Ministerie van Buitenlandse Zaken

Aan de Voorzittervan de TweedeKamerderStaten-Generaal

Binnenhof4

Den Haag


- Directie Noord-Afrika en Midden-Oosten

Afdeling Golfstaten

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag


Datum


- 9 februari 2004

Behandeld


- A.P. Wegerif


Kenmerk


- DAM-044/04

Telefoon


- 070 348 5838


Blad


- 1/4

Fax


- 070 348 6639


Bijlage(n)


- - ap.wegerif@minbuza.nl


Betreft


- Beantwoording vragen van het lid Wilders over het dreigende failliet van de beperkte democratie in Iran


-

Graag - bied ik u hierbij- de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door - het lid- Wilders over - het dreigende failliet van de beperkte democratie in Iran. Deze vragen werden ingezonden op - 15 januari 2004 met kenmerk - 2030406260.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Dr. B.R. Bot

Antwoord van de heer Bot, minister van BuitenlandseZaken, op vragen van het lid Wilders (VVD) over het dreigende failliet van de beperkte democratie in Iran.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het feit dat de zogenoemde 'Raad van Hoeders' honderden hervormingsgezinde politici heeft afgewezen als kandidaat voor de komende parlementsverkiezingen in Iran? 1)

Antwoord

Ja.

Vraag 2

Hoeveel van de voorgestelde kandidaten zijn afgewezen in het district Teheran? Hoeveel personen waren in dit district gekandideerd? Hoeveel kandidaten zijn over geheel Iran afgewezen en wat was het totale aantal kandidaten? Hoeveel van de zittende parlementsleden zijn afgewezen? Behoren tot de afgewezen kandidaten onder meer Mohammed-Reza Khatami, de leider van de grootste hervormingsgezinde partij IIPF en broer van president Mohammed Khatami, Mohsen Mirdamadi, eveneens een prominent hervormer en hoofd van de parlementaire commissie voor nationale veiligheid en buitenlandse zaken en Elaneh Koulaiee, de bekende Iraanse voorvechtster van vrouwenrechten? Deelt u de mening dat dit alles niet aanvaardbaar is?

Antwoord

De aantallen door de Raad van Hoeders afgewezen kandidaten voor de parlementsverkiezingen in Iran zijn aanzienlijk. De bekende cijfers - landelijk 3605 van 8157 kandidaten afgewezen - zijn al weer achterhaald, daar de Raad van Hoeders op last van Geestelijk Leider Khamenei de afwijzingen herziet. Volgens recente gegevens uit de media zouden nog steeds circa 2400 kandidaten zijn afgewezen. Voor een definitief oordeel over het aantal afwijzingen is het thans nog te vroeg. Wel wijs ik erop dat de Hoge Vertegenwoordiger Solana tijdens zijn bezoek aan Iran van 12/13 januari jl. namens de EU heeft gewezen op het belang van een eerlijk verkiezingsproces en de mogelijke gevolgen van afwijzing van parlementskandidaten voor de relatie van Iran met de EU. Ik sta geheel achter diens uitspraken.

Vraag 3

Heeft president Khatami gewaarschuwd voor een harde reactie wanneer de diskwalificaties niet worden teruggedraaid? Hebben veel volksvertegenwoordigers gedreigd op te stappen wanneer de Raad van Hoeders niet terugkomt op haar besluit?

Vraag 4

Hebben de 27 provinciale gouverneurs van Iran in een brief gedreigd collectief hun ontslag aan te bieden wanneer de Raad van Hoeders niet binnen een week haar besluit intrekt?

Antwoord

Ja. De situatie is echter nog voortdurend aan verandering onderhevig.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het uitsluiten van een honderden kandidaten voor de komende presidentsverkiezingen het failliet zou inhouden van de toch al zeer beperkte democratie in Iran?

Antwoord

Het gaat in casu om parlementsverkiezingen. Ik acht de gang van zaken rond de kandidaatstelling voor de onderhavige parlementsverkiezingen een ernstige terugslag voor het democratische proces in Iran.

Vraag 6

Wilt u een evaluatie geven van de mate waarin de Raad van Hoeders in de afgelopen jaren hervormingsgerichte besluiten van het parlement ongedaan heeft gemaakt?

Antwoord

De Raad van Hoeders heeft de afgelopen jaren de hervormingsgerichte besluiten van het Iraanse parlement in hoge mate ongedaan gemaakt, zodat van betekenisvolle hervormingen geen sprake kon zijn.

Vraag 7

Welke activiteiten zullen in bilateraal en multilateraal kader worden ondernomen om een verdere teloorgang van het democratische proces in Iran tegen te gaan en om juist de noodzakelijke versterking van dit proces te bevorderen?

Antwoord

Nederland geeft zijn beleid ten aanzien van Iran met name vorm in het kader van de Europese Unie. Zoals bij de beantwoording van vraag 2 is aangegeven heeft de heer Solana reeds gewezen op het belang van een eerlijk verkiezingsproces en de nodige waarschuwende geluiden laten horen met betrekking tot de toekomstige relaties met de EU. Nederland heeft daar, mede naar aanleiding van het Algemeen Overleg met de Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken over Iran op 26 november jl., op aangedrongen.

De EU volgt de ontwikkelingen in Iran op de voet en zal nader besluiten welke gevolgen aan de ontwikkelingen aldaar moeten worden verbonden. In dit stadium valt dat nog niet specifiek aan te geven.


1) Trouw, 12 januari jl., De Telegraaf, 12 januari jl., NRC-Handelsblad, 12 januari jl., Algemeen Dagblad, 13 januari jl., - www.iranmania.com

===