Technische Universiteit Eindhoven

30 januari 2004

PERSBERICHT

Promotie drs. Harm van Vijfeijken aan TU Eindhoven Prestatiebeloning effectief inzetten bij teams
Alle vormen van prestatiebeloning die competitie tussen teamleden veroorzaken, zijn gedoemd te mislukken Dit stimuleert gedrag dat vaak tegenstrijdig is met teamwerk, en ook vaak tegenstrijdig is met de prestatiedoelen van het team. Dat is één van de conclusies die drs. Harm van Vijfeijken trekt in zijn proefschrift Managing Team Performance: interdependence, goals and rewards. Hij verdedigt zijn dissertatie donderdag 5 februari aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). De promotoren zijn prof.dr. J.A. Algera, hoogleraar personeelsbeheersingssystemen bij de faculteit Technologie Management van de TU/e en prof.dr. H. Thierry, emeritus hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit van Tilburg.

Prestatiedoelen en prestatiebeloning worden veelvuldig gebruikt voor het aansturen van teams in moderne organisaties, echter lang niet altijd succesvol. Dit promotieonderzoek gaat over de vraag hoe prestatiedoelen (bijvoorbeeld in de vorm van Balanced Score Cards) en prestatiebeloning effectief ingezet kunnen worden voor performance management van teams. De bevindingen werpen een nieuw licht op het gebruik van prestatiebeloning voor teams.

Fit en misfit
Achtergrond van dit onderzoek is dat prestatiedoelen en prestatiebeloning de samenwerking tussen teamleden moet ondersteunen. Het team vormt het startpunt, waarna prestatiedoelen en prestatiebeloning zo ontwikkeld dienen te worden dat deze op de werkzaamheden van het team en op elkaar aansluiten. Indien aan deze eisen van fit is voldaan worden er betere effecten op team performance verwacht dan wanneer er sprake is van misfit. Dit is getoetst door middel van een aantal casestudies bij vier grote organisaties. De resultaten uit deze studies ondersteunen voor een groot deel de eerder genoemde hypothese en leiden tot twee belangrijke bevindingen met verstrekkende praktische implicaties.

Ten eerste laat het zien dat het vaak de misfit tussen prestatiebeloning, prestatiedoelen en het team is die leidt tot klachten over de prestatiebeloning en in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt niet zozeer het ontwerp van de prestatiebeloning op zichzelf. De praktische implicatie hiervan is dat organisaties zich veel meer dan tot nu toe het geval is, moeten gaan richten op het ontwerpen van prestatiebeloning in nauwe samenhang met de werkzaamheden van teams en de prestatiedoelen. Kortom, prestatiebeloning dient integraal ontworpen te worden in plaats van in isolatie.

Een tweede bevinding is dat alle vormen van prestatiebeloning die competitie tussen teamleden veroorzaken, gedoemd zijn te mislukken. Een belangrijke praktische implicatie hiervan is dat de veelvuldig gehanteerde ranking-methodiek, waarbij de prestaties van teamleden tegen elkaar afgezet worden voor het verdelen van de beloning, niet meer gebruikt zou moeten worden. Het onderzoek heeft uiteindelijk geresulteerd in een vijftal praktische richtlijnen voor het ontwerp van effectieve combinaties, prestatiedoelen en prestatiebeloning voor performance management van teams.