Historische vondst natuurpark Berg en Bos
De veldbrandoven wordt blootgelegd. Foto: Gert van de Kamp.
Vlak voor de jaarwisseling is in Natuurpark Berg & Bos in Apeldoorn
een bijzondere vondst gedaan. Tijdens de winterwerkzaamheden stuitten
medewerkers van het natuurpark op een 17^e eeuwse veldbrandoven. Naar
alle waarschijnlijkheid zijn in deze oven de stenen gebakken voor de
bouw van paleis Het Loo. Juist deze combinatie, de vondst van de
eerste veldoven in Apeldoorn én de link met Het Loo, bepalen de unieke
archeologische waarde van deze vondst.
foto:Gert van de Kamp
De opgraving
Tijdens werkzaamheden stuitte de heer Bonekamp, een van de medewerkers
van Natuurpark Berg en Bos, op rode aarde met daarin fragmenten van
baksteen. Gezien de grondsamenstelling in Park Berg & Bos is de vondst
van rode aarde bijzonder. De vondst is gedaan in de directe omgeving
van een grote leemput. De gemeentearcheoloog veronderstelde daardoor
de aanwezigheid van een veldbrandoven. In opdracht van de archeoloog
heeft de AWA (Archeologische Werkgroep Apeldoorn) tussen kerst en oud
en nieuw delen van de veldbrandoven vrijgelegd en opgetekend. Het
blijkt te gaan om een baksteenoven met een afmeting van circa 20 bij 7
meter. Met deze omvang konden ruim 50.000 stenen per keer gebakken
worden.
Historische achtergrond
Gezien het baksteenformaat en het type oven waarin de stenen gebakken
zijn, en de vondst van een 17^e eeuws muntje, kan met zekerheid worden
gesteld dat in deze oven stenen voor de bouw van paleis Het Loo
gebakken zijn. De bouw van Het Loo startte namelijk in 1685 en op een
kaart van Leenen uit 1748 staat op deze locatie een tweetal steenovens
afgebeeld, naast een leemkuil. De gemeentearcheoloog veronderstelt dat
er rond de leemput meer ovens verborgen liggen. Deze ovens tonen aan
dat er in ieder geval over een periode van ruim 65 jaar op deze
locatie bakstenen zijn gebakken.
Het exploiteren van leem in deze regio is overigens geen onbekend
fenomeen. Al in de middeleeuwen werd in Berg en Bos leem gewonnen. De
aanwezigheid van leem verraadde vaak ook de aanwezigheid van
klapperstenen waarmee ijzer werd gewonnen. Diverse leemkuilen en
slakkenhopen in de buurt getuigen van deze vorm van vroege industrie.
Voor het laatst bijgewerkt op: 22-jan-2004 05:04
Gemeente Apeldoorn