Wetgevingsadvisering Raad van State voor het eerst onderzocht
Nieuw boek geeft inzicht in werkwijze Raad van State
Het is een tijdsdocument dat op unieke wijze de staat van de
wetgevingsadvisering anno 2000 weergeeft: het boek van Dr.Bärbel
Dorbeck-Jung van de Universiteit Twente, getiteld `Beelden over de
wetgevingsadvisering - hoe wetgevingskwaliteit wordt gemaakt.' Zij
heeft het onderzoek voor dit boek gedaan in een tijd waarin de Raad
van State voor vele veranderingen stond, en daarvoor 59 interviews
gehouden. Op 4 februari zal de auteur het eerste exemplaar
overhandigen aan de Vice-president van de Raad van State, H.D. Tjeenk
Willink.
Het is voor het eerst dat de Raad van State participerende observatie
heeft toegestaan bij zijn activiteiten op het gebied van
wetgevingsadvisering. Hoe wetgevingskwaliteit eigenlijk tot stand
komt, is volgens Dorbeck-Jung nog nauwelijks onderzocht. Met haar
studie geeft ze nu inzicht in de bijdrage van de Raad van State aan de
kwaliteit van wetgeving. De onderzoeker heeft in 59 interviews onder
meer gesproken met de huidige Minister van Justitie Donner en
oud-staatssecretaris Kosto.
Centraal in het boek staan de rol van kwaliteitsmaatstaven, relevante
waarden en aspecten van regelgevingsrecht. Het beschrijft het
dynamische en diverse gebruik van de kwaliteitscriteria in de
alledaagse adviseringspraktijk van de Raad van State. De auteur
concludeert dat de meeste staatsraden geen vaste werk- en
toetsingswijze volgen. Dit heeft te maken met de autonomie die zij
claimen, de grote diversiteit van de ontwerpregelingen en de invloed
die de bestuursrechtspraak heeft op de wetgevingsadvisering. De tijd
die staatsraden ter beschikking hebben voor de wetgevingsadvisering
wordt bepaald door het zittingsrooster van de bestuursrechtspraak.
De conclusies verschaffen inzicht in de praktijk van de rechtsstaat.
Zij wijzen op spanningen tussen relevante waarden, bijvoorbeeld tussen
de onafhankelijkheid van de Raad en de relevantie van een
wetgevingsadvies. Zij gaan in op vragen als "vereist betrokken en
doeltreffende (`relevante') advisering meer communicatie tussen de
Raad en de departementen en waar liggen de grenzen van
onpartijdigheid?" Of: "Is bij het gebrek aan democratische
verantwoording van de Raad meer transparantie over de
wetgevingsadvisering geboden en hoe is dit verenigbaar met de
wettelijke plicht tot geheimhouding?"
De auteur concludeert ook dat er bij de Raad een `collectief
kwaliteitsgeheugen' bestaat, een schat aan kennis en expertise over de
kwaliteit van wet- en regelgeving. Professionalisering van de
kennisbasis is wenselijk. Het onderzoek wijst echter ook op de grenzen
van professionalisering en veranderingen in wetgevingsprocessen.
Innovaties zijn wenselijk, maar in beperkte mate. Omwille van de
rechtszekerheid bestaat er in wetgevingsprocessen een sterke behoefte
aan continuïteit en stabiliteit. De Raad van State beschouwt zich als
hoeder van de democratische rechtsstaat. De auteur acht het zeer
wenselijk dat de kennis en expertise van de Raad nog meer wordt benut
in het actuele debat over rechtsstatelijke normen.
Dr. Bärbel Dorbeck-Jung is universitair hoofddocent Recht aan de
faculteit Bedrijf, Bestuur en Techologie van de Universiteit Twente.
Zij studeerde Duits recht en promoveerde in 1985 op een
rechtsvergelijkend onderzoek op het gebied van de privacybescherming.
Sinds 1992 staan vraagstukken op het gebied van wetgeving en
regulering centraal in haar onderzoeksactiviteiten.
Noot voor de pers:
Het boek "Beelden over de wetgevingsadvisering van de Raad van State -
hoe wetgevingskwaliteit gemaakt wordt" is uitgeven door Boom
Juridische uitgevers (Den Haag, ISBN 90 5454 400 7). Het kan via de
boekhandel worden besteld.
Contactpersoon voor de pers ir. Wiebe van der Veen, tel (053) 4894244,
email w.r.vanderveen@utwente.nl
Laatst gewijzigd op 30-01-2004 © Universiteit Twente Printversie
Universiteit Twente