Gemeente Katwijk

Tentoonstelling 'Aanwinsten' in Katwijks Museum

Katwijk, 26 januari 2004

Overzicht van aankopen, schenkingen,bruiklenen en legaten van de de afgelopen 10 jaar
Jan Toorop, Willy Sluiter, B.J. Blommers, Jozef Israëls, Morgenstjerne Munthe en vele andere bekende kunstschilders zijn te zien in het Katwijks Museum. Tot 28 maart toont het Katwijks Museum een overzicht van de aanwinsten van de afgelopen tien jaar. Dit overzicht is bijeengebracht in twee zalen en de rest van het museum en bestaat uit schilderijen, beelden, doopjurken en sieraden.

Vrijdag 23 januari opende drs. H.M. Blankenberg, directeur van de Vereniging Rembrandt, de tentoonstelling 'Aanwinsten' van het Katwijks Museum. De tentoonstellingscommissie heeft hiervoor een keuze gemaakt uit de vele aankopen, schenkingen, bruiklenen en legaten van de afgelopen tien jaar. Beroemde schilders als Toorop, B.J. Blommers en Sluijters zijn te zien, maar ook hedendaagse kunstschilders als Niek van der Plas, Erik Tierolf en Gijs Donker zijn vertegenwoordigd. De overzichtstentoonstelling bestaat uit zo'n 65 kunstwerken; voornamelijk olieverfschilderijen afgewisseld met onder andere sieraden, enkele meubelstukken zoals de oorspronkelijke kast van de familie F.E. Meerburg en beeldende kunst zoals twee gipsen beeldjes van Charles van Wijk.

De collectie van het Katwijks Museum bestaat uit aankopen, schenkingen, legaten en stukken in bruikleen, waarvan sommige langdurig in bruikleen. De aankopen worden veelal gerealiseerd met de hulp van verenigingen, particulieren en sponsors. Zo is het museum in 2003 de trotse eigenaar geworden van het olieverfschilderij 'Het Mallegat' van Kasparus Karsen (1810-1896) dankzij de hulp van de Vereniging Rembrandt en de Stichting Sponsorgelden Katwijks Museum. In de collectie schilderijen van het Katwijks Museum/Genootschap Oud Katwijk neemt dit schilderij een bijzondere plaats in. Het vissersdorp Katwijk werd door kunstenaars al in de 17e eeuw vastgelegd, maar pas rond 1890 groeide Katwijk uit naar een kunstenaarsdorp waar vele kunstenaars woonden en werkten.

Van deze periode toont het Katwijks Museum vele fraaie schilderijen waaronder werk van D.A.C. Artz, B.J. Blommers, H.W. Jansen, G.A.L. Morgenstjerne Munthe, Willy Sluiter en Jan Zoetelief Tromp maar ook enkele buitenlandse kunstenaars als Hans von Bartels (D), Edgard Farasyn (B), Arthur Feudel (D), German Grobe (D) en Charles Paul Gruppe (USA).

'Gezicht op het dorp Katwijk met het Mallegat en het Groot Badhotel op de achtergrond' van Kasparus Karsen

Van de periode voor de bloeiperiode heeft het Katwijks Museum slechts een beperkt aantal werken waaronder een groot werk van W.A. van Deventer in bruikleen van het Instituut Collectie Nederland en een schilderij van Emil Neumann (D) eveneens aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt. Beide schilderijen tonen Katwijk aan Zee vanaf het strand. Bij het schilderij van Kasparus Karsen, 'Gezicht op het dorp Katwijk met het Mallegat en het Groot Badhotel op de achtergrond' (ca. 1860, olieverfschilderij 57 x 92 cm), wordt het dorp getoond, een voorstelling die zeldzaam is. Op het schilderij is op de voorgrond het zogenaamde Mallegat te zien met op de achtergrond het statige op een duin gelegen Groot Badhotel. Het Mallegat werd in de 16e eeuw gegraven als Rijnlands uitwatering. In 1572 vond in het bijzijn van de dijkgraaf de eerste lozing plaats. Deze uitwatering, ter hoogte van de huidige Tramstraat, verzandde echter al snel waardoor het de bijnaam 'Mallegat' kreeg. Rond 1880 was het Mallegat geheel gedempt door de aanleg van straten en panden.

Kunst en Kitsch
Soms komt het museum via een omweg aan een mooi kunstwerk. Een voorbeeld hiervan is het schilderij van Willy Sluiter 'Aan de koffie' een pastel dat werd aangekocht in 2002. Tijdens een opname van het televisieprogramma 'Tussen Kunst en Kitsch' maakte deskundige Ivo Bouwman de vorige eigenaar attent op het Katwijks Museum die vervolgens het schilderij verkocht aan het Katwijk Museum.

Dat veel particulieren enthousiast zijn over het Katwijks Museum blijkt wel uit de schenkingen en legaten die het museum in de afgelopen jaren heeft gekregen. Een voorbeeld van een onverwachte schenking is het olieverfschilderij 'Naar huis' van B.J. Blommers. Tijdens de opening van de tentoonstelling over het werk van B.J. Blommers in 1993 waren veel familieleden aanwezig. Onder hen was de kleinzoon van de kunstenaar, eveneens met de initialen B.J., die tegenwoordig woont in de Verenigde Staten. Zichtbaar onder de indruk en emotioneel vertelde hij dat hij nog werken in zijn bezit had en dat hij het museum er wel één zou schenken. Vijf jaar later stond er geheel onverwacht een grote kist op de stoep met daarin het kapitale doek in uitstekende staat. Naast schenkingen vormen ook legaten van particulieren een enorme aanwinst van het museum. Op die manier is het Katwijks Museum ook de trotse eigenaar geworden van het kunstwerk van Jan Fabius (1820-1889), 'Gezicht op de Oude Kerk' . In 1885 was de bouw van de Nieuwe Kerk van de architect H.J.Jesse begonnen. De Oude kerk werd te klein en was niet meer in goede staat. De kunstenaars in Katwijk hadden er baat bij het schilderachtig gelegen oude kerkje aan de boulevard te behouden. Door hun inspanningen leverden kunstenaars 30 werken waarvan de opbrengst de instandhouding van de kerk tot doel had. In 1887 werd in de Brakke Grond te Amsterdam een veiling gehouden ten bate van het behoud van de Oude Kerk in Katwijk. Dit schilderij was er één van en in 2002 werd het schilderij aan het museum geschonken.

De tentoonstelling 'Aanwinsten' is tot en met zaterdag 17 maart te zien in het Katwijks Museum aan de Voorstraat 46 te Katwijk aan Zee. De toegang is 3,50 euro voor volwassenen en voor kinderen tot en met 12 jaar en 65 plussers 1,80 euro. Met de museumjaarkaart is de toegang gratis.
Het museum is dinsdag tot en met zaterdag open van 10.00 tot 17.00 uur behalve op feestdagen. Nadere informatie bij het Katwijks Museum, telefoon 071-4013047 en op de website.