Artsen zonder Grenzen


Gebrek aan medische zorg op Haïti
donderdag 26 februari 2004

Het 110 bedden tellende St. Nicolas-ziekenhuis is vrijwel leeg. Er zijn nog maar twaalf patiënten over in het enige openbare hospitaal in de Haïtiaanse stad Saint Marc, dat tevens het ziekenhuis is waarnaar de 250.000 inwoners van de omliggende regio worden verwezen.

Het was hier altijd veel voller, zegt de Belgische chirurg Pierre Gielis, die hier in augustus vorig jaar heeft gewerkt en nu is teruggekomen voor een inspectie. Maar nu de artsen zijn vertrokken, komt er bijna niemand meer naar het St. Nicolas.

De drie artsen die normaal gesproken de consulten afhandelen en verantwoordelijk zijn voor de behandelingen, zijn allemaal gevlucht naar de hoofdstad Port-au-Prince, zon twee uur rijden naar het zuiden. Saint Marc viel begin februari tot twee keer toe in andere handen. Eerst werd het ingenomen door tegenstanders van de huidige regering en vervolgens heroverd door de politie. Toen bleek dat de artsen aan de verkeerde kant van de politieke scheidslijn stonden. Voordat de recente onlusten uitbraken was dat niet zon probleem. Maar nu is alles en iedereen gepolariseerd en is Saint Marc vergeven van de politie. Sommige aanhangers van president Aristide hebben jacht gemaakt op uitgesproken tegenstanders. De artsen voelden zich gewoon niet langer veilig.

Tussen 2 en 11 februari kwamen er 23 gewonden naar het Saint Nicolas, allen met schotwonden. Momenteel ligt nog één van hen in het ziekenhuis, David Elcius, een 29-jarige boer uit het nabijgelegen Lagarene. Hij was in de stad om een deel van zijn oogst te verkopen toen er om hem heen gevechten uitbraken. Hij werd door een kogel getroffen en liep een gecompliceerde fractuur in zijn rechteronderbeen op.

David Elcius blijkt niet erg geïnteresseerd in politiek. Ik ben maar een boer uit een klein dorp. Ik probeer alleen maar mijn gezin te eten te geven, zegt hij. Hij was gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Nu wacht hem een langdurige herstelperiode waarin hij niet kan zorgen voor voor zijn vrouw Velina Sera en hun twee kleine kinderen. Die logeren nu bij hun grootmoeders.

De medewerkers van Artsen zonder Grenzen zorgen er voor dat de nodige behandelingen in het ziekenhuis worden voortgezet. De Congolese arts Albert Tshiula leidt gezondheidsmedewerkers op en heeft een systeem van ploegendiensten opgezet. Hierdoor is de beschikbaarheid van zorg weliswaar gegarandeerd, maar zonder het reguliere medische personeel is de capaciteit uiterst beperkt. Mochten er in Saint Marc opnieuw gevechten om de macht uitbreken en iedereen is daar bang voor dan zal het enige openbare ziekenhuis binnen korte tijd uit zijn voegen barsten.

---