INTERPRESARIO
Wereldster Udo Jürgens kan bogen op 50-jarige carrière
Het is zaterdagavond en de wijzers van de klok kruipen tergend
langzaam vooruit... Zo ervaren de 10.000 enthousiaste bezoekers die
naar de König Pilsener (kan het nog Duitser?) Arena in Oberhausen zijn
gekomen het tenminste. Zij wachten vol spanning op de enige echte
legende uit de hedendaagse Duitse Showbizz: Udo Jürgens. Deze
internationaal gelauwerde zanger/componist zal over een paar minuten
voor het eerst in zijn 50-tig jarige carrière zijn opwachting maken in
de Nederlands-Duitse grensplaats. Hoe geliefd hij is blijkt al uit de
reacties van het publiek; Jan Vayne-achtige pianoklanken van bekende
Udo-hits (en dat zijn er heel veel) klinken door de Arena en worden
uit volle borst meegezongen.... De tribune vakken zijn tot op de
laatste stoel gevuld met fans uit alle leeftijdscategorieën en roepen
om: Udo, Udo, Udo, Udo.......
En dan is het klokslag 20.00 uur; een zakelijk stem deelt mee dat het
concert 'später anfangt' vanwege problemen in de parkeergarage.'Wir
warten bis alle gästen auf irhem platz sind....' Dat hij nog 'um
verständnis betet' hoort helaas niemand meer. Een snerpend
fluitconcert is het gevolg. Het is niet duidelijk of men nu zo fluit
omdat de bekende Duitse pünktlichkeit hier pijnlijk geweld wordt
aangedaan of dat men Udo nu eindelijk in levende lijve wil zien en
horen.
Dan is het leed geleden in de Oberhauser-Arena. Lichten doven, het
adrenalinepeil in de zaal stijgt pijlsnel tot ver boven het landelijk
gemiddelde.... De zachte jazzy pianoklanken gaan langzaam over in een
andere sfeer.... Een supertrouper spotlight springt aan en daar staat
hij, de man die wij ook zo goed kennen van hits als Merci Chérie
(1965), Griechischer Wein(1975), Ein ehrenwertes Haus (1976), Aber
bitte mit Sahne (1977) en Mit 66 Jahren (1978) en dan noemen we meer
hits niet dan wel! Behalve in Nederland worden deze megahits ook
meegezongen in vrijwel alle andere landen van Europa en ver
daarbuiten; Amerika (Noord & Zuid), Canada, Zuid-Afrika en Japan...
Het fenomeen Udo Jürgens wordt door zijn publiek begroet met een
donderende staande ovatie. Wil hij die avond überhaupt nog aan
optreden toekomen dan zal hij zelf een einde moeten maken aan dit
warme welkom. Dat doet hij na een paar minuten ook.... Zittend op een
barkruk kijkt hij via een close-up op een enorm videoscherm recht de
zaal in en zingt....... De Arena komt als bij toverslag tot rust.
Ontwapenend eerlijk zingt hij over zijn levenservaringen, de ups &
downs, zijn wallen en rimpels.... Vanavond sta ik voor u en zing de
liedjes die laten horen wie ik ben......
Udo:
'Als ik terug kijk op mijn leven, naar alle prijzen die ik heb mogen
ontvangen, naar alle grote evenementen waar ik mocht optreden, als ik
denk aan alle werelddelen die ik mocht bezoeken en aan alle grote
namen uit de muziekwereld waarmee ik mocht werken dan denk ik; dat kan
ik niet zelf geweest zijn, dat moet over iemand anders gaan. Al die
herinneringen..., het zijn er gewoon te veel voor een mens om te
onthouden. Maar er ligt veel opgeslagen in mijn onderbewustzijn. Soms
lees ik iets over mezelf en dan denk ik; ach ja, dat is ook nog
gebeurd.... Toch heeft dit hectische bestaan mij niet wezenlijk
veranderd. Ik ben altijd gewoon mezelf gebleven. Nog steeds ben ik
heel kwetsbaar en ik beschik zeker niet over een geweldig
zelfbewustzijn zoals men wellicht zou denken. Nog steeds ben ik die
twijfelaar die ik als kind en jongeman ook was. Nu, op mijn 69e is
mijn karakter niet anders dan toen. Het succes heeft mij niet arrogant
gemaakt maar eerder zeer kritisch op mezelf.'
