Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
uw brief van

uw kenmerk

ons kenmerk
VVA. 2004/270
datum
27-01-2004

onderwerp
AI in Azië
TRC 2004/534

bijlagen

Geachte Voorzitter,

Graag wil ik u mede namens mijn ambtgenoot van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, nader informeren over de stand van zaken met betrekking tot AI in Azië van heden 13.00 uur.

datum
27-01-2004

kenmerk
VVA. 2004/270

bijlage

Situatie in Azië
Op 15 december 2003 is voor het eerst officieel melding gemaakt van Aviaire Influenza in Zuid-Korea. Het gaat hier om het type H5N1. De uitbraak van Aviaire Influenza in Nederland was van een ander type, namelijk van het type H7N7. In de weken daarna is Aviaire Influenza gemeld vanuit een aantal andere landen in Zuidoost Azië, te weten Vietnam, Japan, Taiwan, Pakistan, Cambodja, Indonesië, Thailand, China en Laos. Tevens zijn er aanwijzingen voor besmetting in Myanmar, Saoedi-Arabië en Bangladesh.
Overigens is de ziekte mogelijk al in september 2003 uitgebroken in Indonesië.

De situatie baart mij ernstige zorgen omdat de verspreiding van het virus zeer snel gaat. Inmiddels is een zeer groot gebied getroffen. Bovendien betreft het een virus dat gevaarlijk blijkt voor de mens. Naast miljoenen stuks pluimvee zijn er in Vietnam inmiddels zes mensen overleden aan een besmetting met H5N1-virus. In Thailand zouden twee mensen zijn overleden als gevolg van besmetting met het virus. Al deze slachtoffers raakten besmet door direct contact met AI-besmette dieren. Tot op heden is besmetting van mens tot mens nog niet aangetoond. De grootste reden tot zorg is dat de kans bestaat dat het virus, door contact met humane griepvirussen, zo verandert dat mens-tot-mens overdracht wel mogelijk wordt. Hoewel die kans door deskundigen klein wordt geacht, zou dan een virus ontstaan dat zich snel kan verspreiden, gevaarlijk is voor de mens en waartegen geen vaccin bestaat.

De risico's voor de Nederlandse reizigers en de pluimveestapel worden nauwlettend gevolgd door de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit en besproken in het interdepartementaal beleidsteam (IBT) dat mede op initiatief van LNV en VWS zeer frequent vergadert sinds de eerste melding eind december. Ten behoeve van een effectief overheidsoptreden zijn afspraken gemaakt over snelle informatie-uitwisseling tussen LNV, VWS en Buitenlandse Zaken.
De situatie in Zuidoost-Azië is tevens onderwerp van continue overleg tussen deskundigen uit de lidstaten en van de Europese Commissie verenigd in het Standing Committee for the Food Chain and Animal Health (SCFCAH) en in bilaterale contacten met de Europese Commissie. Vanuit de Nederlandse overheid is bij de Europese Commissie zeer sterk aangedrongen op snelle preventieve maatregelen. Eén en ander heeft geleid tot het volgende pakket van maatregelen.

Importverbod levend pluimvee
In de situatie vóór de uitbraken van Aviaire Influenza was het al verboden om levend pluimvee, broedeieren en eieren te importeren uit de getroffen landen uit Zuidoost-Azië. Hiermee is op voorhand een potentiële verspreidingsbron weggenomen. Vanuit Nederland wordt vanwege de snelle verspreiding van AI in Azië zwaar ingezet op uitbreiding van dit EU-importverbod voor siervogels. Voor deze vogels geldt nu een 30?dagen-quarantainemaatregel waardoor insleep van Aviaire Influenza weliswaar wordt voorkomen, maar waardoor toch een risico aanwezig blijft voor medewerkers op quarantainestations. Indien een zodanig verbod op EU-niveau niet of nog niet haalbaar blijkt, zal ik serieus overwegen een nationaal importverbod voor siervogels in het leven te roepen.

