LBR-bericht
Rotterdam, 20 januari 2004
Terechte aandacht voor bestrijding discriminatie in rapport
Commissie Blok
Het LBR is tevreden met de aandacht die de Commissie Blok geeft aan
gelijke behandeling en de bestrijding van discriminatie.
De conclusie dat discriminatie in het openbare leven een feit is,
onderschrijft het LBR. Deze conclusie van de Commissie is des te
opvallender, nu in het maatschappelijk debat over integratie dat de
afgelopen tijd is gevoerd, dit onderdeel
opvallend weinig aan de orde is geweest. De aanbeveling van de
Commissie het bestrijden van discriminatie en vooroordelen actief
ter hand te nemen is een logische volgende stap. Zoals de Commissie
Blok bij het onderdeel werk en inkomen concludeert, is er sprake
van negatieve beeldvorming en stigmatisering, onder meer
veroorzaakt door inactiviteit van allochtonen. Uit het rapport
wordt helaas niet duidelijk in welke mate discriminatie een rol
speelt bij de lagere arbeidsparticipatie en de hogere werkloosheid
onder allochtonen. Het LBR heeft in het verleden reeds aangedrongen
op een extensief onderzoek naar discriminatie als bepalende factor
bij werkloosheid en arbeidsparticipatie. Wij hopen dat de overheid
naar aanleiding van de uitkomsten van dit rapport een dergelijk
onderzoek zal laten uitvoeren. Het LBR kan zich vinden in de
conclusie dat lange tijd te weinig betrouwbare gegevens beschikbaar
waren en dat cijfers niet mogen worden misbruikt om mensen te
stigmatiseren.
Het LBR is vooral blij met de aanbeveling negatieve beeldvorming en
stigmatisering te voorkomen en met de oproep discriminatie actief
te vervolgen.
De segregatie in het onderwijs moet volgens het commissierapport
onder meer worden aangepakt door de keuzemogelijkheden te
vergroten; gemeenten moeten daarover met scholen bindende afspraken
maken. Naar het idee van het LBR hebben autochtone ouders reeds een
grotere keuzevrijheid dan allochtone ouders. De 'witte vlucht',
waarbij autochtone ouders hun kind op een witte school plaatsen, is
hier een gevolg van.
Witte ouders moeten thans bij de schoolkeuze voor hun kind wel heel
sterk in hun schoenen staan om tegen de heersende negatieve
beeldvorming in te gaan en hun kind naar een zwarte of gemengde
school te sturen. Wanneer ouders zich laten sturen door de algemeen
heersende opinie neemt segregatie toe. Maatregelen die de 'witte
vlucht' beperken, zijn daarom effectief. De Commissie moet erkennen
dat zwarte scholen een blijvend gegeven zijn in het Nederlandse
onderwijssysteem. De demografische samenstelling van de bevolking
maakt het bestaan van scholen met meer dan vijftig procent
leerlingen met een migrantenachtergrond tot een onomkeerbaar feit.
Het is goed dat de Commissie afstand neemt van het idee dat zwarte
scholen per definitie slecht zijn en dat leerkrachten enorme
inspanningen hebben geleverd (en nog leveren) om allochtone
leerlingen passend onderwijs te bieden. De vorderingen met
betrekking tot onderwijsachterstanden bij allochtone leerlingen
zijn hoopgevend. Maar het kan niet zijn dat men een laissez-faire
houding aanneemt. Er is een verschil tussen een door de
bevolkingsontwikkeling gestimuleerde segregatie in het onderwijs en
een kunstmatige bevordering van deze segregatie. Wanneer scholen
een andere kleur hebben dan hun omgeving kan de inspectie daar
kritisch naar kijken. Scholen die bewust allochtonen weren moeten
worden aangepakt, barrières als wachtlijsten en hoge schoolgelden
kunnen beter worden afgeschaft en het is goed om initiatieven te
ondersteunen die van scholen gemengde scholen maken.
De Commissie constateert dat zowel voor autochtone als allochtone
kinderen het opleidingsniveau van de ouders de sterkst bepalende
factor is voor onderwijskansen. Op dit moment is de financiering
van scholen afhankelijk van de etnische afkomst van kinderen. De
factor migratie speelt nu nog een rol bij de 'weging' van kinderen.
Voor de schoolloopbaan van leerlingen zijn inderdaad de
sociaal-economische positie en het opleidingsniveau van de ouders
de voorspellende factoren. Laat deze factoren daarom ook het
zwaarst wegen. Meer weten over segregatie in het onderwijs? Neem
een kijkje op www.lbr.nl/onderwijs en
www.lbr.nl/documentatie/fact_onderwijs.html.
De Commissie stelt voor om de ruimtelijke segregatie aan te pakken
door het mengen van dure en goedkope woningen. Dit gebeurt al op
grote schaal in veel gemeenten. In veel buurten van grote steden
worden goedkope huizen afgebroken om deze te vervangen door de dure
huizen. Wat nog ontbreekt is dat in de randgemeenten naast dure ook
goedkope huizen worden gebouwd. De Commissie beveelt dit
nadrukkelijk aan: randgemeenten moeten hun bijdrage leveren aan het
huisvesten van mensen met een laag inkomen. Dit
herstructureringsbeleid is de enige vorm van spreidingsbeleid die
volgens het LBR kan en mag. Verwachtingen van dit beleid moeten
echter niet te hoog gespannen zijn. Armoede en slechte
maatschappelijke integratie zijn vooral individuele kenmerken die
op een individueel niveau aangepakt moeten worden. Uit onderzoek
blijkt dan ook dat differentiatie van buurten niet leidt tot meer
sociale integratie. [Meer weten over ruimtelijke segregatie? Neem
een kijkje op www.lbr.nl/documentatie/fact_segregatie.html.]
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het LBR (e-mail:
info@lbr.nl, tel: 010 - 201 0 201). Het rapport van de Commissie
Blok is op de website van de Tweede Kamer gepubliceerd. Op de
NOVA-website is een dossier over integratie in Nederland ingericht
worden.
Anti Racisme Informatie Centrum