Op 30 september 1934 wordt in de Oostenrijkse provincie Karinthië de
boerenfamilie Bockelmann verblijd met de geboorte van zoon Udo Jürgen.
Samen met zijn oudere broer John en jongere broer Manfred groeit hij
op.
Udo:
'De wil en wens om de muziek in te gaan waren als kind al zeer sterk
in mij aanwezig. Het was als vanzelfsprekend dat mijn leven en muziek
één zouden zijn. Op 15-jarige leeftijd mocht ik toelatingsexamen doen
voor het conservatorium en toen bleek gelukkig ook dat ik talent had.
Mijn ouders hebben me nooit tegengehouden. Mijn vader, die landbouwer
was, zei tegen me: 'Ik vind het goed wat je doet en ik bewonder je
talent. Maar je moet het zelf doen. Je moeder en ik kunnen je niet
helpen'. Aan het conservatorium heb ik vooral jazz en klassieke muziek
gestudeerd. Na mijn examen was het heel moeilijk om geld te verdienen.
In Klagenfurt, de grootste stad in Karinthië, zat een lokaal
radiostation en daar speelde regelmatig de bigband van British Forces
Netwerk. Op mijn 17e vroeg ik wat muzikanten uit dit orkest om in mijn
jazzband te spelen. Zo begon het. Ik componeerde, arrangeerde en was
een redelijk goede jazzpianist. Misschien kan ik ze zelf ook nog eens
gaan zingen dacht ik'.
Aanvankelijk ging het Udo niet voor de wind. Hij kreeg een
platencontract maar moest liedjes van anderen zingen. Het werd één
groot fiasco. Maar het tij keerde.... Hij zond zijn eigen composities
in naar Europese festivals. Knokke was daar een van. Zijn ingezonden
liedje Jenny (zeven jaar later noemt hij zijn dochter zo...) wordt een
hit in België. Zijn liedjes beginnen op te vallen en Shirley Bassey
vraagt hem een lied voor haar te schrijven: Reach for the stars wordt
in 1960 een wereldhit!
Udo:
'Inmiddels was ik al 30 jaar, getrouwd en ons eerste kind was op
komst. Er moest brood op plank komen en blijven. De hit met Shirley
Bassey leverde natuurlijk geld op maar het leverde voor mij
persoonlijk nog iets veel belangrijkers op; zelfvertrouwen! Ik wist,
ondanks dat niemand er echt in geloofde, dat ik mijn eigen liedjes
moest gaan schrijven en zingen. In 1964 heb ik toen voor het eerst
meegedaan aan het Eurovisie Songfestival met Warum nur, warum? Ik
eindigde met dit lied op de 5e plaats en het werd nog een redelijke
hit in Europa ook. Maar......(hij lacht er nog steeds smakelijk om en
slaat zich van pret op de bovenbenen) Matt Monroe, een beroemde zanger
uit de jaren zestig, nam het op in het Engels. Walk Away stond in een
mum van tijd op nr. 1 in Engeland en op nr.2 in Amerika. Daarna
volgden nog veel meer landen....
Voor mij is dat echt DE grote doorbraak geweest. Dankzij het vele geld
dat ik opeens verdiende kon ik behalve heerlijk gaan leven ook
muzikaal onafhankelijk gaan werken. Eindelijk kon ik dat gaan doen wat
ik altijd al zo graag wilde; mijn eigen liedjes gaan zingen! In 1965
won ik met Merci Chérie het Eurovisie Songfestival, wat toen nog echt
een kwalitatief goed liedjesfestival was in plaats van tegenwoordig
een ordinair mediaspektakel, en daarna is eigenlijk alles wat ik
gedaan heb een extreem groot succes geweest. Grote namen uit de
showbizz wilden opeens allemaal liedjes van mijn hand: Sammy Davis
jr., Frankie Laine, Bing Crosby, Brenda Lee, Bobby Darin, Nancy
Wilson, Sarah Vaughn, Catherina Valente, Sacha Distel.... Het was
ongelooflijk!
