Time : 11:44:37 AM
Date : Friday, February 27, 2004
Sender Name: Koning Boudewijnstichting - Fondation Roi Baudouin

Een instrument voor een efficiëntere bestrijding van de mensenhandel in de Balkan

Van 16 tot 20 februari 2004 heeft de Koning Boudewijnstichting in Brussel een groep van sleutelfiguren uit de bestrijding van de mensenhandel in Albanië, Bosnië-Herzegovina, Kroatië, Macedonië en Servië-Montenegro bijeengebracht voor een reeks bezoeken en ontmoetingen: deskundigen, regeringsverantwoordelijken, politiemensen, juristen, vertegenwoordigers van NGOs die actief zijn op het vlak van slachtofferhulp... (zie de lijst van deelnemers op www.kbs-frb.be).

Het initiatief kadert in een gezamenlijk project van de Koning Boudewijnstichting en de Internationale Organisatie voor Migratie in Belgrado (IOM), onder de bescherming van de "Task Force on Trafficking in Human Beings" van het Stabiliteitspact voor Zuidoost-Europa.

Dit project wil vooral een concrete bijdrage te leveren aan het opzetten van mechanismen voor het toekennen van een "tijdelijke verblijfsvergunning " aan de slachtoffers van de mensenhandel in de vijf landen van de Balkan die in Brussel vertegenwoordigd waren.

Tegelijk tracht het project ook de capaciteit te versterken van organisaties en personen die zich inzetten voor de strijd tegen de mensenhandel. Het voorziet ook een rechtstreekse financiële ondersteuning, op korte termijn, aan getuigen die bereid zijn te getuigen tegen de mensenhandelaars door wie zij zijn uitgebuit (dit is mogelijk dankzij een noodfonds).

De IOM in Belgrado coördineert het project; zij werkt samen met de Task Force on Trafficking in Human Beings van het Stabiliteitspact, de ministeries en instellingen van de betrokken landen, NGOs en internationale organisaties. Het toegewezen budget bedraagt 515.000 euro, waarvan de Koning Boudewijnstichting 305.000 euro op zich neemt.

De tijdelijke verblijfsvergunningen lijken een eerste stap in de bescherming van de slachtoffers van de mensenhandel: de erkenning van hun toestand van slachtoffer.

Christopher Gascon, hoofd van de missie van de IOM in Belgrado, is overtuigd: "Deze vergunning vormt een van de mogelijkheden om op systematische wijze vertrouwen te wekken. De slachtoffers moeten te verstaan krijgen dat zij niet alleen in veiligheid zijn, maar dat zij ook deel uitmaken van een systeem en dat zij voortaan een statuut hebben." Voor de vertegenwoordigers van de overheid uit de vijf betrokken landen vatte de heer Gascon de boodschap als volgt samen: "Het is onze bedoeling een kader te scheppen voor een periode van bezinning en stabilisering, gedurende dewelke het slachtoffer in uw land verblijft."

De situatie vergt in elk geval een nieuwe en dringende aanpak. De mensenhandel is een complex verschijnsel dat voortdurend toeneemt in de landen van Zuidoost-Europa, die dienen als bestemming- en transit.landen

Helga Konrad, voorzitter van de Task Force on Trafficking in Human Beings van het Stabiliteitspact, stelde in Brussel heel duidelijk: "Niets wijst er momenteel op dat de geleverde inspanningen tot nu toe al hebben geleid tot een vermindering van de handel en de smokkel. Er zijn wel aanwijzingen dat de mensenhandel steeds vaker clandestiene vormen aanneemt, bijvoorbeeld in particuliere huizen in plaats van in
bars of bordelen."

Marco Gramegna, directeur van de diensten voor bestrijding van de mensenhandel bij de IOM, beklemtoonde dat deze uitbuiting neerkomt op een 'fundamentele schending van de mensenrechten'.

Bovendien verloopt de uitvoering van concrete maatregelen ter bestrijding van de mensenhandel in de Balkanlanden heel langzaam. Bij gebrek aan specifieke wetgeving worden de slachtoffers er maar al te vaak beschouwd als illegale immigranten of als prostitué(e)s en derhalve worden ze veeleer vervolgd dan beschermd. Het overheidsbeleid om de slachtoffers te identificeren ­ volgens alle acteurs op het terrein nochtans een essentiële stap ­ is ontoereikend.

In de hele regio zijn er maar 26 schuilplaatsen waar de slachtoffers van de mensenhandel terechtkunnen. De meeste daarvan worden beheerd door NGOs, de rest door internationale organisaties. In totaal bieden zij plaats aan ongeveer 300 mensen, bijna altijd voor een korte tijd, en om de terugkeer naar hun land te bevorderen. Geen enkele van deze schuilplaatsen is bestemd voor minderjarige slachtoffers van de mensenhandel en over het algemeen krijgen de slachtoffers niet de psychologische bijstand waaraan zij nochtans dringend nood hebben.

In deze context beantwoordde het studiebezoek dat de Koning Boudewijnstichting heeft georganiseerd aan verscheidene doelstellingen, die ook tijdens verscheidene etappes aan bod zijn gekomen:


- de actoren uit Zuidoost-Europa laten kennis maken met de Belgische aanpak en het leggen van contacten bevorderen tussen hen en de Belgische actoren: door middel van ontmoetingen in de Senaat, met de betrokken diensten van de federale politie, magistraten (met name bij het Parket van Brugge en in de haven van Zeebrugge), deskundigen van het ministerie van Binnenlandse Zaken, NGOs die zich toeleggen op de opvang van slachtoffers zoals Pag Asa, het Centrum voor Gelijkheid van Kansen...


- hen informeren over de ervaring die is opgedaan in de drie lidstaten van de Europese Unie die het verst zijn gevorderd op het vlak van de tijdelijke verblijfsvergunningen ­ België, Nederland en Italië ­ en tijdens een rondetafelconferentie discussiëren over de recente Europese richtlijn;


- het debat over dit onderwerp tussen de landen van Zuidoost-Europa en de Europese Unie bevorderen, met name via een gezamenlijke dialoog, opgezet door de Koning Boudewijnstichting en het European Policy Centre, op 17 februari in het Résidence Palace. Het verslag van dit debat is beschikbaar op de website www.kbs-frb.be.

PERSCONTACT: PETER THESIN
THESIN.P@KBS-FRB.BE
TEL +32-2-549 02 56 GSM +32-478-31 20 27
BREDERODESTRAAT 21 B-1000 BRUSSEL
WWW.KBS-FRB.BE
CONTACT PROJECT: LAURENT MESSIAEN
MESSIAEN.L@KBS-FRB.BE
TEL +32-2-549 02 84