Uitspraak Hoge Raad LJN-nummer: AO1224 Zaaknr: C02/287HR
Bron: Hoge Raad der Nederlanden 's-Gravenhage
Datum uitspraak: 23-01-2004
Datum publicatie: 23-01-2004
Soort zaak: civiel - civiel overig
Soort procedure: cassatie
23 januari 2004
Eerste Kamer
Nr. C02/287HR
JMH/AT
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
in de zaak van:
,
wonende te ,
EISER tot cassatie,
advocaat: mr. P. Garretsen,
t e g e n
,
wonende te ,
VERWEERDER in cassatie,
niet verschenen.
1. Het geding in feitelijke instanties
Eiser tot cassatie - verder te noemen: - heeft bij exploot van
25 februari 2000 verweerder in cassatie - verder te noemen:
- gedagvaard voor de rechtbank te Amsterdam en gevorderd
bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad het volgende uit te spreken en/of
te bevelen:
Primair:
I voor recht te verklaren dat onrechtmatig heeft
gehandeld ten opzichte van door over te gaan tot het indienen
van een medische tuchtklacht tegen inhoudende dat bij
onderzoek van een tumor heeft gemist, althans voor recht
te verklaren dat zonder redelijke grond, althans uiterst
lichtzinnig is overgegaan tot het indienen van de klacht
Subsidiair:
II voor recht te verklaren dat onrechtmatig heeft
gehandeld ten opzichte van door tegen hem een medische
tuchtklacht in te dienen, maar hem tegelijkertijd het recht op inzage
in essentiële stukken uit het dossier als het operatieverslag, het
rapport van patholoog-anatoom en de CT-scan te ontzeggen en te blijven
ontzeggen;
III te bevelen om binnen door de rechtbank te bepalen
termijn aan de medische directie van het Academisch Centrum te
Amsterdam een schriftelijke machtiging te verstrekken die toestemming
verleent om alle medische, paramedische en verpleegkundige gegevens,
zoals omschreven onder 4 van de dagvaarding ter inzage te geven aan
, althans te bevelen tot afgifte van een
machtiging aan het AMC om aan ter inzage te geven het
operatieverslag, het rapport van de patholoog-anatoom en de CT-scan,
vervaardigd in verband met de operatie van van 12 januari
1998, dit alles op straffe van een dwangsom van f 1.000,-- voor elke
dag dat in gebreke blijft in enigerlei opzicht aan het
door de rechtbank te wijzen vonnis te voldoen.
heeft de vorderingen bestreden.
De rechtbank heeft bij vonnis van 18 april 2001 het gevorderde
afgewezen.
Tegen dit vonnis heeft bij exploot van 12 juli 2001 hoger
beroep ingesteld bij het gerechtshof te Amsterdam en heeft
zijn eis gewijzigd en vermeerderd, zoals in het exploot vermeld.
Bij arrest van 13 juni 2002 heeft het hof het vonnis van de rechtbank
waarvan beroep bekrachtigd.
Het arrest van het hof is aan dit arrest gehecht.
2. Het geding in cassatie
Tegen het arrest van het hof heeft beroep in cassatie
ingesteld. De cassatiedagvaarding is aan dit arrest gehecht en maakt
daarvan deel uit.
Tegen de niet verschenen is verstek verleend.
heeft de zaak doen toelichten door zijn advocaat.
De conclusie van de Advocaat-Generaal J. Spier strekt tot verwerping
van het beroep.
De advocaat van heeft bij brief van 5 december 2003 op die
conclusie gereageerd.
3. Beoordeling van de middelen
De in de middelen aangevoerde klachten kunnen niet tot cassatie
leiden. Zulks behoeft, gezien artikel 81 RO, geen nadere motivering nu
de klachten niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het
belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
4. Beslissing
De Hoge Raad:
verwerpt het beroep;
veroordeelt in de kosten van het geding in cassatie, tot op
deze uitspraak aan de zijde van begroot op nihil.
Dit arrest is gewezen door de raadsheren H.A.M. Aaftink, als
voorzitter, D.H. Beukenhorst en A.M.J. van Buchem-Spapens, en in het
openbaar uitgesproken door de raadsheer A. Hammerstein op 23 januari
2004.
*** Conclusie ***
Rolnr C02/287HR
mr J. Spier
Zitting 21 november 2003
Conclusie inzake
tegen
(niet verschenen)
1. Feiten
1.1 en bestrijden elkaar te vuur en te zwaard.
