Uitspraak Hoge Raad LJN-nummer: AO0610 Zaaknr: 01541/03 B
Bron: Hoge Raad der Nederlanden 's-Gravenhage
Datum uitspraak: 3-02-2004
Datum publicatie: 3-02-2004
Soort zaak: straf -
Soort procedure: cassatie
3 februari 2004
Strafkamer
nr. 01541/03 B
LR/SM
Hoge Raad der Nederlanden
Beschikking
op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de
Arrondissementsrechtbank te Maastricht van 22 december 1999, nummer RK
99/268, op een door gedaan beklag als bedoeld in artikel 552a van
het Wetboek van Strafvordering, ingesteld door:
, geboren te op 1965, wonende te
.
1. De bestreden beschikking
De Rechtbank heeft het klaagschrift van gegrond verklaard en aan
de bewaarder last gegeven tot teruggave aan haar van de in
bovenvermelde beschikking omschreven personenauto.
2. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door . Namens deze heeft mr. V.C. van der
Velde, advocaat te Almere, bij schriftuur een middel van cassatie
voorgesteld.
De Advocaat-Generaal Wortel heeft geconcludeerd tot
niet-ontvankelijkverklaring van het beroep.
3. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep
Het beroep is gericht tegen een beschikking die is gegeven op het
klaagschrift van welk klaagschrift strekte tot teruggave van de
auto - die onder in beslag was genomen - aan .
Bij de bestreden beschikking is het klaagschrift van gegrond
verklaard en de teruggave van de auto aan haar gelast. Tegen die
beschikking staat voor blijkens art. 552d, tweede lid, Sv geen
cassatieberoep open.
4. Beslissing
De Hoge Raad verklaart niet-ontvankelijk in het beroep.
Deze beschikking is gegeven door de vice-president C.J.G. Bleichrodt
als voorzitter, en de raadsheren G.J.M. Corstens, J.P. Balkema, W.A.M.
van Schendel en J. de Hullu, in bijzijn van de waarnemend-griffier
L.J.J. Okker-Braber, in raadkamer en uitgesproken ter openbare
terechtzitting van 3 februari 2004.
*** Conclusie ***
Nr. 01541/03 B
Mr Wortel
Zitting:16 december 2003
Conclusie inzake:
1. Het cassatieberoep is gericht tegen een beschikking van de
Rechtbank te Maastricht van 22 december 1999. Bij die beschikking is
een namens (in de beschikking zijn abusievelijk de voorletters
vermeld) ingediend klaagschrift gegrond verklaard, en de
teruggave aan gelast van een inbeslaggenomen personenauto.
2. Namens verzoeker heeft mr. V.C. van der Velde, advocaat te Almere,
een cassatiemiddel voorgesteld.
3. Daarin wordt er over geklaagd dat verzoeker bij de behandeling van
het op 26 augustus 1999 namens ingediende klaagschrift niet als
belanghebbende is aangemerkt, aangezien de personenauto op 29 juli
1999 onder klager in beslag is genomen. Daarom is ten onrechte
nagelaten verzoeker als belanghebbende voor de behandeling van dat
klaagschrift op te roepen.
4. Die klacht lijkt mij gegrond. In verband met het navolgende is het
evenwel de vraag of de Hoge Raad aan beoordeling van de klacht toe kan
komen.
5. Blijkens de aan de Hoge Raad toegezonden stukken heeft genoemde
op 19 juni 1999 bij de politie te Kerkrade aangifte van diefstal van
de auto gedaan. De aangifte houdt in dat een (de aangeefster niet
bekende) persoon die de auto wilde kopen er, nadat hij zich de
autopapieren wederrechtelijk had toegeëigend, met die auto vandoor was
gegaan, nog vóórdat de afgesproken koopsom was voldaan.
Twee dagen later verscheen verzoeker bij de politie te Lelystad met de
mededeling dat hij de auto had gekocht maar vervolgens bevonden dat
hij de auto niet op zijn naam kon laten zetten omdat de auto als
gestolen gesignaleerd stond. Enige tijd nadien heeft verzoeker de
auto, het kentekenbewijs en de autosleutels ter beschikking van de
politie gesteld. Op verzoek van de officier van justitie te Maastricht
is de auto inbeslaggenomen.
