ADVIESCOMMISSIE VREEMDELINGENZ
Advies over EU en Migratie Voorbij de horizon van 'Amsterdam'
Persbericht Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken advies over EU en
migratie Voorbij de horizon van 'Amsterdam' 12-02-2004
Europese regels op maat
Europese samenwerking is heel belangrijk, maar we moeten niet denken
dat alles in Europese regels moet worden vastgelegd. De
Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken heeft een beoordelingssysteem
ontworpen voor de verhouding tussen Europese regelgeving en nationale
bevoegdheden op het gebied van migratie. De mate van harmonisatie van
deze regelgeving op Europees niveau moet een afweging zijn tussen
(deels polaire) factoren. De beoordelingsmaatstaven leiden tot een
aantal aanbevelingen. Die zijn in de eerste plaats bedoeld voor de
opstelling van Nederland bij het voorzitterschap van Europa gedurende
de tweede helft van 2004, maar zij hebben een verder reikend
karakter.
Zwaartepunt bij lidstaat of migrant?
In het beoordelingssysteem ligt het zwaartepunt op enerzijds de mate
waarin mensenrechten betrokken zijn en de lidstaten eigen
verantwoordelijkheden houden op grond van mensenrechtenverdragen en
anderzijds belangen van de individuele staten de risico's die zij
lopen als gevolg van het migratiebeleid.
Het toelaten van vreemdelingen toelaten heeft ingrijpende sociale,
economische en culturele gevolgen, waarvan individuele staten de
lusten maar ook de lasten van hebben. Daarom moeten individuele
lidstaten ruimte houden voor eigen nationaal beleid.
Als mensenrechten een grote rol spelen is het belangrijk dat alle
lidstaten zoveel mogelijk eenvormig beleid voeren, waarin uitleg en
toepassing van de mensenrechten verdragen zijn vastgelegd. De huidige
waterbedeffecten ( over en weer verleggen van de instroom naar andere
lidstaten) moeten zo worden vermeden.
Deze benadering levert op:
- harmonisatie van het asielbeleid op hoog niveau wordt met klem
aanbevolen;
mensenrechten moeten in de lidstaten op het zelfde niveau worden
toegepast. Immers: elkaar beconcurrerende restrictieve maatregelen
voor asielzoekers leiden tot verplaatsing van asielstromen naar de
buren die dan weer pogen de stroom terug te leiden. Opvang en selectie
van asielzoekers in de regio is een te onderzoeken optie maar een
aanpak door de EU als geheel lijkt noodzakelijk. Mensenrechtelijke
risico's moeten worden uitgesloten.
- Streven naar verdergaande Europese voorschriften op het gebied
van arbeidsimmigratie van buiten de EU wordt afgeraden. Mensenrechten
spelen op dit terrein een beperkte rol. De economische en sociale
positie van de lidstaten verschilt sterk. Die verschillen worden nog
groter door toetreding van de nieuwe lidstaten. Nationaal
toelatingsbeleid heeft beperkte gevolgen voor andere lidstaten, maar
kan grote consequenties voor de individuele staten hebben (integratie,
sociale zekerheid, pensioen, werkgelegenheid et cetera). Ook de, op
zich gewenste, verdere gelijkstelling van langdurig in de EU werkenden
van buiten de unie moet pas worden gerealiseerd als de gevolgen van de
uitbreiding zijn 'verwerkt'.
- Wel zijn Europese regels nodig over de facilitering van
hoogopgeleide kennismigranten die voor de economie altijd winst
opleveren. Als Europa als geheel niet meer biedt dan nu, kunnen we de
concurrentieslag met de VS verliezen.
- De recente regelgeving op Europees niveau en aanzien van
gezinsmigratie biedt de juiste mix tussen nationale
sturingsmogelijkheden en internationale verplichtingen met betrekking
tot gezinsleven. De ACVZ adviseert om het huidige beleid te handhaven,
maar daarnaast wel nog een reparatiepoging te ondernemen ten aanzien
van serieuze technische problemen in de net aangenomen
gezinsherenigingsrichtlijn.
Noot voor redactie,