Het gaat daarbij om het volgende.(1) Aan de onderhavige procedure is
een door geëntameerde tuchtprocedure en een door
geëntameerd kort geding in twee instanties vooraf gegaan. Volgens
is ook zijn advocaat door met een klacht bestookt
(cva onder 16). Klaarblijkelijk heeft ook nog een of meer
leden van het tuchtcollege gewraakt (prod. VII bij mvg).
1.2 is als internist in september 1997(2) tweemaal door
geconsulteerd vanwege lang bestaande
vermoeidheidsklachten. Bij onderzoek heeft hij geen afwijkingen in de
"bovenbuikse organen" ontdekt.
1.3 Op 12 november 1997 heeft een neuroloog geraadpleegd.
Deze heeft hem naar het AMC verwezen.
1.4 Het AMC heeft op 18 december 1997 bij een echoscopie een grote
tumor in de linkernier ontdekt; de maximale diameter was 15
centimeter. Deze tumor werd op 12 januari 1998 operatief verwijderd.
1.5 heeft een klacht tegen ingediend bij het
Regionaal Tuchtcollege omdat de tumor bij zijn onderzoeken had
gemist.
1.6 Bij inmiddels onherroepelijke beslissing is deze klacht afgewezen.
1.7 Tijdens en na de tuchtprocedure heeft gevraagd om inzage
in s medisch dossier. Het tuchtcollege achtte inzage niet
nodig. heeft een machtiging voor inzage geweigerd.
2. Inzet en verloop van de procedure
2.1.1 Op 25 februari 2000 heeft gedagvaard voor
de Rechtbank Amsterdam. Hij heeft een verklaring voor recht gevorderd
dat onrechtmatig heeft gehandeld door indiening van de
onder 1.5 genoemde klacht. Dit zou "uiterst lichtzinnig" zijn gebeurd.
2.1.2 Subsidiair heeft hij onder meer een machtiging tot afgifte van -
kort gezegd(3) - zijn medische dossier gevorderd.
2.2 heeft de vorderingen bestreden.
2.3.1 Bij vonnis van 18 april 2001 heeft de Rechtbank de vorderingen
afgewezen.
2.3.2 Zij wijst er op dat het tuchtcollege er zonder meer van uit is
gegaan dat een tumor is verwijderd. In die procedure is dat
klaarblijkelijk geen onderwerp van debat geweest (rov. 5).
2.3.3 Daarvan uitgaande was het indienen van een klacht niet uiterst
lichtzinnig of anderszins onrechtmatig (rov. 6).
2.3.4 De Rechtbank wijst er nog op dat onduidelijk is wat bij
het tuchtcollege "meer of anders had willen of kunnen bereiken" zou
hij de gegevens waarom hij vraagt hebben gehad (rov. 6).
2.3.5 Op ampel genoemde gronden acht de Rechtbank het - kort gezegd -
"hoogst onaannemelijk (...)" dat sprake was van een complot (rov. 7).
2.3.6 Zij rondt af met het oordeel dat niet kan worden gezegd "dat
een zodanig belang heeft bij de gevorderde inzage dat het
zwaarwegende belang van bij geheimhouding van zijn
medische gegevens in verband met de bescherming van zijn persoonlijke
levenssfeer daarvoor zou moeten wijken" (rov. 7).
2.4.1 heeft zich van hoger beroep voorzien.
2.4.2 De eerste twee grieven komen er, blijkens de toelichting, op
neer dat de Rechtbank ten onrechte toegang tot het
bewijsmateriaal heeft onthouden. Hij vraagt zich daarbij af "waar" het
verwijderde weefsel is.
2.4.3 Grief III kant zich tegen het onder 2.3.6 weergegeven oordeel.
Welke bezwaren daar tegen heeft, wordt in geen enkel opzicht
aangegeven.
2.4.4 Grief IV verwijt de Rechtbank te hebben geoordeeld dat
in de tuchtzaak niet zou hebben geopperd dat een tumor "wellicht
helemaal niet is aangetroffen".
2.4.5 In de toelichting op grief V zoekt zijn belang
(kennelijk) in de door hem geleden schade.
2.4.6 Aan de mvg is een brief van gehecht waarin melding wordt
gemaakt van mededelingen van aan derden dat AMC hem zou
hebben aangezet tot het indienen van een klacht. Zulks omdat "
maar eens een lesje geleerd moest worden".
2.4.7 Het Hof heeft de grieven aldus samengevat dat zij "alle strekken
ten betoge dat ernstige twijfels heeft of bij een
(...)tumor is verwijderd (...)" (rov. 4.2).
2.5 heeft de grieven en de door betrokken
stellingen weersproken.
2.6.1 Bij arrest van 13 juni 2002 heeft het Hof het bestreden vonnis
bekrachtigd.
