asielprocedure opnieuw onder vuur
Persbericht Amsterdam, 27 februari 2004
Nederland
Nederlandse asielprocedure opnieuw onder vuur
Amnesty International verwelkomt het advies van de Adviescommissie
Vreemdelingenzaken (ACVZ) om de snelle asielprocedure in Nederland
(AC-procedure) op essentiële punten te verbeteren. Volgens Amnesty is
het echter belangrijk dat herziening van de Nederlandse asielprocedure
gelijke tred houdt met de harmonisering van het Europese asielbeleid.
Verbeteringen in de Nederlandse procedure zonder Europese waarborgen,
zullen slechts van zeer tijdelijke waarde zijn, voorspelt Amnesty in
reactie op het vandaag gepubliceerde ACVZ-rapport Naar één snelle en
zorgvuldige asielprocedure.
De ACVZ, een belangrijk adviesorgaan van de regering, schaart zich in
een lange rij van critici van de huidige Nederlandse asielprocedure,
waaronder Amnesty International, VluchtelingenWerk Nederland,
advocaten en rechtshulpverleners, Human Rights Watch en de Hoge
Commissaris voor de Vluchtelingen (UNHCR).
De adviescommissie erkent dat de zorgvuldige afhandeling van
asielverzoeken in de AC-procedure ernstig in het gedrang is gekomen.
Regering en Tweede Kamer kunnen deze conclusie niet langer naast zich
neerleggen en tegelijkertijd blijven volhouden dat vluchtelingen die
echt bescherming nodig hebben in Nederland welkom zijn, zegt Lars van
Troost, hoofd Vluchtelingen van Amnesty International. De Tweede Kamer
heeft inmiddels meer dan genoeg rapporten gekregen, deskundigen
gehoord en meningen verzameld. De Nederlandse asielprocedure ligt
opnieuw onder vuur. Het is tijd voor concrete stappen en echte
verbeteringen. De ACVZ komt met duidelijke aanbevelingen. De regering
zal versneld moeten reageren, anders is de Kamer aan zet.
Amnesty International juicht de aanbeveling van de ACVZ toe om tot een
verlenging van de AC-procedure te komen. Dit zal de rechtshulp meer
tijd geven dan de vijf uur die in de huidige snelle asielprocedure
beschikbaar zijn om het relaas van een asielzoeker uit de doeken te
doen. De nadruk die de ACVZ legt op de noodzaak dat asielzoekers
vertrouwen kunnen krijgen in de Nederlandse asielprocedure en dit
vertrouwen bij asielzoekers dus niet vooronderstelt, komt tegemoet aan
een zorg die Amnesty International al jaren uit.
Bovendien zal volgens Van Troost een zorgvuldiger procedure een
eerlijker kans bieden aan getraumatiseerde asielzoekers die niet
direct bij aankomst tot een volledige verklaring in staat zijn,
bijvoorbeeld omdat zij het slachtoffer zijn geweest van seksuele
misdrijven. Het voorstel om binnen de procedure structureel rekening
te houden met de noodzaak van een aanvullend gehoor, krijgt de
volledige steun van Amnesty International. De mogelijkheden tot
herstel van gemaakte fouten in beroepsprocedures zijn momenteel
bijzonder klein. Ook dat belangrijke knelpunt wordt door de ACVZ
erkend.
Amnesty International wijst erop dat de zorgvuldigheid van
asielprocedures in Europa aan erosie onderhevig is. Als voorbeeld
noemt de organisatie de Europese ontwerprichtlijn inzake minimumnormen
voor asielprocedures. Volgens de ontwerprichtlijn kunnen er maar
liefst vijftien gronden zijn om asielverzoeken versneld af te
handelen, zonder het recht de uitkomst van een bij de rechter
ingesteld beroep tegen een negatieve beschikking ter plekke af te
wachten.
Het is bijna ondenkbaar dat in de toekomst nationale asielprocedures
in EU-lidstaten betere waarborgen zouden bevatten dan het Europese
minimum zal voorschrijven. Het rapport van de ACVZ moet dus niet
alleen aanleiding zijn voor een serieus debat in de Tweede Kamer over
verbetering van de huidige Nederlandse asielprocedure, maar ook voor
een herijking van de Nederlandse inbreng en inzet in de
onderhandelingen over de Europese minimumrichtlijnen voor nationale
asielprocedures in de EU-lidstaten, meent Van Troost. Als regering en
parlement het ACVZ-advies serieus nemen, dan moeten de aanbevelingen
van de ACVZ ook op Europees niveau doorwerken. Dat is de logische
consequentie van harmonisering van het Europese asielbeleid. Gebeurt
dit niet, dan worden de onzorgvuldigheden alleen maar meer en groter.
Amnesty International