EERSTE KAMER
Senator Van der Linden (CDA) hekelt beperkingen vrij verkeer personen EU
Senator René van der Linden heeft zich deze week gekeerd tegen
beperking van vrij verkeer van personen(werknemers) na 1 mei wanneer
de Europese Unie met tien lidstaten wordt uitgebreid. Vooral de vrees
voor een grote toestroom van werknemers uit het toekomstige nieuwe
EU-land Polen heeft de Nederlandse regering en ook een hele reeks
andere EU-landen ertoe gebracht limieten te stellen.
De Tweede Kamer wil onder aanvoering van VVD en SP, maar met steun van
regeringspartij CDA, dat Nederland nog meer drempels opwerpt, maar de
regering houdt vooralsnog vast aan het eigen plan om hooguit 22.000
arbeidsvergunningen aan (Poolse) werknemers uit de nieuwe lidstaten te
verstrekken.
Tijdens het Europadebat in de Eerste Kamer fulmineerde Van der Linden
krachtig tegen elke beperking van het vrije verkeer van personen in de
Europese Unie. 'De CDA-fractie is ten principale voor vrij verkeer in
de EU, dus ook van vrij verkeer van personen', zei Van der Linden. Hij
vond dat het niet aangaat om alleen de lusten van een grotere Europese
Unie te incasseren en niet de lasten te willen dragen.
De CDA-senator becijferde dat een Unie met de tien nieuwe lidstaten
erbij Nederland op jaarbasis 3,4 miljard euro extra inkomsten zou
opleveren. De plannen van de regering en ook de aansporingen van de
Tweede Kamer om nog verder te gaan betitelde Van der Linden als 'een
ernstige inbreuk op de interne markt'. Hij pleitte ervoor de
uitbreiding te zien als een kans in plaats van als een bedreiging.
'Wat Nederland nu wil is een verkeerd signaal', aldus de
CDA-senator.
Staatssecretaris Nicolaï (Europese Zaken, VVD) koos geen partij in het
meningsverschil tussen de CDA-fracties in Eerste en Tweede Kamer. Hij
zei slechts dat het kabinet de opvatting van de CDA-senatoren 'ter
harte zal nemen en vrijdag in het kabinetsberaad aan de orde zal
stellen'.
Een soortgelijke reactie kwam aan de overkant op het Binnenhof van de
kant van staatssecretaris Rutte (Sociale Zaken, VVD). Na aanneming in
de Tweede Kamer van een motie die op scherpere beperkingen aandringt,
zei hij dat hij de zaak vrijdag wederom in de ministerraad zal
aankaarten.
In het Europadebat in de Eerste Kamer stemden alle fracties zonder
veel omhaal in met toetreding van tien nieuwe lidstaten. Ook de
fractie van de SP. 'Wij respecteren de democratische besluitvorming en
de uitslag van de referenda in de verschillende landen', verklaarde
woordvoerder Tiny Kox.
De SP-woordvoerder keerde zich wel tegen toetreding op termijn van
Turkije. 'Dat zou slecht zijn voor Turkije en slecht voor de Europese
Unie', voorspelde Kox. Andere woordvoerders sneden ook de Turkse
aspiraties aan om lid te worden van de EU. PvdA-woordvoerder Jurgens
besteedde er een groot deel van zijn speech aan. De PvdA-fractie in de
Senaat is tot de slotsom gekomen dat in december de onderhandelingen
over toetreding van Turkije kunnen beginnen. De VVD-fractie is zover
nog niet. Onderhandelingen kunnen pas beginnen als Turkije voldoet aan
de politieke Kopenhagen-criteria (democratie, mensenrechten en
rechtsstaat). Woordvoerder Hoekzema vond in elk geval dat Turkije
niet lid kan worden als het land het noordelijke deel van Cyprus bezet
blijft houden. Heel Cyprus wordt 1 mei formeel lid van de EU.
De CDA-fractie vindt dat er niet meer getornd kan worden aan het
kandidaat-lidmaatschap van Turkije. Maar ook woordvoerder Van der
Linden verwees naar de ononderhandelbare toetsingscriteria van
Kopenhagen waar Turkije aan moet voldoen.
Minister Bot (Buitenlandse Zaken, CDA) zei dat als de onderhandelingen
in december met Turkije niet zouden beginnen, het land als
kandidaat-lid gewoon in de wachtkamer van de EU kan blijven. De
minister wees erop dat alleen Turkije zelf nog kan besluiten dat het
geen kandidaat-lid van de EU meer wil zijn.
De volgende landen die lid kunnen worden van de EU zijn Roemenië en
Bulgarije. Met die landen onderhandelt de EU over toetreding per
2007.
Op de vraag uit de Eerste Kamer: 'Waar liggen de grenzen?' antwoordde
minister Bot dat hij geen nieuwe scheidslijnen in Europa wil creëren.
Hij wees erop dat bijvoorbeeld ook Noorwegen, Zwitserland en Kroatië
nog lid kunnen worden alvorens bijvoorbeeld aan Oekraïne en Wit
Rusland wordt gedacht. Bot zegde een notitie toe van de regering over
de mogelijke verdere uitbreiding van de EU 'Van Marakesh tot
Moermansk'. Ook over het veiligheidsbeleid van de EU gaat de regering
een notitie maken met het oog op de ontwikkeling van een eigen
Europese defensiemacht naast de NAVO.
Kleine commissie
Al eerder ontpopte de Eerste Kamer zich onder aanvoering van de
CDA-fractie als 'tegenspeler'van de Tweede Kamer in een Europese
kwestie. De Senaat sprak zich vorig najaar uit voor een kleine,
compacte Europese Commissie, te vormen na de uitbreiding per 1 mei met
tien nieuwe lidstaten. De Tweede Kamer hield het op een commissie met
ten minste een lid per deelnemend land. De regering koos de kant van
de Eerste Kamer, maar doordat de besluitvorming in Brussel stokte,
gaat men straks met 25 lidstaten op de oude voet verder. De huidige
Nederlandse Eurocommissaris Frits Bolkestein zou voor een nieuwe
ambtsperiode in de markt zijn, al is hij reeds zeventig jaar. Zowel
Bolkestein als de Nederlandse regering zwijgen tot heden over de
Nederlandse kandidaat voor de nieuwe Europese Commissie.
Namens de D66-fractie in de Senaat pleitte Jacob Kohnstamm voor een
meer open procedure bij de aanwijzing van nieuwe leden voor de
Europese Commissie. De lidstaten zouden openlijk kandidaten naar voren
moeten schuiven. Het liefst ziet Kohnstamm de verkiezing van een
kandidaat-voorzitter van de Commssie die vervolgens meebeslist over de
aanstelling van de andere commissie-leden. CDA-er Van der Linden zei
in dit verband dat van het nieuwe Europees Parlement dat in juni wordt
gekozen de grootste fractie een voordracht voor een voorzitter zou
kunnen doen. Ook de PvdA-fractie ziet wel iets in een meer open
procedure bij de samenstelling van de commissie. Jurgens suggereerde
een 'openbare inschrijving' te houden.
Voor inlichtingen:
Eerste Kamer der Staten-Generaal
tel. 070-3129355
12 feb 04 16:29