Ministerie van Buitenlandse Zaken

geannoteerde agenda RAZEB 26 en 27 januari 2004

Kamerbrief over geannoteerde agenda RAZEB 26 en 27 januari 2004

Aan de Voorzitter van de

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Binnenhof 4

Den Haag

Directie Integratie Europa

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag

Datum

16 januari 2004

Behandeld

GJ Bijl de Vroe

Kenmerk

DIE-10/04

Telefoon

070 - 348 5005

Blad

Fax

070 - 348 6381

Bijlage(n)


1

gj.bijl-de-vroe@minbuza.nl

Betreft

Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 26-27 januari 2004

Graag bieden wij u hierbij de geannoteerde agenda aan van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen van 26-27 januari 2004.

De Minister De Staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, voor Europese Zaken,

Dr. B.R. Bot Mr. Drs. A. Nicolaï

Geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen

van 26-27 januari 2004

Algemene Zaken

Openbaar debat Iers-Nederlands Jaarprogramma

In december vorig jaar heeft de Europese Raad de Europese Veiligheidsstrategie aangenomen. In het kader van de uitwerking van dit document werd tevens een strategie inzake de proliferatie van massavernietigingswapens aanvaard. Voorts heeft de Europese Raad besloten om bij de uitwerking van de strategie prioriteit te verlenen aan de bevordering van een effectief multilateraal stelsel met een centrale rol voor de VN, de strijd tegen terrorisme, de ontwikkeling van een strategie voor de bredere Midden-Oosten regio en een overkoepelend beleid voor de toekomstige rol van de EU in Bosnië-Herzegovina. De Raad zal kort stilstaan bij de aanpak van dit voornemen.

Het Voorzitterschap zal voorts de gebruikelijke halfjaarlijkse presentatie geven over de prioriteiten inzake conflictpreventie. Hierbij zal enerzijds worden ingegaan op het belang van preventieve betrokkenheid in algemene zin, zoals ook verwoord in de Veiligheidsstrategie, en anderzijds op het belang van conflictpreventie in Afrika in het bijzonder.

Stand van zaken overige Raden

Bij het verzenden van deze geannoteerde agenda was nog geen document beschikbaar.

Statuut Europees Parlement (EP)

De Raad zal spreken over het door het EP voorgelegde compromis betreffende het Statuut van de EP-leden.

Hoewel Raad en EP beide voorstander zijn van een uniforme rechtspositionele regeling voor de leden van het EP, kon over de invulling ervan lange tijd geen overeenstemming worden bereikt. De besluitvorming over het Statuut kwam echter in een stroomversnelling toen het EP, tegen de verwachting in, in december 2003 in staat bleek kamerbreed een nieuw compromis aan te nemen. Het EP heeft aangegeven waarde te hechten aan afronding van het Statuut voordat de campagne voor de EP-verkiezingen van start gaat. Om dit te faciliteren heeft het Ierse Voorzitterschap het punt voor de Raad geagendeerd. De Raad zal nu moeten beslissen of het door het EP voorgestelde compromis acceptabel is.

IGC

Tijdens de lunch zal worden gesproken over de doorstart van de Intergouvernementele Conferentie (IGC) onder het Ierse Voorzitterschap.

Tijdens de Europese Raad van 12 en 13 december 2003 werd geen overeenstemming bereikt over een Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa. Afgesproken is dat het Iers voorzitterschap zal sonderen bij de lidstaten hoe en op welke basis de IGC kan worden voortgezet en dat daarover verslag zal worden uitgebracht aan de Europese Voorjaarsraad van 25 en 26 maart a.s.

De IGC-lunch is niet bedoeld voor inhoudelijke onderhandelingen, maar voor het uiteenzetten van de methode van consultaties. Nederland zal er in dat kader bij het Iers voorzitterschap op aandringen de onderhandelingen spoedig te hervatten.

Externe Betrekkingen

Afghanistan

De Raad zal zich buigen over de situatie in Afghanistan en hierbij onder andere stilstaan bij de voornemens van de Afghaanse autoriteiten om een grote donorconferentie te houden waarbij een needs assessment van de Wereldbank voor de komende jaren moet worden gepresenteerd. Waarschijnlijk vindt de conferentie in maart in Duitsland plaats. De Unie is van mening dat een dergelijke conferentie op deze korte termijn het risico met zich meebrengt dat het uitblijven van nieuwe toezeggingen een negatieve politieke weerslag op de positie van president Karzai zal hebben. De meeste lidstaten, waaronder Nederland, zijn niet voornemens op dit moment additionele bijdragen toe te zeggen. Nederland zet in op een gecombineerde conferentie, waarbij alle facetten van de ontwikkelingen in Afghanistan aan de orde komen (wederopbouw, veiligheid en het politieke proces) . Voorts zal HV Solana verslag doen van zijn bezoek aan Kabul op 14 januari.

Extern optreden

Evenals in voorgaande jaren zal de Raad een oriëntatiedebat voeren over de effectiviteit van het externe optreden van de Unie. De discussie over het brede externe beleid zal zich vermoedelijk richten op de stand van zaken in het hervormingsproces van het management van de hulp, waarbij onderwerpen als delegatie van bevoegdheden naar het veld en vereenvoudiging van procedures aan de orde komen. Daarnaast zal de Raad spreken over de effectiviteit van de Europese ontwikkelingssamenwerking.

Nederland zal zich sterk maken voor een verdere verbetering van de effectiviteit en de efficiency van de externe hulp in het algemeen en van ontwikkelingssamenwerking in het bijzonder. Daarnaast zal Nederland aandacht vragen voor het belang van het nakomen van gemaakte afspraken, zoals die bijvoorbeeld in het kader van Monterrey en Johannesburg.

Georgië

De Raad zal spreken over de situatie in Georgië, mede in het licht van de presidentsverkiezingen van 4 januari jl. en de verkiezingen op 28 maart voor die zetels in het parlement waarvoor de verkiezingen van 2 november jl. ongeldig zijn verklaard. Daags voor de Raad, op 25 januari, wordt de nieuwe Georgische president, Saakasjvili, geïnaugureerd. Hoge Vertegenwoordiger (HV) Solana zal verslag uitbrengen van zijn bezoek aan Georgië op 15 januari jl. De Unie heeft zich bereid verklaard de Georgische autoriteiten te ondersteunen bij de vele zware taken waarvoor zij zich de komende periode gesteld zien. Nederland bepleit een actieve, maar niet van voorwaarden ontblote, opstelling van de EU ten opzichte van Georgië.

MOVP

Bij de bespreking over de situatie in het Midden-Oosten zal de Raad o.a. stilstaan bij de besprekingen tussen de Palestijnse Autoriteit en Palestijnse groeperingen over een nieuw staakt-het-vuren. Aanslagen als die op 13 en 14 januari, opgeëist door respectievelijk de Al Aqsa martelaarsbrigade en Hamas, verkleinen echter de kans op een staakt-het-vuren. De geplande topontmoeting tussen de premiers Sharon en Qurei is door laatstgenoemde voor onbepaalde tijd uitgesteld, naar verluidt uit protest tegen de voortzetting van de bouw van de zgn. veiligheidsmuur op Palestijns grondgebied. Tijdens de Raad zal de Ierse minister Cowen verslag doen van zijn bezoek aan Egypte en Israël van 14-16 januari. Voorts bezoekt een hoge Amerikaanse gezant momenteel de regio, in de hoop het vastgelopen proces nieuw leven in te blazen.

De Raad zal ook spreken over de Syrische oproep aan Israël tot onvoorwaardelijke hervatting van het onderlinge vredesproces. De Israëlische regering heeft het initiatief van president Assad afgewezen en een aantal voorwaarden gesteld aan hervatting van de vredesbesprekingen, waaronder beëindiging van vermeende Syrische steun aan Palestijnse terroristische groeperingen en de steun aan Hezbollah. Ook de VS stelt zich op dit standpunt. In hoeverre dergelijke bewegingen voortkomen uit een oprechte politieke wil om het vredesproces te reactiveren zal nog moeten blijken. In beginsel staat Nederland positief tegenover serieuze initiatieven om het Israëlisch-Arabisch vredesproces te hervatten.

Iran

De Raad zal zich buigen over de relatie van de EU met Iran en zal geïnformeerd worden door HV Solana over zijn bezoek aan Iran van 12 en 13 januari jl. Dit bezoek was het eerste contact tussen de EU en Iran, nadat Iran uit teleurstelling over het uitblijven van concrete toezeggingen tot hervatting van de onderhandelingen over een Handels- en Samenwerkingsovereenkomst de voor medio december voorziene zitting van de alomvattende dialoog had afgezegd. Belangrijk ijkpunt voor de verdere ontwikkeling van de relatie van de Unie met Iran is de voor februari/maart a.s. voorziene rapportage van het IAEA. Hieruit zal moeten blijken dat Iran volledig meewerkt bij de opheldering van alle uitstaande vragen over zijn nucleaire programma en geen verrijkings- en opwerkingsactiviteiten noch daarmee verband houdende activiteiten verricht. Nederland is van mening dat Iran strikt moet worden gehouden aan de gedane toezeggingen op het gebied van non-proliferatie.

Voorts zal de Raad spreken over de mensenrechtensituatie in Iran, waarbij ook nadrukkelijk zal worden gekeken naar de politieke vrijheden. De Raad van Hoeders heeft ruim 2000 van de 8000 kandidaten voor de parlementsverkiezingen van 20 februari a.s. uitgesloten van deelname, onder wie 80 van de 290 (hervormingsgezinde) zittende parlementariërs. HV Solana heeft gewezen op de potentieel schadelijke gevolgen voor de relatie met de EU van deze uitsluiting. Op verzoek van uw Kamer had Nederland de praktijken van de Raad van Hoeders reeds tijdens de Raad van december jl. aan de orde gesteld en daarbij gepleit voor het aankaarten van dit onderwerp op politiek niveau.

Westelijke Balkan (Servië/Montenegro)

De Raad zal in het bijzonder stilstaan bij de situatie in Servië-Montenegro, mede naar aanleiding van de uitslag van de Servische parlementsverkiezingen van 28 december jl. waarbij de extreem-nationalistische SRS als grootste partij uit de bus kwam. Nederland zal bepleiten dat de Raad de democratische politieke partijen in Servië oproept de onderlinge meningsverschillen te overbruggen en zo spoedig mogelijk tot de vorming van een nieuwe regering over te gaan. Deze zal, mede met het oog op verdere toenadering tot de EU, onder andere prioriteit dienen te geven aan verdere hervormingen (herstructurering van het overheids- en justitieel apparaat, aanpak van georganiseerde criminaliteit en corruptie etc.), regionale samenwerking en samenwerking met het Joegoslavië-Tribunaal (ICTY). De Unie dient daarop te blijven insisteren. En marge van de Raad zal de Ministeriële EU-Troika overleg voeren met de Minister van Buitenlandse Zaken van Servië-Montenegro, Goran Svilanovic. Nederland zal, als inkomend Voorzitter, aan deze bijeenkomst deelnemen.

China

Tijdens de Europese Raad van december jl. is besloten dat de Raad het wapenembargo tegen China opnieuw zal bezien. Op initiatief van Frankrijk is het onderwerp thans geagendeerd voor een eerste bespreking; er is geen besluitvorming voorzien. Nederland is bereid deze uit 1989 daterende maatregel tegen China opnieuw te bezien in het licht van de ontwikkelingen die China in de afgelopen 14 jaar heeft doorgemaakt. Hierover vindt momenteel nader overleg plaats met de EU-partners. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de mogelijke voorwaarden voor opheffing en naar de timing van een dergelijk besluit. Onderhavige afweging dient ook nadrukkelijk te worden geplaatst tegen de achtergrond van de uit 1998 daterende EU-Gedragscode inzake export van strategische goederen, die volledig van toepassing zou zijn op alle wapenexporten naar China. Opheffing van het embargo zou dan ook geenszins een vrijbrief zijn voor leveranties van militair materieel aan China.

Top