07-01
-2004
Het Maandblad Geestelijke volksgezondheid in januari
Effectonderzoek psychoanalyse is vragen om ruzie
De psychoanalyse in Nederland staat onder druk. De vergoeding voor
langdurige psychotherapie blijft voorlopig bestaan, maar de overheid
wil bewijs zien voor de effectiviteit van deze intensieve, dus
kostbare behandeling. Er worden daarom voorbereidingen getroffen voor
een vergelijkende studie. Daarbij gaat de ene helft van een groep
patiënten in analyse (vijf keer in de week, gemiddeld vijf jaar lang)
terwijl de andere helft 'gewone' psychotherapie krijgt.
In het MGv van januari stelt psychoanalyticus en psycholoog Wouter
Gomperts dat zo'n streng wetenschappelijk onderzoek tot teleurstelling
zal leiden. De vorige keer, in de late jaren vijftig, eindigde met
knallende ruzie. Toen de onderzoeker (wijlen Johan Barendregt)
concludeerde dat er geen harde aanwijzingen waren voor de werkzaamheid
van psychoanalyse, verweten de psychoanalytici hem dat hij de
verkeerde methoden had gebruikt.
Gomperts constateert 'een destructief grondpatroon in de relatie
tussen psychoanalyse en empirische wetenschap'. Volgens hem is
effectonderzoek nuttig en zelfs nodig, maar in plaats van een
'randomized clinical trial' (waarbij het lot bepaalt of een patiënt
psychoanalyse dan wel iets anders krijgt) bepleit hij een
'naturalistische studie'.
Mannen hebben minder baat bij Riagg
Sinds 2000 neemt de Riagg IJsselland op gezette tijden vragenlijsten
af aan al haar cliënten: met wat voor psychische of psychosociale
problemen zitten ze? wat voor behandeling (en behandelaar) zouden ze
willen? en hoe tevreden zijn ze achteraf over de hulp die ze
ontvingen? Rob S. Gerrits analyseert de uitkomsten van de eerste drie
jaar. Opmerkelijk genoeg blijken mannen na behandeling minder
opgeknapt dan vrouwen: hun klachten namen af, maar minder dan die van
vrouwen. Toch zijn ze even tevreden over de hulp die ze kregen.
Openbare ggz naar Australisch voorbeeld
De Nederlandse overheid wil werk maken van 'openbare',
'bevolkingsgerichte' geestelijke gezondheidszorg. Daarin gaat het niet
zozeer om het voldoen aan de hulpvraag van individuele patënten maar
om het voorkómen van problemen. Ernst Bohlmeijer e.a. beschrijven hoe
men daar in Australië gestalte aan heeft gegeven. Nederland zou daar
een voorbeeld aan kunnen nemen.
Publieke diagnostiek Volkert van der G.
In het MGv van september 2003 uitte Flip Treffers (hoogleraar kinder-
en jeugdpsychiatrie) kritiek op Menno Oosterhoff en andere
'deskundigen' die en plein public hadden geopperd dat Volkert van der
G. zou lijden aan de stoornis van Asperger. De Nederlandse Vereniging
voor Psychiatrie en de Inspectie delen die kritiek, en Van der G. zelf
heeft inmiddels een klacht tegen Oosterhoff ingediend bij het medisch
tuchtcollege in Groningen. Bert van der Werf, een van de deskundigen,
verweert zich nu: 'het inhoudelijke debat over deze kwestie
in de kiem te worden gesmoord'. Treffers echter zet uiteen dat juist
Van der Werf zich niet over Van der G. had mogen uitlaten.
---
Het MGv is een uitgave van het Trimbos-instituut in samenwerking met
Bohn Stafleu Van Loghum. Het heeft een onafhankelijke redactie.
Journalisten en politici kunnen een gratis exemplaar
aanvragen: tel. 030-2971100 (fax: 030-2971111) mgv@trimbos.nl of: MGv,
Postbus 725; 3500 AS Utrecht. Anderen kunnen een exemplaar bestellen
bij BSL Klantenservice, Postbus 246; 3990 GA Houten; 030-6383736 (fax:
030-6383999) http://www.bsl.nl
Zie ook het MGv op de website.