6. In de beschikking die de Rechtbank te Maastricht, naar aanleiding
van het op 26 augustus 1999 namens ingediende klaagschrift, op 22
december 1999 heeft gegeven (de beschikking waartegen het
cassatieberoep zich keert) is als vaststaand aangemerkt dat
aangifte van diefstal had gedaan, en de identiteit van de verdachte op
dat moment niet bij justitie bekend was.
7. Die vaststelling lijkt mij niet zonder meer begrijpelijk, aangezien
de Rechtbank er in deze beschikking vanuit is gegaan dat de auto
inbeslaggenomen was. Zelfs indien de Rechtbank niet kon beschikken
over de processen-verbaal van de politie te Lelystad waarin is vermeld
onder wie de auto was inbeslaggenomen, was de Rechtbank, dunkt mij,
gehouden om na te gaan of de inbeslagneming had plaatsgevonden onder
een persoon wiens identiteit bekend was, en er op toe te zien dat het
bepaalde in art. 552a, vierde lid, Sv werd nageleefd in geval de
identiteit van de beslagene achterhaald kon worden.
8. Verzoeker heeft bij de Rechtbank te Zwolle een klaagschrift doen
indienen, strekkende tot teruggave van de bij de politie in Lelystad
inbeslaggenomen auto. Dat klaagschrift heeft geleid tot een
beschikking van 21 september 1999, waarin het beklag ongegrond is
verklaard omdat naar het oordeel van de rechter geen feiten of
omstandigheden bekend geworden waren die aanleiding gaven voor de
veronderstelling dat in een bodemprocedure in het voordeel van
verzoeker omtrent de eigendom van de auto beslist zou worden.
9. Blijkens deze beschikking is het klaagschrift op 18 augustus 1999
en 1 september 1999 behandeld, telkens in tegenwoordigheid van
verzoeker en zijn raadsman. Blijkens de beschikking heeft de officier
van justitie zich primair op het standpunt gesteld dat verzoeker in
zijn beklag niet-ontvankelijk was, aangezien voornoemde reeds bij
de Rechtbank te Maastricht om teruggave van de auto had verzocht. Ook
is in de beschikking vermeld dat de Rechtbank desgevraagd van de
Rechtbank Maastricht had vernomen dat voornoemde op 26 augustus
1999 haar klaagschrift had ingediend.
10. Bij de stukken bevindt zich voorts een beschikking van de
Rechtbank te Maastricht van 26 september 2000, gegeven naar aanleiding
van een op 7 juli 2000 namens verzoeker ingediend klaagschrift,
gericht tegen de inbeslagneming van de auto dan wel het voortduren van
het beslag. In de beschikking is vermeld dat het klaagschrift, dat in
tegenwoordigheid van verzoeker en zijn raadsman in raadkamer is
behandeld, werd ingediend in verband met een mededeling van de
officier van justitie te Maastricht, gedateerd 27 juni 2000, dat hij
voornemens was de onder verzoeker inbeslaggenomen auto aan voornoemde
terug te geven.
11. Verder is in deze beschikking vermeld:
"Uit de stukken blijkt dat:
- op 1 juli 1999 te Lelystad op verdenking van overtreding van artikel
310 van het Wetboek van Strafrecht voornoemde auto onder in beslag
is genomen;
- voornoemde auto - althans volgens de daarbij behorende papieren - in
eigendom toebehoorde aan , voornoemd;
- de voornoemde auto sinds 24 januari 2000 weer in het bezit is van
belanghebbende (...)
Ter zitting is, na verklaring hieromtrent door belanghebbende ,
gebleken dat reeds bij beschikking d.d. 22 december 1999 van de
enkelvoudige raadkamer in het arrondissement Maastricht voornoemde
auto aan de belanghebbende , toen klaagster ex art. 552a van het
Wetboek van Strafvordering is teruggegeven.