2.6.2 Het Hof laat het belang van in het kader van de
tuchtprocedure in het midden. Thans bestaat het niet meer omdat die
procedure ten einde is gekomen (rov. 4.3 en 4.5).
2.6.3 Al aannemend dat AMC een lesje wilde leren of dat de AMC
artsen de stukken onjuist hebben geïnterpreteerd, blijft overeind dat
van AMC te horen had gekregen dat een tumor moest worden
verwijderd. Omdat deze tumor kort tevoren niet had ontdekt,
was gerechtigd een klacht in te dienen. Zulks geschiedde
niet zonder redelijke grond of uiterst lichtzinnig (rov. 4.4).
2.6.4 Zelfs als er een complot van AMC was, is niets aangevoerd ter
onderbouwing van de speculatieve stelling dat in dat
complot was betrokken én wist dat geen enkele fout had gemaakt
(rov. 4.4).
2.7 heeft tijdig beroep in cassatie ingesteld. Tegen
is verstek verleend. Mr Garretsen heeft het beroep nog
toegelicht.
3. Bespreking van de klachten
3.1 Het cassatieberoep is gedoemd te stranden. Bespreking van de
klachten is daarvoor niet nodig omdat de uitkomst waartoe het Hof is
gekomen en de gronden waarop zijn oordeel rust juist zijn.
3.2 De kernstelling van is dat er geen enkele grond bestond
voor het indienen van een klacht. Zijn beschouwingen over de
"complottheorie" zijn daarmee onlosmakelijk verbonden.
3.3 Volgens zijn eigen stellingen:
a. groeit een tumor als de onderhavige langzaam (o.m. reeds inleidende
dagvaarding onder 4; mvg onder 11);
b. moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat AMC
verkeerd heeft geïnformeerd (pleitaantekeningen mr
Sarolea in appèl blz. 2).
3.4.1 In het licht van de noch in appèl noch ook in cassatie bestreden
vaststaande feiten dát er een tumor bestond en dat deze
ongeveer twee maanden voordat deze door AMC werd ontdekt niets heeft
aangetroffen, kan in het licht van hetgeen onder 3.3 sub a werd
vermeld geen andere conclusie worden getrokken dan dat de ingediende
klacht niet op voorhand van iedere grond gespeend is.
3.4.2 Hierbij verdient nog opmerking dat:
a. is blijven steken in de niet nader geadstrueerde stelling
dat er wellicht geen tumor zou zijn. In appèl is evenwel niet
opgekomen tegen de onder 1.4 genoemde vaststelling van de feiten. Zijn
stelling dat er wellicht in het geheel geen tumor is geweest, is
onaannemelijk. Zij zou immers betekenen dat AMC en een groot aantal
artsen zonder enige aanwijsbare of zelfs maar geopperde reden valse
verklaringen zouden afleggen.
b. Het gespecialiseerde tuchtcollege heeft zijn oordeel gegrond op een
groot aantal stukken en verklaringen, die in deze procedure goeddeels
niet zijn overgelegd.
c. , volgens de onder 1.6 genoemde beslissing, zelf heeft
verklaard "dat het uitzonderlijk is dat ik deze toen niet
heb gezien" (blz. 8).
3.4.3 Daar komt nog bij dat volgens de beslissing van het tuchtcollege
het verrichten van meer onderzoek door "gebruikelijker" was
geweest (blz. 9).
3.5 Ook de onder 3.3 sub b vermelde omstandigheid maakt duidelijk dat,
volgens de eigen stellingen van , niet kan worden gezegd dat
het indienen van de klacht "uiterst lichtzinnig" was.
3.6 's Hofs oordeel is daarmee juist. De klachten missen daarom
belang.
3.7 Uit de stukken is niet goed duidelijk geworden wat het belang is
van . Ook heeft daarop gewezen (o.m. cva onder
15). Het Hof heeft aangenomen dat in casu belang mist.
3.8 Voor zover als belang naar voren heeft geschoven dat hij
wil kunnen controleren of er daadwerkelijk een tumor bij
aanwezig was (cvr blz. 2) miskent hij 1) dat zulks door de Rechtbank
is vastgesteld; tegen dat oordeel is in appèl niet (toereikend)
opgekomen en 2) dat bij zo'n tumor operatief is
weggenomen; zie hierboven onder 3.4.2.
