VVD



Nieuws

8 mrt 2004 - VVD: Transformatie TBS-stelsel is
hoognodig

De VVD-Tweede-Kamerfractie, bij monde van justitiewoordvoerster Laetitia Griffith, pleit, in het kader van de liberale Agenda voor de Veiligheid, voor een drastische transformatie van het huidige TBS-stelsel. De terbeschikkingstelling (TBS) zoals die sinds de jaren '70 van kracht is, werkt niet, is te duur en teveel ex-TBS-ers vallen in herhaling. Griffith oppert maatregelen die moeten leiden tot een efficiëntere en effectievere benadering, toetsing en uitvoering. In de bijgesloten nota verklaart de VVD hoe zij de aanpak en toekomst van de terbeschikkingstelling voor zich ziet.

Met de Agenda voor de Veiligheid wil de VVD nieuwe benaderingen toepassen op justitieel gebied. Zo wil Griffith dat het accent van 'het delict' meer op 'de delinquent' komt te liggen. Dit gebeurt nu ook bij het toepassen van TBS: de dader staat centraal. Het centrale doel van TBS is beveiliging van de samenleving tegen onaanvaardbare recidive. Dit doel moest worden gehaald door verpleging van de TBS-gestelden, in de veronderstelling dat zij te genezen zijn en op den duur kunnen terugkeren in de samenleving. Deze veronderstelling is echter achterhaald. De meeste TBS-gestelden lijden aan persoonlijkheidsstoornissen, waarvoor op korte termijn geen genezing bestaat. Ongeveer 20 procent van deze groep bestaande uit voornamelijk zedendelinquenten, zijn onverbeterlijk en chronisch delictgevaarlijk. Hoe het gesteld is met de geestesvermogens van een delinquent hangt op dit moment af van het persoonlijk inzicht van de behandelend psychiater. De liberalen vinden dat net als in Canada, een objectivering moet plaatsvinden van ondermeer de beoordeling van de behandeling, de risicotaxatie voor recidive en de verloven.

De liberalen voelen meer voor een sluitende aanpak voor deze groep delinquenten en willen de socialisering van de geestelijke gezondheidszorg uit de jaren '70 terugdraaien. Een TBS-behandeling kost veel geld en is vaak functieloos door het vaak uitblijvende resultaat. Griffith wil dit groeiende probleem terugdringen door na twee jaar in plaats van zes jaar te beoordelen of verder behandelen nog uitzicht biedt op genezing. Als blijkt dat verder behandelen geen nut heeft, wil de VVD dat criminelen in een long-stayafdeling worden overgeplaatst. Dit is aanzienlijk goedkoper en op zo'n afdeling kan gecontroleerd medicatie en verzorging toegediend worden. Onder het credo 'Genezen als het kan en verzorgen zolang het moet' wil de VVD het nijpend capaciteitstekort in de TBS-instellingen, de wachtlijsten en de dure zorg aanpakken.

Tevens willen de liberalen dat de beslissing over de verlenging of beëindiging van TBS niet meer door de rechter plaatsvindt, maar door een onafhankelijk orgaan gelijk een paroleboard in Engeland. Vrijlating vindt alleen plaats onder voorwaarden die worden gecontroleerd gedurende een verlengde termijn van maximaal tien jaar. In het geval van een herhaling van strafbare feiten, zal een levenslange opsluiting in een long-stayafdeling volgen.

Er zullen dus meer long-stayafdelingen moeten worden bijgebouwd, maar dat is onvoldoende om de tekorten aan te pakken. De ongeveer 40 illegalen en ongewenst verklaarde vreemdelingen die thans dure TBS-plaatsten bezet houden, moeten onmiddellijk naar het land van herkomst worden teruggestuurd, met hun strafexecutie en strafvervolging op zak.

De liberalen vinden ook dat de informatieverstrekking over het verloop van de executiefase (verloven en invrijheidstelling) aan slachtoffers van TBS-gestelden, de politie en de burgemeester moet worden verbeterd en voor de zomer moet zijn vastgelegd in een protocol. Een goede informatieverstrekking kan een hoop verrassingen en ongewenste ontmoetingen tussen TBS-gestelde en slachtoffer voorkomen.