Gemeente Franekeradeel


RC Vereenigingsgebouw Franeker:
veel diensten onder één dak

Het Rooms Catholieke Vereenigingsgebouw in Franeker heeft een zeer grondige opknapbeurt ondergaan. Het gebouw, dat al jaren leegstond, is gebouwd in 1909 en vertoont nog veel Jugendstil elementen uit die tijd. In het kader van het plan "Strieljend Frjentsjer", waarin de Franeker binnenstad een flinke opknapbeurt krijgt, heeft ook dit pand een nieuwe functie gekregen. De nieuwe gebruikers van het pand zijn de openbare bibliotheek, Stichting Talant, de VVV en de Speel-o-theek.

Het voormalige R.C. Vereenigingsgebouw aan het Martiniplantsoen te Franeker is in 1909 ontworpen door architect Nicolaas J. Adema (1860-1946) in Jugendstil, in opdracht van de St. Antonius Vereeniging. De oorspronkelijke functie is lange tijd in het gebouw gebleven, waardoor in verhouding weinig veranderd of verbouwd is. In de jaren 80 fungeerde het gebouw als party-centrum. Aan het begin van de 90-er jaren begon het verval, toen het complex werd verkocht aan een projectontwikkelaar. Zijn plannen voor een winkelpassage bleken uiteindelijk niet haalbaar, waarna het complex jarenlang leeg stond.

In 2002 is de gemeente begonnen met het restaureren van het gebouw. Doel van de restauratie was om de allure van het gebouw vooral ook aan de binnenzijde weer terug te halen. Hiervoor moesten veel later toegevoegde zaken worden verwijderd, en vernielde en/of vergane delen worden aangevuld of gereconstrueerd.

De gemeente heeft, in samenwerking met de woningstichting Franeker, de haalbaarheid van de restauratie onderzocht. Uiteindelijk heeft dat geleid tot een gezamenlijk plan dat voortvarend is uitgevoerd, waarbij de gemeente om formele redenen de rol van opdrachtgever heeft vervuld en de woningstichting betrokken is geweest bij alle stadia van planontwikkeling en realisatie.

In het plan "Strieljend Frjentsjer" is vastgelegd dat er een winkelrondje tussen de Dijkstraat en de Groenmarkt moet komen, met het Martiniplantsoen als verbindende schakel. In februari 2002 heeft de gemeenteraad ingestemd met de plannen voor de huisvesting in het RC Vereenigingsgebouw van bibliotheek, VVV en stichting Talant.

In het gerestaureerde RC Vereenigingsgebouw heeft de bibliotheek haar stek gevonden. In de daarachter gerealiseerde nieuwbouw heeft Talant haar cadeaushop en atelier. De VVV heeft in de winkel van Talant een eigen hoek. Door een aanzienlijke uitbreiding met o.a. ANWB artikelen heeft de VVV een veel breder pakket dan tot nu toe het geval was. Door in dezelfde ruimte als Talant de diensten aan te bieden ontstaat een samenwerking tussen beide instanties die uniek is te noemen. De verwachting is dat dit voor beide organisaties tot betere resultaten kan leiden.

De bouw moest, onder meer wegens voorwaarden uit de subsidie, in een korte tijd gerealiseerd worden. Architectenbureau Adema uit Dokkum en Bouwbedrijf de Lang hebben dit dankzij extra inspanningen voor elkaar gekregen. Bouwbedrijf de Lang heeft zelfs extra personeel ingezet waarbij in de eindfase ook zaterdags en op avonden is doorgewerkt. Dit familiebedrijf met ca. 60 man eigen personeel heeft een aantal "ouderwetse" vakmensen in dienst die gespecialiseerd zijn in restauratie. Het project is door alle inspanningen precies volgens planning opgeleverd.

Tijdens de bouw zijn de toekomstige gebruikers nauw bij de uitvoering betrokken geweest. Met de specifieke wensen is zoveel mogelijk rekening gehouden. Dit heeft geleid tot een prachtig pand, waar alle functies goed tot hun recht komen. In samenwerking met Dick de Jong Interieurarchitecten te Leeuwarden is gewerkt aan een zeer bijzondere inrichting. In de bibliotheek hangen kunstwerken van Kunstgroep en
-uitleen 'Atteljee' te Leeuwarden. Deze kunstwerken zijn gemaakt door mensen met een verstandelijke handicap van de dagactiviteiten van de Stichting Talant.

In de ruimte tussen het RC Vereenigingsgebouw en de kadoshop van Talant ligt het internetcafé. Ook hier vindt een unieke samenwerking plaats: de bibliotheek zorgt voor de computers en Talant voor de koffie en de thee.

Direct na de oplevering is het complex aan de woningstichting verkocht. De totale kosten van het project bedragen 2 ½ miljoen euro. De gemeente heeft deze kosten gedekt door de verkoop van het pand aan de woningstichting, een gunstige financiering, subsidies van ISV en SNN en door een gemeentelijke bijdrage.

Door gezamenlijke inspanningen van alle betrokken partijen, is het RC Vereenigingsgebouw een prachtige ontmoetingsplek in Franeker geworden. Een verpauperd hoekje van de stad is omgetoverd tot een punt waar veel te beleven is. Aan de overkant van het Martiniplantsoen is projectontwikkelaar Jorcom bezig het gebouw waar vroeger Don Pe in zat te verbouwen tot kantoorruimtes met daarboven luxe woningen. Hier vindt het CWI straks zijn plek, wat er mee toe zal leiden dat het Martiniplantsoen van kale tochtplek in de stad een metamorfose ondergaat tot een belangrijke, drukke en gezellige plek in Franeker.