Gemeente Alkmaar
Rijksbezuinigingen op openbaar vervoer dwingen Alkmaarse politiek tot keuzes
Alkmaar, 21 januari 2004
Tot 2008 zal Alkmaar geconfronteerd worden met bezuinigingen op de
rijksbijdragen voor het openbaar vervoer van in totaal EUR 1.357.000.
Deze forse financiële tegenvaller is extra aanleiding om de Alkmaarse
visie op het openbaar vervoer in de stad en de regio te herzien. Op
basis van politieke besluitvorming zal vervolgens gekeken moeten
worden hoe het toekomstige lijnennet en de bijbehorende dienstregeling
er uit komt te zien. De raad, aldus het college, zal hierover
richtinggevende uitspraken moeten doen. B&W vinden het belangrijk dat
het openbaar vervoer blijft voldoen aan de vraag van de reizigers. De
kwaliteit zal, ook in financieel mindere tijden, verder verbeterd
kunnen en moeten worden.
Om na te gaan aan welke kwaliteitseisen het openbaar vervoer in deze
regio moet en kan voldoen en of het huidige openbaar vervoer
verbetering behoeft is een inventarisatie gehouden onder diverse
vertegenwoordigers van verschillende reizigersgroepen. Voor
verbetering vatbaar zijn: de aansluiting bus-trein, bus-bus
(dienstregeling); de afstemming dienstregeling specials op specifieke
doelgroepen; de marketingacitiviteiten (gebruikmakend van
distributiekanalen vertegenwoordigers reizigersgroepen); de
reisinformatie (dienstregelinginformatie); het proces van omleidingen
(tijdelijke reisinformatie).
Naast deze concrete actiepunten wordt per lijn onderzocht of de
gemiddelde snelheid verhoogd kan worden of dat de betrouwbaarheid kan
worden vergroot. Verder worden de mogelijkheden nagegaan van het
"strekken" (= kleine omrijroutes uit de buslijnen halen) van
streeklijnen. De snelheid van de bussen neemt daardoor toe alsmede de
aantrekkelijkheid van de buslijn. Tegelijkertijd nemen de kosten van
de lijn af.
Openbaar vervoer in de toekomst
Hoe dan ook het gemeentebestuur zal mede rekeninghoudend met de
bezuinigingen op de rijksbijdragen voor openbaar vervoer keuzes moeten
maken ten aanzien van het openbaar vervoeraanbod in Alkmaar en de
regio. Daarbij zijn drie scenario's denkbaar:
1. referentiescenario (= handhaving huidige productformules, lijnennet
en dienstregeling)
2. streek- en servicebusscenario (= opheffen van de stadsbussen)
3. streek- en stadsbusscenario (= opheffen Alkmaarse servicebussen)
Ten opzichte van het referentiescenario zal het openbaar
vervoergebruik fors afnemen als de stadsbussen worden geschrapt. Als
de servicebussen zouden komen te vervallen, dan vindt een verschuiving
plaats naar de OV-Tax van met name WVG-gerechtigden. Ook zal een klein
deel besluiten te stoppen met het reizen met het openbaar vervoer
(25%). Het schrappen van de servicebussen betekent dat een uniek
systeem met een sociale functie - en goed gewaardeerd door de
reizigers - komt te vervallen. Kiezen uit een van de drie scenario's
alleen is onvoldoende om de rijksbezuinigingen het hoofd te kunnen
bieden. Aanvullende opties als structureel extra financiële middelen
beschikbaar stellen, zoals nu voor 2004 is gedaan (EUR 170.000),
behoort tot de mogelijkheden. Maar ook andere varianten zijn denkbaar,
zoals het niet (meer) exploiteren van de Vronermeerlijn en/of
Boekelermeerlijn en het schrappen van lijnen of lijndelen.
Financiering
Een mogelijkheid om de extra kosten die het instandhouden van het
openbaar vervoer met zich mee brengen is het verhogen van de OZB. Voor
2004 heeft de gemeenteraad ingestemd met een meer dan trendmatige
stijging van tarieven en belastingen met 4,5 %. Financiering van het
OV vanuit de parkeeropbrengsten is ook een optie, maar dit houdt in
dat via een andere weg deze kosten moeten worden gecompenseerd. Dit
betekent echter wel een wijziging ten opzichte van de gebruikelijke
begrotingssystematiek.
21 januari 2004