De rechtbank is van oordeel dat, nu reeds op 22 december 1999 is
beslist tot teruggave van de auto en de auto alsdan ook reeds aan de
belanghebbende werd teruggegeven, klager, die overigens, zoals
gebleken uit de stukken, indertijd abusievelijk niet als
belanghebbende werd opgeroepen, niet-ontvankelijk moet worden geacht
in zijn klaagschrift."
12. Uit de beschikkingen die de Rechtbank te Zwolle op 21 september
1999 en de Rechtbank te Maastricht op 26 september 2000 hebben gegeven
moet naar mijn inzicht worden opgemaakt dat verzoeker op eerstgenoemde
datum, tijdens de behandeling in raadkamer waarbij hij tegenwoordig
was, heeft vernomen dat er op 26 augustus 1999 bij de Rechtbank
Maastricht namens bovengenoemde een klaagschrift strekkende tot
teruggave van de auto was ingediend, terwijl verzoeker op 26 september
2000, bij de behandeling in raadkamer waarbij hij eveneens aanwezig
was, heeft vernomen dat op 22 december 1999 de teruggave van de auto
aan is gelast.
13. Het cassatieberoep tegen de op 22 december 1999 gegeven
beschikking is blijkens een daarvan opgemaakte akte ingesteld op 7 mei
2003.
Naar luid van art. 552d Sv dient een klager binnen veertien dagen na
de betekening van een op zijn klaagschrift gegeven beschikking
cassatie in te stellen. Dat geldt ook ten aanzien van de
belanghebbende aan wie de officier van justitie mededeling heeft
gedaan van het voornemen het inbeslaggenomen voorwerp aan een ander
terug te geven, vgl HR NJ 1997/387. Naar mijn inzicht brengt een
redelijke wetstoepassing mee dat ook degene die meent ten onrechte
niet als belanghebbende te zijn aangemerkt, zodat hij niet in staat is
gesteld bij de behandeling van het klaagschrift te worden gehoord, die
klacht aan de Hoge Raad moet kunnen voorleggen na het instellen van
cassatieberoep op de in art. 552d, tweede lid, Sv voorziene wijze (ik
merk op dat de Hoge Raad in het hierboven genoemde HR NJ 1994, 476
ambtshalve heeft vastgesteld dat ten onrechte geen toepassing was
gegeven aan het bepaalde in art. 552a, vierde lid, Sv).
14. Uit de aan de Hoge Raad toegezonden stukken blijkt niet van
betekening van de op 22 december 1999 gegeven beschikking aan
verzoeker, en het spreekt uiteraard vanzelf dat dit nooit is geschied.
In dit geval doen zich naar mijn inzicht evenwel bijzondere
omstandigheden voor die tot het oordeel moeten voeren dat het
cassatieberoep te laat is ingesteld om de klacht nog in behandeling te
kunnen nemen. Die omstandigheden zijn er in gelegen dat verzoeker,
blijkens de op 26 september 2000 gegeven beschikking, bij de
behandeling in raadkamer op diezelfde dag op de hoogte is geraakt van
de op 22 december 1999 genomen beslissing, uit die beschikking ook
blijkt dat verzoeker door een rechtsgeleerd raadsman werd bijgestaan,
en bovendien blijkt dat in bijzijn van verzoeker en zijn raadsman ter
sprake is geweest dat de auto waarvan verzoeker teruggave verlangt op
24 januari 2000 reeds aan een ander was teruggegeven. Voorts is
gesteld noch gebleken dat het cassatieberoep redelijkerwijs niet
eerder dan op 7 mei 2003 kon worden ingesteld.
Het komt mij voor dat onder deze omstandigheden moet worden
vastgesteld dat verzoeker zo veel tijd heeft laten verstrijken
alvorens het cassatieberoep te laten instellen dat hij daarin niet kan
worden ontvangen.
15. Deze conclusie strekt ertoe dat verzoeker in dit cassatieberoep
niet-ontvankelijk verklaard zal worden.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden,
Hoge Raad der Nederlanden