans geschakeerd rond het Montferland waar sfeer en gezelligheid de boventoon voert. Met de welbekende gastvrijheid uit onze streek. Iets waar we met ons allen zeer, zeer trots op mogen zijn.

Het is niet voor niets dat steeds meer mensen onder ons dit gaan waarderen en koesteren. De Heemkunde Kring mag zich dan ook in een groeiend aantal leden verheugen. Het is goed dat een vereniging zich bezig houdt met de geschiedenis en historie van de eigen omgeving. En steeds meer mensen hiervoor weet te interesseren. Zodat de geschiedenis van onze gemeenschappen en de mensen die daarin gewoond en geleefd hebben ook voor onze kinderen en kleinkinderen gaat leven en bewaard blijft.
Ik vind het ook van belang dat een gemeentelijke overheid dit soort particuliere initiatieven ondersteunt en waardeert.

Ik noemde u al de rijke cultuurhistorie van onze gemeente. Dat zal ook zeer manifest aan de orde komen tijdens de viering van 625 Stad. Een feest voor, door en van iedereen binnen onze gemeente. Een feest waarin niet alleen de stad centraal staat, maar ook alle kernen een steentje bijdragen.
En zo er een geweldig spektakel van maken. Dat mensen zich tot in lengte van jaren zullen heugen. Zoals u weet kreeg s-Heerenberg in 1379 stadsrechten. En de daarbij behorende privileges. Zoals het muntrecht en het recht spreken. De munt en de kerkers onder het gemeentehuis zijn hiervan de stille getuigen.

Om op die privileges terug te komen, af en toe heb ik het gevoel dat men nog steeds denkt dat een aantal nog gelden. Dat kan knap lastig zijn.

Een ander bijzonder historisch moment wil ik u zeker niet onthouden. Ik heb mij laten vertellen dat het in de Berghse geschiedenis slechts één keer is voorgekomen, dat een burgemeester unaniem door de gemeenteraad is voorgedragen voor herbenoeming. Dat was vorig jaar. Om in te lijsten nietwaar.

Maar, alle gekheid op een stokje, welke gemeente heeft gilden die honderden jaren oud zijn, waar wordt het vendel gezwaaid bij bijzondere gebeurtenissen en wordt u ontvangen met de welluidende klanken van de waldhoorn, waar wordt in werkelijk elke kern dagen kermis gevierd om nog maar niet te spreken van de drie weekenden dat we met zijn allen carnaval vieren. Restauratie van kerken en molens. We draaien onze beurs er wel en onze hand niet voor om.

Tientallen mensen zetten zich er elke keer weer voor in om tradities, historische gebruiken en monumentale panden in ere en in stand te houden. Daarbij wordt ook de medemens niet vergeten. Weet u dat we een Gasthuisfonds hebben uit 1400. Waar wordt 300.000 euro bij elkaar gefietst.
En wie heeft de Gelderse ondernemer van het jaar 2003. Ja, mensen, dat is Bergh dat zijn de gemeenschappen, dat zijn wij. Mogen we daar even trots op zijn. Ik wel, u toch ook.

Als u nu denkt dat we ons zelfgenoegzaam op de borst mogen kloppen, dan heeft u het mis. In de loop der jaren zijn veel kostbare, nostalgische en historische gebruiksvoorwerpen verzameld. Al dat bijzondere, al dat mooie, al die tastbare, geweldige oude attributen, die door heel veel mensen en instellingen beschikbaar zijn gesteld, liggen ergens op zolder.

Zonde, niemand ziet het, niemand geniet ervan. Zeker in zon historisch jaar als 2004, ik noemde u de gemeentelijke herindeling, de viering van 625 jaar Stad en de cultuurhistorische betekenis van de Heemkundekring, zult u het met mij eens zijn, dat het van belang is, zoniet noodzakelijk, dat er een ruimte komt die als museum kan worden ingericht.

De verlossende woorden zijn gesproken. Oftewel, de kogel is door de kerk.
Tot mijn grote vreugde mag ik u meedelen, dat het bestuur van de gemeente Bergh besloten heeft een deel van het voormalig politiebureau aan het Stadsplein beschikbaar te stellen aan de Heemkundekring. Voor de inrichting van een museum.
Een museum dat zich in de oprechte belangstelling van velen mag verheugen en gedragen wordt door de Berghse gemeenschap. Een stukje van ons zelf voor ons zelf. Om met de woorden van Bilderdijk te spreken in t verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal.

Ik kom tot afronding. Ik dank het bestuur en de directie van het Barghse Huus voor de organisatie van deze avond en het Montferlandkoor voor de muzikale omlijsting. Daarbij Waldhoornblazers in één woord noemend. Dank ook aan de Heemkundekring en de Stichting 625 jaar Stad voor de medewerking aan deze nieuwjaarsreceptie.

Dames en heren, ik wens u allen een voorspoedig, maatschappelijk, sportief, cultureel, historisch, maar bovenal feestelijk 2004 toe.

Graag wil ik aan een vertegenwoordiger van de Heemkundekring het eerste exemplaar van de laatste gemeentegids van Bergh overhandigen, alsmede de gemeentevlag. Daarmee symbolisch bevestigend dat een jarenlange wens in vervulling is gegaan. En accentuerend dat de gemeente ondersteuning biedt. Want hoe je het ook wendt of keert, de gemeente dat zijn wij, wij met zn allen.