3.9 Een rode draad in het dossier is de stelling van dat
sprake is van een uiterst/zeer zware tuchtklacht. Dat klachten als de
onderhavige voor een arts buitengewoon vervelend zijn, is goed te
begrijpen. Dat hij zich in de tuchtprocedure zo goed mogelijk wil
kunnen verweren, kan ik eveneens begrijpen. Doch dat stadium is thans
gepasseerd. Het tuchtcollege heeft de klacht ongegrond bevonden. Het
bij pleidooi in appèl genoemde belang bij afgifte van de stukken zich
te kunnen verweren (blz. 3) speelt daarom geen rol meer. Het Hof heeft
daar met juistheid op gewezen. De daartegen in het tweede middel onder
2.5 - 2.7 gerichte klachten falen, zo deze al aan de daaraan te
stellen eisen voldoen.
3.10 Voor zover het steekt dat AMC tegen hem zou complotteren
- hetgeen niet aanstonds aannemelijk is en bovendien in genen dele is
onderbouwd - is een tegen gerichte, op onrechtmatig
handelen van deze laatste gegronde, vordering niet de juiste weg. Het
Hof oordeelde in andere bewoordingen in gelijke zin. Dat oordeel is
juist.
3.11 Ten overvloede sta ik nog kort bij enkele klachten stil.
3.12 De relevantie van de in het eerste middel onder 1.2 genoemde
stellingen ontgaat me.
3.13 Voor zover onder 1.3 wil betogen dat de omstandigheid dat
hij geen tumor heeft aangetroffen, betekent dat deze er niet was, kan
hem dat reeds niet baten omdat die stelling niet eerder is
voorgedragen.
3.14 Niet juist is dat heeft aangevoerd dat, zo begrijp ik, er
geen tumor kán zijn (onder 1.4). Hij heeft slechts, zonder
onderbouwing, betoogd dat deze er wellicht niet was.
3.15 Hetgeen onder 1.5 wordt betoogd, is mij niet duidelijk. Na het
voorafgaande zou het hoe dan ook niet kunnen baten.
3.16 Als ik het goed zie dan voegt middel II onder 2.2 niets
wezenlijks aan het voorafgaande toe.
3.17 Voor zover onder 2.3 de stelling wordt geponeerd dat eerst ná de
operatie kon worden vastgesteld dat er een tumor was, ziet er
aan voorbij dat Rechtbank en Hof hebben vastgesteld dat er een tumor
was. De voortbouwende klachten lopen reeds daarop stuk.
3.18 Het derde middel borduurt voort op de stelling dat de vordering
van (mede) hierop was gebaseerd dat er 1) geen tumor was en 2)
dat dus sprake was van een complot, naar ik begrijp van AMC. Deze
klachten zijn gedoemd het lot van de eerdere te delen.
3.19 Degene die een dergelijke stelling aan zijn vordering ten
grondslag legt, zal die stelling toch ten minste enigszins moeten
onderbouwen of aannemelijk maken. Dat is niet gebeurd. Om de al eerder
genoemde redenen is zij ook niet plausibel.
3.20 Los daarvan: het Hof heeft de grieven inderdaad onjuist
uitgelegd. Doch kan zich daarover niet met vrucht beklagen
omdat het Hof er meer in heeft gelezen dan er staat en niet, zoals
onder 3.2 wordt gesteld, minder.
3.21 Het betoog onder 3.3 miskent dat, naar Rechtbank en Hof feitelijk
hebben vastgesteld (en naar ook alleszins aannemelijk is), op 12
januari 1998 een tumor operatief is verwijderd. Het ligt voor de hand
dat , zelf een medicus, dat heeft geweten.
3.22 Hetgeen onder 3.4, 3.5 en 3.6 wordt betoogd, is een herhaling van
zetten.
3.23 Het Hof heeft klaarblijkelijk aangenomen dat de subsidiaire
vordering in essentie op hetzelfde neerkomt als de primaire. Dat
oordeel berust op een aan de feitenrechter voorbehouden uitleg van de
processtukken. Onbegrijpelijk is het niet. De onder 3.7 weergegeven
klacht stuit daarop af.
3.24 De klachten stellen geen vragen aan de orde die van belang zijn
voor de rechtsontwikkeling of rechtseenheid. De zaak leent zich daarom
voor toepassing van art. 81 RO.
Conclusie
Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep met toepassing van
art. 81 RO.
De Procureur-Generaal bij de
Hoge Raad der Nederlanden,
Advocaat-Generaal
1 Het Hof heeft de door de Rechtbank Amsterdam in rov. 1 van haar
vonnis van 18 april 2001 vastgestelde feiten overgenomen; zie rov. 3.
Zie voorts rov. 4.1 van 's Hofs arrest.
2 Blijkens de onder 1.6 genoemde beslissing gaat het om 16 en 23
september. Ook in oktober vonden nog contacten plaats.
3 Zie voor nauwkeurige opgave inl. dagv. onder 4.
Hoge Raad der Nederlanden