Amnesty International

excessief gebruik van geweld door politie

Persbericht Amsterdam, 14 januari 2004

Duitsland
mishandeling en excessief gebruik van geweld door politie

Mishandeling en het excessief gebruik van geweld door de Duitse politie blijven een punt van zorg, aldus het vandaag ver schenen rapport van Amnesty International Back in the spotlight Allegations of police ill-treatment and excessive force in Germany.

In het rapport worden ruim twintig zaken in detail beschreven van mishandeling en excessief gebruik van geweld door de politie bij arrestaties, in politiehechtenis en bij uitzettingen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Een aanzienlijk deel van de klachten over politieoptreden is afkomstig van allochtonen en leden van etnische minderheden.

Sinds het begin van de jaren 90 ontvangt Amnesty International regelmatig berichten over mishandeling en excessief gebruik van geweld door de Duitse politie. Hoewel het aantal klachten de afgelopen jaren enigszins is afgenomen, geeft de ernst van sommige in het rapport beschreven zaken nog steeds aanleiding tot zorg.

Een beter toezicht op politieoptreden in Duitsland is noodzakelijk. Het direct en onafhankelijk onderzoeken van beschuldigingen is een van de meest effectieve methoden om mishandeling en excessief gebruik van geweld door de politie te voorkomen en te bestraffen.

Uit het rapport blijkt onder meer dat het strafrechterlijk onderzoek naar klachten over mishandeling door politieagenten zeer lang kan duren, in sommige gevallen zelfs enkele jaren. Sommige aanklagers lijken onwillig om zaken voor de rechter te brengen. Ook worden in het rapport verschillende gevallen genoemd van tegenklachten: politieagenten die een klacht indienden tegen de persoon die een klacht over politieoptreden heeft ingediend.

Hoewel het toezicht op politieoptreden in een aantal opzichten verbeterd is, worden klachten tegen politieagenten nog steeds te vaak niet adequaat en niet onpartijdig onderzocht. Een aantal zaken zijn niet voor de rechtbank gekomen, hoewel er overtuigend bewijs lijkt te zijn (bijvoorbeeld de aard van de verwondingen) dat berechting op zijn plaats is, aldus Amnesty International.

Amnesty International roept op tot de instelling van een onafhankelijke instantie die klachten over politieoptreden dient te monitoren en te onderzoeken.

De huidige officiële statistieken over mishandeling door de politie zijn nog altijd ontoereikend. In eerdere rapporten uit 1995 en 1997 riep Amnesty International op tot het oprichten van een centrale instantie die uniforme statistieken op nationaal niveau dient te verzamelen. De Duitse autoriteiten schieten op dit punt nog altijd tekort en politiestatistieken worden verzameld in de afzonderlijke deelstaten maar niet op nationaal niveau. Het ontbreken van uniformiteit betekent dat het verkrijgen van een landelijk overzicht zeer moeizaam verloopt. Het is niet duidelijk hoeveel klachten tegen politieagenten zijn ingediend, welke stappen zijn ondernomen als reactie tegen deze klachten en wat de uitkomsten van het ondernomen onderzoek zijn.

"Daarnaast dienen nationale en internationale mensenrechtendeskundigen onmiddellijke en ongelimiteerde toegang te hebben tot gevangenissen en andere plaatsen van detentie. Duitsland dient hiertoe het Optionele protocol van het Verdrag tegen Marteling te ondertekenen en te ratificeren en een mechanisme in te stellen volgens welke gevangenissen in Duitsland bezocht worden., aldus Amnesty International.

In maart en mei 2004 zullen het VN-Mensenrechtencomité en het VN-comité Inzake Marteling zich buigen over de vraag of Duitsland voldoet aan zijn verplichtingen voorkomend uit internationale mensenrechtenverdragen.