Importverbod van pluimveevlees uit Thailand
Op 23 januari heeft de EU een importverbod afgekondigd voor pluimveeproducten uit Thailand. Vanuit de andere landen waar de ziekte heerst, mochten voor de uitbraak van Aviaire Influenza al geen pluimveeproducten geëxporteerd worden naar de EU. Overigens worden conform de EU-beschikking zendingen pluimveevlees vanuit Thailand van productiedatum na 1 januari 2004 teruggezonden naar het land van herkomst. Het gaat om een beperkt aantal partijen: tot op heden zijn in januari 7 deels zeer kleine partijen aangeboden voor import waarvan partijen, geproduceerd na 1 januari 2004, zijn teruggestuurd.

Hygiëne op luchthavens in verband met veterinaire verslepingsrisico's Hoewel de kans op verspreiding in het veterinaire circuit via het vliegverkeer niet heel groot wordt geacht door deskundigen, heb ik in Brussel krachtig gepleit voor het nemen van hygiënemaatregelen op luchthavens. Idealiter dient dit te geschieden op de luchthavens in de landen waar het virus voorkomt. Tot op heden lijkt hier echter aldaar geen prioriteit aan te zijn gegeven. Vandaar dat ik in Brussel krachtig heb gepleit voor het nemen van hygiënemaatregelen op veterinair gebied in de gehele EU te treffen op luchthavens. Het gaat dan bijvoorbeeld om het ontsmetten van schoenen met behulp van matten en het controleren van bagage. Een gezamenlijke aanpak hierin is zeer gewenst omdat veel vluchten vanuit Azië op niet-Nederlandse luchthavens aankomen en reizigers vervolgens via diverse Europese vervoersmogelijkheden in Nederland aankomen. Desalniettemin heb ik vooruitlopend hierop contact gelegd met de luchthaven Schiphol om in overleg met de betrokken partijen hygiënemaatregelen op veterinair vlak vast te stellen voor, in eerste aanleg, rechtstreekse vluchten vanuit de risicolanden op Schiphol.
Van de nadere uitwerking zal ik u op de hoogte houden.

Voorlichting aan reizigers
In interdepartementaal verband is besloten tot een intensivering van de voorlichting aan reizigers naar de risicolanden in Azië. Zo heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken de reisadviezen voor de getroffen landen aangepast. Bij de reisadviezen in verband met vogelpest volgt het ministerie de richtlijnen van de WHO (World Health Organisation). Het ministerie van Buitenlandse Zaken handelt conform het advies van de WHO, die op dit moment geen aanleiding ziet om vanwege de uitbraak van de vogelpest reizen naar deze landen te ontraden. Wel wordt afgeraden kippenboerderijen en/of pluimveemarkten in deze landen te bezoeken.
Deze informatie zal ook via postbus 51 bekend worden gemaakt. Vanuit Nederland is bij de Europese Commissie sterk gepleit voor een EU-brede informatiecampagne voor reizigers naar Azië. Daarbij wordt gedacht aan het uitdelen van flyers in diverse talen om de risico's van direct contact met pluimvee onder de aandacht te brengen.

Overleg met de getroffen landen
Op 28 januari vindt in Thailand een overleg plaats tussen de OIE, WHO, EU en de getroffen landen. Op mijn verzoek zal de EU daar de te nemen hygiënemaatregelen op de luchthavens bespreken met de getroffen landen. Daarnaast zal nogmaals vanuit de EU hulp worden aangeboden voor de bestrijding. In diverse lidstaten en met name Nederland is immers inmiddels ervaring opgebouwd met het bestrijden van Aviaire Influenza.

Voorzorgsmaatregelen in Nederland
Ik kan mij voorstellen dat de ontwikkelingen in Azië met de nodige zorg worden gevolgd door de Nederlandse pluimveehouders. Het Productschap voor Vlees en Eieren (PVE) heeft mede op verzoek van het ministerie van LNV alle pluimveehouders middels een brief benaderd teneinde zeker te stellen dat de uiterste bedrijfshygiëne in acht wordt genomen en vooral geen contacten plaatsvinden met (geïmporteerde) siervogels. Via de landelijke organisaties van hobbydierhouders zal ik vergelijkbare voorlichting geven aan hobbymatige pluimveehouders.

In de komende weken zullen de minister van VWS en ik u op de hoogte houden.

De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,

dr. C.P. Veerman

PDF-versie van de brief

Voor downloaden van PDF-bestanden: Zie het origineel
AI in Azië (PDF-formaat, 40 Kb)


---