Korte Nieuwstraat 6
6511 PP Nijmegen
Telefoon (024) 329 91 11
Telefax (024) 329 23 78
E-mail gemeente@nijmegen.nl
Postadres
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
persbericht
24 februari 2004 p024
Bijzonder bouwhistorisch onderzoek in Nijmegen
De gemeente Nijmegen en de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voeren 27
februari een bijzonder onderzoek uit in een aantal oude panden aan de Lage
Markt. Dit zogenoemde dendrochronologisch onderzoek geeft inzicht in de
leeftijd van de panden. Onderzoekers nemen houtmonsters in een pand en
dateren die aan de hand van jaarringen, die een soort DNA-profiel vormen.
Dendrochronolgisch onderzoek wordt niet vaak uitgevoerd in panden. Er zijn
maar een paar mensen in Nederland die het onderzoek uit kunnen uitvoeren. >
Het dendrochronologisch onderzoek maakt deel uit van het project
bouwhistorie van de gemeente Nijmegen. Dit project biedt inzicht hoe er
vroeger werd gebouwd, met welke materialen en hoe Nijmegen zich heeft
ontwikkeld. De gemeente gebruikt deze gegevens om met respect voor het
verleden, richting te geven aan de toekomst van Nijmegen. De
onderzoeksresultaten worden opgenomen in een boek over Nijmeegse
bouwhistorie, dat dit najaar wordt gepubliceerd. Zo kan iedereen kennis
maken met de hoogtepunten van het bouwhistorisch onderzoek in Nijmegen. >
Nijmegen startte in 2002 met een grootscheeps bouwhistorisch onderzoek in
de binnenstad. Inmiddels zijn 275 panden onderzocht. Dit onderzoek maakt
onderdeel uit van een breed opgezet programma dat de geschiedenis van
Nijmegen beter zichtbaar maakt. Dat loopt uiteen van het zichtbaar maken
van het Romeins verleden tot een recent verschenen boekje over de
wederopbouwarchitectuur in Nijmegen. Het bouwhistorisch onderzoek in de
binnenstad, waarbij panden onder de loep zijn genomen die grofweg dateren
van de vijftiende tot en met de negentiende eeuw, maakt onderdeel uit van
dit grotere onderzoeksprogramma over het 'Geheugen van de Stad'.
Dendrochronologisch onderzoek maakt een preciezere datering mogelijk.
Daarbij wordt gebruik gemaakt van eikenhout. Dit is het meest geschikt
voor jaarringenonderzoek, omdat de eik regelmatig jaarringen vormt,
onafhankelijk van de weersgesteldheid. Andere bomen vormen onregelmatig
ringen; soms meerdere per jaar of in een slecht jaar helemaal niet. De
leeftijd van een eik is af te lezen aan het aantal ringen. De ringen
kunnen in dikte variëren, afhankelijk van 'goede' en 'slechte' seizoenen.
Zo ontstaat een ringenpatroon dat voor een bepaalde streek en periode
uniek is.
Door patronen in houtmonsters te vergelijken met patronen uit een
database, is het mogelijk eikenhout tot vele duizenden jaren terug te
dateren. Voor een exacte datering is het noodzakelijk dat het jongste
buitenste hout, het spinthout, nog aanwezig is. Het is nog geen gewoonte
om Dendrochronologisch onderzoek uit te voeren in panden Er zijn maar
weinig mensen in Nederland die de kennis en kunde in huis hebben om het
onderzoek uit te voeren.