In die jaren ben ik ook voor het eerst naar Nederland gekomen voor
optredens.
Jullie land heeft een gigantische schoonheid. Amsterdam vond ik altijd
een
van de mooiste steden ter wereld. Nog steeds is de stad van een
betoverende
schoonheid maar door het gedoogbeleid van drugs zie ik toch ook de
verloedering en verval. Erg jammer! Voor de Duitstalige landen is
Nederland een land waar in onze ogen onvoorstelbaar veel getolereerd
wordt en waar wij enorm veel van kunnen leren. Met angst wordt er
gekeken naar het beleid van de Nederlandse regering. Persoonlijk
bewonder ik zeer die openheid en de wil om nieuwe manieren te willen
uitproberen. Het is goed voor Duitsland om zo een buurland te
hebben'.
Udo komt graag naar Nederland en realiseert zich dat hij de enige
Duitstalige artiest is die dergelijke grote concerten in ons land
geeft.
Udo:
'Ik weet wat Nederland geleden heeft tijdend het 3e rijk. Al die
slachtoffers. Het is verschrikkelijk geweest. Ik weet en begrijp dat
dit diepe, diepe sporen heeft achtergelaten en dat er nog steeds veel
wantrouwen is ten opzichte van Duitsers en Duitstaligen. Volkomen
begrijpelijk. Juist daarom vind ik het zo geweldig als mensen deze
gevoelens overwinnen en toch naar mijn concerten komen. Een van mijn
meest emotionele ervaringen heeft zich afgespeeld na een concert dat
ik eens gaf in het Amsterdamse Concertgebouw. Na afloop kwam een
tamelijk oude vrouw naar mij toe. Zij keek mij aan en vroeg: 'Herr
Jürgens, darf ich Sie eine Minute sprechen?'. Ze sprak goed Duits maar
niet perfect. Ze nam mijn hand en zei: 'Sinds 40 jaar heb ik geen
woord Duits meer gesproken. Ik ben Joods en kom uit Duitsland. In de
oorlog ben ik naar Nederland gevlucht en heb hier vijf lange jaren
ondergedoken gezeten. Mijn hele familie is omgekomen en ik had
gezworen om nooit meer een woord Duits te spreken. Toen hoorde ik uw
liedjes en ben blijven luisteren...ze grepen me aan. Voor het eerst
heb ik niet direct de knop omgedraaid. Vanavond ben ik met een groot
schuldgevoel naar uw concert gekomen. Maar ik heb genoten van uw
optreden. Er valt een zware last van me af want ik durf nu weer Duits
te spreken...Ik was zo diep getroffen door haar verhaal...het maakte
me verdrietig en gelukkig tegelijk. Uiteindelijk is dat ook wat ik met
mijn liedjes wil; een lach en een traan ontlokken.
Aan de concerten die ik nu geef is een jaar gewerkt. De teksten zijn
extreem goed, vol humor, satire en ironie, de arrangementen zijn
fantastisch met veel jazz-invloeden, mijn stem is beter dan ooit en ik
voel me geweldig. Het leven is een zware opgave en dat kun je alleen
maar aan als je een grote voorraad positieve energie hebt. Daarom
geloof ik dat je veel van het leven moet genieten om steeds die
batterijen weer op te laden. Dat is ook wat ik de bezoekers van mijn
concerten wil meegeven; positieve energie'.
Na afloop van het concert kunnen we vol overtuiging constateren dat
dat
Udo Jürgens bijzonder goed lukt. Zijn eigen droom om nog eens een
jazz-CD op te nemen zal met deze positieve levensinstelling wel
lukken. Het concert van Udo in de Heineken Music Hall op 20 januari is
dus een aanrader voor iedereen die kampt met een winterdepressie.
14 jan 04 11:13