CBS

Laagste bevolkingsgroei sinds 1984

Op 1 januari 2004 telde Nederland 16,3 miljoen inwoners. Daarmee is het aantal inwoners in het afgelopen jaar met 62 duizend personen toegenomen. Dit is de laagste bevolkingsgroei sinds twintig jaar. De daling van de bevolkingsgroei wordt vooral veroorzaakt door de daling van de immigratie en de stijging van de emigratie. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Bevolkingsgroei in drie jaar tijd gehalveerd
In 2003 kende Nederland een bevolkingsgroei van 62 duizend personen. Daarmee is in drie jaar tijd het groeitempo van de Nederlandse bevolking gehalveerd. In 2000 nam het aantal inwoners nog met 123 duizend personen toe. De bevolkingsgroei in 2003 is de laagste sinds 1984. De bevolkingsgroei neemt doorgaans af in een periode van economische teruggang. Dit deed zich ook twintig jaar geleden voor.

Daling immigratie vooralsnog ten einde
In 2003 zijn ruim 106 duizend immigranten geregistreerd, 15 duizend minder dan in 2002. Deze daling betreft vooral immigranten uit Angola, de Nederlandse Antillen en Aruba en Sierra Leone. Ook keren minder emigranten terug naar Nederland. Vooralsnog is er een einde gekomen aan de daling van de immigratie. In het vierde kwartaal van 2003 zijn 27 duizend immigranten geregistreerd, evenveel als in dezelfde periode een jaar eerder.

Recordhoogte emigratie
De stijging van het aantal emigranten zet onverminderd voort. In 2003 zijn bijna 104 duizend personen uit Nederland vertrokken. Nooit eerder was dit aantal zo hoog. In het vierde kwartaal van 2003 was het aantal emigranten 26 duizend. Dit is duizend minder dan het aantal immigranten in deze periode. Voor heel 2003 kent Nederland een vestigingsoverschot: het aantal immigranten is drie duizend hoger dan het aantal emigranten.

Daling van geboorten
De daling van het aantal geboorten heeft volgens verwachting ingezet. In 2003 zijn 201 duizend kinderen geboren, ruim duizend minder dan in 2002. Deze daling valt vrijwel geheel in het vierde kwartaal van 2003. In de eerste twee kwartalen steeg het aantal geboorten nog. In het vierde kwartaal werden 47 duizend kinderen geboren, ruim drie duizend minder dan in het vierde kwartaal een jaar eerder. Uit onderzoek van het CBS is gebleken dat er een samenhang is tussen het vertrouwen in de economie en het geboortecijfer. Als het consumentenvertrouwen daalt, daalt anderhalf à twee jaar later het aantal geboorten. De huidige daling van het aantal geboorten hangt samen met de sterke daling van het consumentenvertrouwen.

Iets minder overledenen
In 2003 zijn 141 duizend personen overleden. Dit zijn er duizend minder dan in 2002. Deze daling komt hoofdzakelijk voor rekening van een lage sterfte in het vierde kwartaal van 2003. In het derde kwartaal van 2003 was het aantal overledenen juist hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dit werd mede veroorzaakt door de hoge temperaturen in de zomerperiode.

Technische toelichting
Het CBS stelt statistieken over de bevolkingsgroei samen op basis van informatie uit de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) van alle Nederlandse gemeenten. De bevolkingsgroei bestaat uit vier componenten: geboorte, sterfte, immigratie en emigratie. Omdat niet alle mutaties bij gemeenten worden gemeld, worden er administratieve correcties uitgevoerd. Als een gemeente vaststelt dat een persoon niet woont op het adres waar hij of zij staat ingeschreven, wordt een administratieve afvoering doorgevoerd. Als later wordt vastgesteld dat de desbetreffende persoon toch op hetzelfde adres of op een ander adres verblijft, vindt een administratieve opneming plaats. Het saldo van deze administratieve correcties betreft vooral personen die uit Nederland zijn vertrokken zonder dit bij de gemeente te hebben gemeld. Daarom wordt het saldo van deze correcties meegeteld bij de emigratie. Naast de administratieve correcties vinden nog andere correcties plaats. Deze worden door het CBS uitgevoerd omdat de informatie die het CBS ontvangt over de bevolkingsgroei inclusief administratieve correcties niet exact overeenkomt met het verschil tussen de inwonertallen in twee opeenvolgende jaren. Deze overige correcties worden meegeteld in het cijfer van de bevolkingsgroei van december. Voor 2003 is het aantal overige correcties nog niet bekend.

PB04-017
6 februari 2004
9.30 uur
Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht