Speech van de minister-president, opening nieuwe vleugel tijdens de externe
nieuwjaarsbijeenkomst van de ANWB, Wassenaar, 14 januari 2004
Dames en heren,
Als minister-president met een warm kloppend hart voor het maatschappelijk middenveld,
doet het mij veel plezier te gast te zijn bij de grootste vereniging van Nederland.
Een vereniging waarvan bijna een kwart van alle Nederlanders lid is. Met elk jaar
tienduizenden nieuwe leden. Daar zou menig politieke partij jaloers op zijn.
Hoewel, als politieke partijen zó groot zouden worden, dan zou dat wellicht de pluriformiteit
weer in gevaar brengen.
Zelf ben ik al vele jaren een tevreden lid van de ANWB.
Een jaar of tien geleden reed ik - in afwachting van een nieuwe auto - rond in een wagen zijn
beste tijd gehad had. Dan sta je op de meest ongelegen momenten onder je motorkap te turen.
Ik ben toen echt onder de indruk geraakt van de deskundigheid van de ANWB-medewerkers.
Op deze ANWB-nieuwjaarsreceptie wens ik u allen een goed en beweeglijk 2004.
Hoewel we van dat laatste ook weer geen overspannen verwachtingen moeten hebben. Nog
even en we hebben in Nederland 7 miljoen auto's. En dan sta je elkaar nu eenmaal wel eens in
de weg.
Wellicht kent u die grap van dat echtpaar in de auto. De man klaagt over het grote aantal
auto's op de weg. En zijn vrouw zegt: "Wees blij! Hoe meer er hier rondrijden, hoe
makkelijker we straks kunnen parkeren."
Wat hebben alle ANWB-leden gemeen? Het antwoord kwam ik laatst tegen in een brochure
die door ANWB zelf wordt uitgegeven. "In de wereld van de ANWB draait alles om
vrijheid."
---
Nu weten we allemaal dat individuele vrijheid wordt beperkt door de vrijheid van de ander.
Als dat ergens zichtbaar is, dan is het wel op het terrein van de mobiliteit.
We moeten eerlijk tegen elkaar zijn. We kunnen de files in deze kabinetsperiode niet
oplossen. Dat is geen fatalisme. Dat is een reële kijk op de zaken.
We moeten ons afvragen waar de automobilist het meest mee opschiet. Met visionaire
vergezichten. Of met concrete en haalbare doelstellingen voor de middellange termijn. Het
kabinet denkt met het laatste.
We kampen met een grote achterstand in het onderhoud van onze wegen. Dat belemmert de
doorstroming van het verkeer nu al sterk. Betrouwbaarheid en veiligheid van de infrastructuur
staan ernstig onder druk. Met alle risico's van dien voor de toekomst. Dáár moeten we eerst
greep op krijgen.
Vandaar dat we ons concreet hebben voorgenomen het achterstallig onderhoud aan de wegen
in deze kabinetsperiode met 45% te verminderen.
Maar er is meer nodig. De benutting van onze wegen moet beter. De hardnekkige knelpunten
de plekken waar de zaak altijd vaststaat - moeten worden aangepakt.
Dat kan onder meer door de aanleg van extra spitsstroken. Want die helpen aantoonbaar tegen
files. Op de plaatsen die worden aangepakt, moet de doorstroming met 30% verbeteren.
En ja, er is daarnaast ook nieuwe infrastructuur nodig. In de periode tussen nu en 2010 zal
voor een bedrag van 31 miljard euro aan nieuwe infrastructuur worden aangelegd. Daarvan
gaat 12 miljard euro naar de aanleg van wegen en eveneens 12 miljard naar het spoor.
Al met al een evenwichtig samengesteld pakket.
Dames en heren, ik ben gevraagd vandaag de nieuwe verbindingsvleugel van dit gebouw te
openen, en ik moet zeggen dat die nieuwbouw goed aansluit bij de dubbele natuur van de
ANWB. Want er kloppen twee harten in de boezem van deze vereniging.
---
Het is u misschien opgevallen toen u hier aankwam. De basis van het nieuwe gedeelte is
rechthoekig. Maar de bovenste verdiepingen vormen een elegante slinger.
Recht en rond. Dat staat eigenlijk symbool voor de twee fundamentele behoeften van het
ANWB-lid. Soms wil hij zo snel mogelijk rechtstreeks van A naar B. Op andere momenten
wil hij op zijn gemak rondtoeren en genieten van een mooie omgeving.
Die twee naturen zitten elkaar noodzakelijkerwijs wel eens in de weg. Maar over het
algemeen is de ANWB er toch heel goed in geslaagd beide elementen te verenigen. En het
nieuwe gebouw is daar een mooi symbool van.
Verder heb ik begrepen dat er in het gebouw ook iets innovatiefs is toegepast. En dat spreekt
mij als voorzitter van het Innovatieplatform natuurlijk bijzonder aan.
Een nieuw parkeersysteem, waarbij je auto via een lift in een box geplaatst wordt. Een beetje
griezelig is het wel om zo je auto te zien verdwijnen. Maar dankzij dit systeem kunnen er wel
40% meer voertuigen binnen dezelfde oppervlakte.
Overigens vertelde mijn chauffeur me dat hij ooit eens een gepantserde auto in zo'n lift had
gezet die er niet meer uitkwam omdat het gewicht te hoog was. Maar die kinderziekte zal
inmiddels wel overwonnen zijn, hoop ik.
Inschikken levert in het verkeer extra ruimte op. Maar in de politiek geldt eerder het
tegenovergestelde. Wie niet zijn nek durft uit te steken, komt nergens. Dat is een wijsheid die
we als kabinet goed in acht nemen.
Ik ben blij dat we dit jaar voluit aan de slag kunnen met de uitvoering van de plannen uit het
hoofdlijnenakkoord. De diverse begrotingen zijn in de Tweede Kamer behandeld. Het licht
staat op groen.
Het wordt een bijzonder uitdagend jaar, met een belangrijke Europese dimensie, nu Nederland
op 1 juli het voorzitterschap van de Europese Unie gaat bekleden.
---
Als er één vereniging in Nederland is die weet hoe belangrijk het omringende buitenland voor
ons is, dan is dat de ANWB wel. Dus ik hoef u daar niet van te overtuigen.
Ik wil dan ook besluiten met u allen nogmaals een voorspoedig 2004 zónder panne en pech
toe te wensen.
En mocht het noodlot toch toeslaan, dan weet u wie u kunt bellen...
Dank u wel.
---
Ministerie van Algemene Zaken