---
Kamervragen en antwoorden
---
Antwoorden op vragen van de Kamerleden Timmermans en Blom over het JSF
project
12-1-2004 9:56:00
In de bijlage bied ik u mede namens de staatssecretaris van
Economische Zaken de antwoorden aan op de vragen van de Kamerleden
Timmermans en Blom over het JSF project.
1. Kent u het recente artikel over de exportversie van de F-35
(de JSF-lite)? Defence Systems Daily, 11 november jl., "JSF-Lite
coming to market?"
Ja.
2. Heeft het Amerikaanse ministerie van Defensie een contract ter
waarde van $603 miljoen verleend aan Lockheed Martin voor de aanschaf
van materieel en diensten ter ondersteuning van de ontwikkeling van
een exportversie van de JSF? Wat is de reden voor een aparte
ontwikkeling van een JSF lite?
3. Is de JSF-lite ook bedoeld voor Nederland? Zo ja, hoe is dit te
rijmen met de positie van Nederland? Zo ja, hoe is dit te rijmen met
de positie als level-2 partner in de ontwikkeling van de JSF? Ontstaan
er nu twee ontwikkelingstrajecten, een voor de Amerikanen en Britten
en een voor de rest?
De JSF wordt ontwikkeld aan de hand van eisen die zijn opgenomen in
het Operational Requirements Document (ORD). Het ORD is goedgekeurd
door de betrokken Amerikaanse en Britse overheden en, met het
ondertekenen van het Memorandum of Understanding (MOU) inzake de
participatie van Nederland aan het SDD-programma, overgenomen door
alle SDD-partners. In het MOU is opgenomen dat Nederland een JSF kan
aanschaffen die volledig voldoet aan de eisen in dit document.
Hierbij is als voorwaarde opgenomen dat het aan Nederland te leveren
vliegtuig qua technologie-overdracht ook voldoet aan de eisen in het
kader van de Amerikaanse National Disclosure Policy (NDP). Binnen het
SDD-programma wordt bepaald welke technologieën op basis van het NDP
niet kunnen worden vrijgegeven aan de partnerlanden en welke
(additionele) voorzieningen in de JSF-vliegtuigen moeten worden
aangebracht om aan de eisen van de ORD te blijven voldoen. In het MOU
is voorts vastgelegd dat de configuratie voor de partnerlanden zo veel
mogelijk gelijk zal zijn aan die van de Amerikaanse strijdkrachten.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft onlangs inderdaad een
contract verleend aan Lockheed Martin voor de aanschaf van materiaal
en diensten ter ondersteuning van de JSF International Partner
Version. Het betreft een aanvulling op het hoofdcontract dat in
oktober 2001 bij de aanvang van de SDD-fase van de JSF is afgesloten
met Lockheed Martin. De aanvulling, Delta-SDD genoemd, vloeit voort
uit het feit dat zeven partnerlanden een MOU voor participatie in de
SDD-fase hebben getekend, nadat het hoofdcontract al aan Lockheed
Martin was gegund. Het Delta-SDD contract is alleen een aanvulling op
het SDD-contract, want er bestaat slechts één ontwikkeltraject dat
moet voorzien in de behoeften van alle partnerlanden.
Een deel van de aanvulling betreft de ontwikkeling van de genoemde
(additionele) voorzieningen. Het aanvullende contract biedt voorts de
mogelijkheid om tegemoet te komen aan specifieke behoeften van
partnerlanden, waardoor interoperabiliteit met andere wapensystemen
van de partnerlanden kan worden bereikt. Naast specifieke eisen voor
het vliegtuig gaat het hierbij ook om trainings-, logistieke en
informatiesystemen en eventuele specifieke milieuaspecten.
4. Zal de JSF-lite als gevolg van Amerikaanse exportrestricties over
minder goede stealth-technologie beschikken en software van mindere
kwaliteit herbergen dan de Amerikaanse versie? Op welke andere punten
zal de lite-versie achterblijven bij de Amerikaanse variant?
5. Heeft u bij de besluitvorming rond de deelname aan het JSF-project
rekening gehouden met de mogelijkheid dat Nederland een mindere versie
van de JSF zou krijgen? Is dit ook meegenomen in de vergelijking met
de concurrenten van de JSF? Zo nee, moet de vergelijking met andere
toestellen worden overgedaan, waarbij de JSF-lite als uitgangspunt
moet dienen?
6. Wat zijn de strategische gevolgen voor de Koninklijke Luchtmacht
als Nederland de beschikking krijgt over een toestel van mindere
kwaliteit dan waarmee de Amerikanen vliegen? Kan Nederland dan nog wel
meedoen met de Amerikanen op het door de Luchtmacht zo gewenste
niveau?
Alle vliegtuigen die zullen worden geleverd aan de Verenigde Staten en
de internationale partners zullen voldoen aan dezelfde ORD-eisen. Als
gevolg van de NDP-regels moet voor de partners een aantal ORD-eisen
evenwel op een alternatieve wijze worden ingevuld. Daarmee wordt
echter geen afbreuk gedaan aan de eisen die gelden voor alle
JSF-gebruikers.
Interoperabiliteit is een belangrijke eis uit de ORD. Nederland is met
het te leveren toestel dus interoperabel met alle belangrijke
bondgenoten, inclusief de Verenigde Staten. Nederland zal in de
toekomst gezamenlijk met de Verenigde Staten kunnen blijven opereren.
De eisen uit het ORD zijn gebruikt voor de kandidatenevaluatie. Er is
dus geen aanleiding deze evaluatie over te doen.
7. Wat betekent de komst van een JSF-lite voor de orders voor het
Nederlandse bedrijfsleven? Komt Nederland in de productiefase van de
JSF straks alleen nog maar in aanmerking voor orders voor de JSF-lite
of kan er ook werk voor de beste JSF worden gegeneerd?
Het Nederlandse bedrijfsleven kan in principe meedingen naar alle JSF
ontwikkelings- en productiecontracten, binnen de beperkingen van de
NDP.
DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE
Ministerie van Defensie