Nederlandse Mededingingsautoriteit

NMA

Persbericht 04-04

Den Haag, 23 januari 2004

NMa: vrije beroepen en aanbestedingen belangrijke thema's in 2004

Vrije beroepen, aanbestedingen en inkoopmacht zijn belangrijke thema's voor de NMa in 2004. Daarnaast blijft de NMa, net als in 2003, aandacht besteden aan de energiesector, financiële markten en de zorg. Dit heeft directeur-generaal mr. P. Kalbfleisch van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) vandaag bekendgemaakt tijdens de presentatie van de NMa-agenda 2004. Voor het bepalen van haar prioriteiten heeft de NMa 'de samenleving' geconsulteerd. Hieruit blijkt draagvlak voor de keuzes van de NMa.

De NMa benadrukt dat bij de genoemde aandachtsvelden niet bij voorbaat sprake is van een concreet vermoeden van een overtreding van de wettelijke regels. Bij de afweging om speciale aandacht te besteden aan een sector of thema is het maatschappelijk belang relevant. Ook beziet de NMa of een marktstructuur bij voorbaat concurrentieverstorend gedrag dreigt te bevorderen door bijvoorbeeld hoge toetredingsdrempels en/of een gebrek aan transparantie.

Op de energiemarkten wordt specifiek toezicht gehouden door de Dienst uitvoering en toezicht Energie (DTe), als kamer van de NMa. De DTe richt zich in 2004 in het bijzonder op de groothandelsmarkt voor elektriciteit. In een advies aan de Minister van Economische Zaken zal DTe de ontwikkelingen op die markt in kaart brengen en aangeven hoe marktwerking op deze markt kan worden versterkt. Ook werkt DTe verder aan kwaliteitsregulering voor de elektriciteitsnetten. DTe richt zich verder op de marktopening voor kleinverbruikers per 1 juli 2004. Eventuele problemen die met de marktopening gepaard gaan, worden aangepakt. Uiteraard kan de NMa ook vanuit de Mededingingswet ingrijpen in de energiemarkten.

De financiële sector speelt een centrale rol in de Nederlandse economie. Delen van de sector kenmerken zich door een hoge concentratiegraad, een hoge mate van ondoorzichtigheid en onderlinge verwevenheid. Deze constatering en het belang van de consument bij het goed functioneren van de betalingsmarkt hebben geleid tot het besluit deze sector nader te analyseren.

In de zorgsector is sprake van een voorzichtige introductie van gereguleerde marktwerking. De NMa heeft in deze sector de Mededingingswet toegepast en zal dat ook doen in 2004. Afgelopen week zijn twee visiedocumenten gepubliceerd over AWBZ-zorgmarkten en over concurrentie in de ziekenhuissector.
De markten van vrije beroepen zijn van oudsher sterk gereguleerd en kennen vaak hoge toetredingsdrempels. Bovendien bestaat vaak een aanzienlijke informatievoorsprong van de dienstverlener ten opzichte van de klant. De NMa kan de concurrentie in de vrije beroepen bevorderen door de Mededingingswet toe te passen.

De NMa besteedt in 2004 specifieke aandacht aan markten waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten via een aanbesteding. In 2002 en 2003 heeft de NMa al veel aandacht besteed aan aanbestedingen in de bouwsector. Daarbij is gebleken dat sprake is van verhoogde risicofactoren. Aanbestedingen in de bouw houden de aandacht, maar de NMa verbreedt haar aandacht naar andere markten waar aanbesteding een centrale rol speelt.

De NMa schenkt in 2004 ook aandacht aan het thema inkoopmacht. Van inkoopmacht is sprake wanneer relatief veel macht ligt bij het afnemende bedrijf in relatie tot de leveranciers, bijvoorbeeld leveranciers uit het midden- en kleinbedrijf. Hierbij wordt ook geanalyseerd in hoeverre inkoopmacht kan leiden tot een overtreding van het verbod op misbruik van een economische machtspositie (artikel 24 van de Mededingingswet).

De aandachtsvelden geven de NMa inzicht in bepaalde sectoren en thema's. Om markten goed te laten werken, grijpt de NMa zonodig in. Uiteraard maakt de NMa hierbij keuzes omdat zij niet alles tegelijk kan doen. Een belangrijke vraag is dan ook in welke concrete gevallen de NMa optreedt. De NMa hanteert een aantal criteria om te bepalen welke mogelijke overtredingen worden opgespoord en bestreden. Criteria daarbij zijn het economisch belang, het consumentenbelang, de ernst van de overtreding en of het optreden van de NMa doelmatig en doeltreffend is.