European Commission

IP/04/191

Brussel, 11 februari 2004

NEST: eerste selectie van Europese visionaire onderzoeksprojecten

Vandaag heeft de Europese Commissie de eerste NEST-projecten gepresenteerd die zijn geselecteerd om in 2004 te worden gefinancierd. NEST staat voor "New and Emerging Science and Technology". De eerste tien projecten gaan over zaken als bioterrorisme, zwaarlijvigheid, atoomoptica en het milieu. NEST is een nieuwe onderzoeksactiviteit in het kader van het zesde kaderprogramma (FP6 2003-2006), waarmee moet worden ingegaan op nieuwe wetenschappelijke kansen en uitdagingen en risicovol interdisciplinair onderzoek moet worden bevorderd. In het kader van NEST zullen nog meer specifieke uitnodigingen tot het indienen van voorstellen worden gepubliceerd over nieuwe onderwerpen die in onderling overleg met de onderzoekswereld zullen worden geselecteerd. Met een begroting van 215 miljoen euro voor een periode van vier jaar en bijna 300 voorstellen tijdens de tweede ronde in oktober jl., biedt NEST ruime mogelijkheden voor meer onconventioneel, grensverleggend onderzoek.

"NEST speelt een voortrekkersrol door ons potentieel op wetenschappelijk en technologisch gebied optimaal te benutten", aldus Europees Commissaris voor Onderzoek, Philippe Busquin. "Door visionaire projecten kan de Europese Unie profiteren van de ideeën en vernieuwingen van goede, baanbrekende onderzoekers. De geselecteerde NEST-projecten laten zien dat het initiatief open staat voor nieuwe ideeën op zeer uiteenlopende wetenschappelijke gebieden. Het is ook een perfecte gelegenheid voor aankomende onderzoekers om hun horizon te verruimen, waarbij de nadruk meer ligt op het onverwachte dan op bestaande successen en erkende wetenschappelijke dogma's. De science-fiction van gisteren is de wetenschap van vandaag."

Grote belangstelling

De Commissie trekt over een periode van vier jaar 215 miljoen euro uit voor NEST. Er bestaat onder wetenschappers erg veel belangstelling voor. Zo zijn er voor de eerste termijn in april 2003 zo'n 170 voorstellen ingediend, en in de tweede ronde, tegen oktober 2003, nog eens 265.

Uit alle windstreken

De geografische spreiding van de partnerlanden is zeer divers. Zo zijn er voorstellen ingediend uit 19 landen, waaronder alle EU-lidstaten met uitzondering van Ierland en Luxemburg, en verder Noorwegen, Polen, Hongarije, Tsjechië, Estland en Cyprus. De kandidaat-lidstaten en de toetredende landen krijgen ongeveer 9% van de totale EU-bijdrage.

De kansen van NEST benutten

Uit de eerste projecten blijkt dat NEST open staat voor zeer uiteenlopende takken van wetenschap en zowel gericht is op nieuwe mogelijkheden voor wetenschap en technologie (ADVENTURE-projecten) als nieuwe problemen en uitdagingen (INSIGHT-projecten). In het kader van de NEST-projecten wordt onder andere geprobeerd nieuwe systemen te ontwikkelen om het menselijk lichaam immuun te maken voor biochemische agentia, nieuwe coatings te ontwikkelen voor materiaal met behulp van micro-organismen, ziekten op te sporen in de menselijke adem en nieuwe methoden te ontwikkelen voor nucleaire vergroting en beeldvorming.

Verder zijn er NEST-projecten die zijn gericht op het vergroten van de capaciteit van elektronenmicroscopen, op het manipuleren van atomen met lasers, op het ontwikkelen van nieuwe biomaterialen uit geïoniseerde gassen voor medische en operatieve doeleinden, op het opsporen en bestuderen van toxische chemicaliën zoals perfluorkoolwaterstoffen (PFK's), op het ontwikkelen van nieuwe chemicaliën en reinigingsmiddelen, en op het ontwerpen van methoden om de obesitas-epidemie te bestrijden.

Onderwerpen in het verschiet

De Commissie heeft in het kader van NEST ondertussen de uitnodigingen tot het indienen van voorstellen voor 2004 bekendgemaakt. Het zijn niet alleen uitnodigingen die open staan voor alle voorstellen, maar ook uitnodigingen op drie specifieke gebieden (met als uiterste datum 14 april 2004):
Synthetische biologie: het ontwikkelen van volledig nieuwe subcellulaire modules en organismen, om op Europees niveau kennis en ervaring op te bouwen op het gebied van bio-engineering en om het inzicht in fundamentele biologische processen te vergroten. Wat maakt ons mensen: sterk interdisciplinair onderzoek, toegespitst op de unieke kenmerken van de menselijke cognitieve vaardigheden en op de evolutionaire oorsprong daarvan. Complexiteit in de wetenschap: bijzondere aandacht voor complexe problemen en "algemene" methoden om deze te vereenvoudigen en op te lossen.