European Commission

IP/04/272

Brussel, 26 februari 2004

Nieuwe bevoegdheden voor de toepassing van de mededingingsregels op het luchtvervoer tussen de EU en derde landen gunstig onthaald door de Commissie

De Raad van ministers heeft vandaag zijn goedkeuring gehecht aan een verordening die de Europese Commissie duidelijke en effectieve bevoegdheden verleent om transacties tussen luchtvaartmaatschappijen, zoals allianties, die een impact hebben op routes tussen de EU en derde landen, te beoordelen. Hierdoor wordt een einde gemaakt aan de reeds lang bestaande abnormale situatie waarin de Commissie volledig bevoegd was allianties tussen luchtvaartmaatschappijen uit de EU en alle fusies, ongeacht het land van oorsprong van de luchtvaartmaatschappijen, te beoordelen, maar niet een alliantie tussen bijvoorbeeld een luchtvaartmaatschappij uit de EU en een uit de VS.

De Raad van ministers heeft op donderdag een verordening goedgekeurd, die de Commissie de volledige bevoegdheid verleent om de mededingingsregels toe te passen op het luchtvervoer tussen de EU en derde landen, met name op allianties tussen luchtvaartmaatschappijen uit de EU en uit derde landen. De Commissie beschikte tot nog toe niet over doeltreffende handhavingsbevoegdheden.(1)
Voor de beoordeling van zaken zoals mondiale luchtvaartallianties als Star Alliance en Skyteam, moest zij zich baseren op artikel 85. Artikel 85 is zeer complex en verleent de Commissie niet de bevoegdheid om in geval van problematische allianties corrigerende maatregelen op te leggen.

De nieuwe regels treden in werking op 1 mei, op hetzelfde ogenblik als Verordening 1/2003 waarbij de uitvoering van de communautaire antitrustregels in de Unie wordt gemoderniseerd.

"De nieuwe regels zullen de Commissie de bevoegdheden geven waarover zij reeds lang had moeten beschikken om met name allianties tussen luchtvaartmaatschappijen uit de EU en derde landen te onderzoeken en de mededingingsproblemen op te lossen die daaruit kunnen voortvloeien. Dat is gunstig voor de betrokken luchtvaartmaatschappijen, aangezien er een duidelijk en coherent regelgevingskader ontstaat voor alle allianties, ongeacht hun territoriale werking. Het zal tevens ten goede komen aan de Europese consument die een passende bescherming zal genieten tegen eventuele concurrentieverstorende effecten van deze allianties", verklaarde Commissielid Mario Monti.

De nieuwe verordening

De verordening heeft in de eerste plaats ten doel een effectiever en efficiënter kader voor antitrustprocedures in de sector van het luchtvervoer tussen de Unie en derde landen tot stand te brengen. De normale uitvoeringsbepalingen voor de communautaire mededingingsregels (de artikelen 81 en 82 van het EG-Verdrag), zoals deze zijn vastgelegd in de onlangs vastgestelde algemene procedureverordening 1/2003, worden erdoor uitgebreid tot luchtvervoersactiviteiten tussen de Gemeenschap en derde landen, op dezelfde wijze als reeds gold voor het luchtvervoer tussen EU-luchthavens.

De nieuwe verordening geeft de Commissie de mogelijkheid een oordeel te vellen over bijvoorbeeld samenwerkingsovereenkomsten tussen luchtvaartmaatschappijen (en zo nodig handhavingsmaatregelen te nemen om de concurrentie te vrijwaren), in het bijzonder over mondiale allianties zoals Star, Skyteam en Oneworld, waarvan de effecten op de mededinging niet correct kunnen worden ingeschat zonder de intercontinentale routes, en met name de transatlantische, te onderzoeken.

Door de nieuwe verordening worden de handhavingsbevoegdheden van de Commissie niet alleen uitgebreid tot het luchtvervoer tussen de EU en derde landen, maar krijgt de Commissie ook de bevoegdheid om in dergelijke gevallen groepsvrijstellingen te verlenen, zoals zij dat momenteel ingevolge Verordening 3976/87 reeds kan voor het luchtvervoer tussen luchthavens in de Gemeenschap.

De nieuwe verordening zal voorts leiden tot een grotere harmonisatie van de EU-instrumenten ter handhaving van de concentratie- en antitrustregels met betrekking tot de transacties van luchtvaartmaatschappijen. Indien transacties als een fusie worden beschouwd (zoals Air France/KLM), vallen zij onder de concentratieverordening, die in een zeer doeltreffende en versnelde procedure voorziet. Allianties, d.w.z. transacties die niet leiden tot een wijziging in de zeggenschap, vallen onder de antitrustregels.

Het voorstel voor de nieuwe verordening werd in februari 2003 door de Commissie gepresenteerd (zie IP/03/284)

(1)
Verordening (EEG) nr. 3975/87 inzake de toepassing van de mededingingsregels in de sector luchtvervoer is immers alleen van toepassing op luchtvervoer tussen luchthavens in de Gemeenschap. Verordening (EG) nr. 1/2003 betreffende de uitvoering van de mededingingsregels van de artikelen 81 en 82 van het Verdrag, die met ingang van 1 mei 2004 in de plaats komt van de procedurebepalingen van Verordening (EEG) nr. 3975/87, heeft hierin geen verandering gebracht.