IP/04/38
Brussel, 13 januari 2004
Het beste uit de Oostzee: het BONUS-project van de EU
De Europese Commissie kondigde vandaag aan dat zij een nieuw 4-jarig
project zal steunen om het milieu en de duurzame ontwikkeling van de
Oostzee te verbeteren. De bijdrage van de EU beloopt meer dan 3
miljoen . De Oostzee is de grootste binnenzee van Europa, maar een
gezamenlijke planning van de onderzoeksprogramma's van de negen
kuststaten (Denemarken, Zweden, Finland, Estland, Letland, Litouwen,
Rusland, Polen en Duitsland) heeft nooit plaatsgevonden. Het
BONUS-project van de Europese Unie zal bijdragen tot een betere aanpak
van kwesties zoals verontreiniging, regionale ontwikkeling,
bescherming van natuurlijke hulpbronnen en mariene wetenschappen. Aan
het BONUS-project wordt deelgenomen door tien van de belangrijkste
organisaties uit 8 landen rond de Oostzee die onderzoek financieren,
alsmede door de Internationale Raad voor het onderzoek van de zee
(ICES). Het moet leiden tot de oprichting van een forum voor
gezamenlijk toezicht op nationale of internationale
onderzoeksprogramma's door het bundelen van krachten en een
samenhangende planning van projecten ter aanvulling van
beleidsmaatregelen.
"Grenzen kunnen op een kaart worden getrokken, maar golven, stromen en
zeedieren gaan waar zij willen. Het mariene milieu heeft geen weet van
territoriale wateren, zodat voor de bescherming en duurzame
ontwikkeling ervan altijd internationale samenwerking vereist is",
zegt Europees Onderzoekscommissaris Philippe Busquin. "Het
BONUS-project zal de doeltreffendheid van het milieubeleid en het
beleid voor duurzame ontwikkeling voor de gehele Baltische regio
verbeteren. Voor dit geïndustrialiseerde gebied is een doortastend
optreden nodig dat gebaseerd is op solide wetenschappelijke kennis.
Een coherente grensoverschrijdende strategie is van essentieel belang
om te maken dat het onderzoek kostenefficiënt en van hoge
wetenschappelijke kwaliteit is en gericht is op de echte behoeften van
beleidsmakers en van de economie en de burgers van het Oostzeegebied".
Behoefte aan strategische planning
De mariene wetenschap in de Oostzee kan met name profiteren van een
dergelijke gecoördineerde aanpak. Negen landen liggen aan deze 377 km2
grote zee en acht daarvan zijn lidstaten van de EU of zullen
binnenkort lid van de EU worden (vier lidstaten, vier nieuwe
lidstaten). Bij recente discussies over visserijrechten en de
verontreiniging van kustgebieden door olielekken is gebleken dat er
behoefte is aan meer internationale wetenschappelijke samenwerking om
de besluitvorming te ondersteunen.
Ofschoon wetenschappers van landen rond de Oostzee een lange traditie
van samenwerking hebben en verscheidene internationale instellingen en
verenigingen mariene wetenschappers reeds hebben bijeengebracht om hun
bevindingen en kennis te delen, wordt de strategische planning van
nationale onderzoeksprogramma's tussen landen onderling nog niet
gecoördineerd. Zo is er bij geen van de lopende onderzoeksprojecten
een overeenkomst tussen de financierende instanties gesloten; de
toelagen worden door nationale financieringsinstellingen uitsluitend
aan individuele wetenschappers toegekend.
Het BONUS-netwerk
Het BONUS-netwerk brengt 11 instanties die betrokken zijn bij de
financiering en de organisatie van de Baltische mariene wetenschap
bijeen om hun onderzoeksfinanciering te bundelen en het gebruik van
infrastructuur te coördineren. Door goede praktijken inzake
programmabeheer te delen en administratieve hinderpalen uit de weg te
ruimen wordt de weg bereid voor gezamenlijke onderzoeksprogramma's.
Nieuwe structuren die dank zij het BONUS-consortium tot stand komen,
worden belast met volledig geïntegreerde programmafinanciering en
-beheer.
Na een aantal voorbereidende activiteiten in de eerste jaren, zal het
project leiding geven aan de totstandbrenging van gezamenlijke
onderzoeksprogramma's en overeengekomen procedures instellen voor het
beheer en het gezamenlijk gebruik van onderzoeksfaciliteiten. Er wordt
tevens een gezamenlijk postuniversitair opleidingsprogramma opgesteld.
Tenslotte worden door het project beheers- en besluitvormingssystemen
voor langdurige samenwerking op programmaniveau omschreven.
De ERA-NET-regeling
Het BONUS-project wordt gefinancierd in het kader van de nieuwe
ERA-NET-regeling als onderdeel van het zesde kaderprogramma voor
onderzoek van de EU (KP6 2002-2006). De ERA-NET-regeling is bedoeld om
nauwe, langdurige banden te stimuleren tussen nationale
onderzoeksprogramma's met gezamenlijke doelstellingen. Zij moet
bijdragen tot de totstandbrenging van de Europese Onderzoekruimte door
concrete initiatieven te bevorderen om regionale, nationale en
Europese onderzoeksprogramma's op specifieke gebieden te coördineren
en verspreide personele en financiële middelen te bundelen teneinde
zowel de doeltreffendheid als de doelmatigheid van de
onderzoeksinspanningen van Europa te verbeteren.
Voor nadere informatie over het BONUS-project kunt u contact opnemen
met:
Dr. Kaisa Kononen, Academy of Finland,
Fax: +358 9 77488395
Email : kaisa.kononen@aka.fi
Voor nadere informatie over de ERA-NET-regeling kunt u de volgende
website raadplegen:
http://www.cordis.lu/coordination/home.html
http://europa.eu.int/comm/research/fp6/coordination/era-net_en.html
BIJLAGE
Volledige titel:
BONUS voor de wetenschappen van de Oostzee - netwerk van
financieringsinstellingen
Onderzoeksgebied: mariene wetenschap
Coördinator: Finland: Academie van Finland
Partners:
Denemarken: Deense Raad voor Natuurwetenschappen
Estland: Estlandse Stichting voor Wetenschappen
Duitsland: Forschungszentrum Jülich - Projekttraeger Jülich
Letland: Letse Raad voor Wetenschappen
Litouwen: Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen
Polen: Ministerie van Wetenschappelijke Onderzoek en
Informatietechnologie
Zweden: Stichting voor Strategisch Milieuonderzoek; Zweedse Raad voor
Milieuonderzoek, Landbouwwetenschappen en Stichting Ruimtelijke
ordening; Zweeds Agentschap voor Milieubescherming
Internationaal: Internationale Raad voor het onderzoek van de zee.
Nog zeven andere financieringsorganisaties zijn als waarnemer met
BONUS geassocieerd.
Nadere inlichtingen:
Dr. Kaisa Kononen, Academy of Finland
PO Box 99, Vilhonvuorenkatu 6, Helsinki, FIN-00500 Finland
Fax: +358 9 77488395
kaisa.kononen@aka.fi
Duur: 4 jaar
EU-financiering: 3,03 miljoen
European Commission