KNGF


MANUELE THERAPIE

KONINGSHOF VELDHOVEN
12 & 13 MAART 2004

NVMT-CONGRES

informatie congres Manuele Therapie: State of the Art anno 2004

Onder deze titel organiseert de NVMT in 2004 voor de vierde keer haar tweedaagse congres. Op vrijdag 12 en op zaterdag 13 maart bent u weer van harte welkom in De Koningshof te Veldhoven. Thema van het congres is de huidige stand van zaken binnen de manuele therapie. Na de speciale aandacht voor het biopsychosociale model en het klinisch redeneren in de afgelopen jaren (met als kapstok de rug in 2002 en de nek in 2003), vonden we het nu tijd om stil te staan bij de vraag waar al deze nieuwe ontwikkelingen ons hebben gebracht. Het wordt dus een reflectie op eigen handelen, omdat door veel sprekers de huidige, moderne en onderbouwde grondslagen van onderzoek en therapie worden gepresenteerd. Dit zal gebeuren vanuit vele verschillende invalshoeken; gericht vanuit stoornissen, beperkingen en pathologie, gericht vanuit gewrichten of lichaamsregio's, of gebaseerd op concepten en achterliggende theoretische modellen. Zelfs de blik van aanpalende vakgebieden ontbreekt niet. Kortom: waar staan we nu, anno 2004?

inhoud
Eén van de uitgangspunten is dat het congres interessant is voor iedereen die één van beide dagen komt, maar ook voor iemand die beide dagen wil komen geen dubbele programmaonderdelen heeft. Twee afzonderlijke congresdagen dus, met genoeg overlap om het als één geheel te kunnen aanbieden. Er is op beide dagen een plenaire opening, met één keynote spreker van formaat. Ook de sluiting is plenair, maar dit jaar met iets nieuws; een forum over een actueel en belangrijk onderwerp voor de beroepsgroep; de directe toegankelijkheid. Op de vrijdag zal dit onderwerp vanuit vakinhoudelijk perspectief worden besproken, op de zaterdag vanuit sociaal, economisch en maatschappelijk perspectief. U moet zich hierbij voorstellen dat drie inleiders hun professionele opinie presenteren, waarna er gereageerd en gediscussieerd kan worden. Tussen opening en sluiting stelt u grotendeels uw eigen programma samen. Voor het tweede onderdeel van de dag, de parallelsessies, maakt u tweemaal een keuze uit vijf. Voor het derde onderdeel van de dag, de learnshops, maakt u tweemaal een keuze uit acht.

vroeg inschrijven voor early bird
Het is de organisatie gelukt om voor het derde achtereenvolgende jaar de prijzen voor congres, feest en accommodatie gelijk te houden. Gezien de prijsontwikkelingen van de laatste jaren is dat iets waar wij best trots op zijn. Gezien de politieke ontwikkelingen en de maatschappelijke ontwikkelingen binnen de beroepsgroep, is het ook wel mooi meegenomen. Wanneer u inschrijft voor 15 januari 2004 kunt u van het totaalbedrag van uw inschrijving, met gebruikmaking van de achter in deze folder gepubliceerde prijzen, éénmalig een bedrag van EUR 20,- aftrekken. Voor de inschrijving kunt u de laatste bladzijde van deze brochure gebruiken, maar U kunt ook online inschrijven via onze website.

expo en feest
Dat het er niet alleen maar serieus aan toe gaat bewijst de ruime aandacht voor de expo en de ruimte in het programma om met ( oude) bekenden tijdens de pauzes van gedachten te wisselen. Bovenal willen we u graag attenderen op het feest en diner van vrijdagavond. Een prima gelegenheid om even stoom af te blazen na een dag (of voorafgaand aan een dag) zitten, luisteren en medenken.

partnerprogramma
Wellicht heeft uw partner interesse om één of twee dagen mee te komen? Door de constructie die met De Koningshof is overeengekomen is het mogelijk om met twee personen op één hotelkamer te overnachten tegen een bijzonder schappelijke prijs. U kunt natuurlijk ook met uw maat, uw oude studievriend of uw IOF-collega een kamer delen. Op een aparte bladzijde in deze brochure worden de mogelijkheden voor uw partner beschreven. De feestavond ( is feest én diner) is ook toegankelijk én van harte aanbevolen voor uw partner.

pendelvervoer Eindhoven N. S. -Veldhoven Koningshof Net als vorig jaar zal ook dit jaar weer de gelegenheid worden geboden om vanaf station Eindhoven een pendelbus naar De Koningshof te nemen. Om inzicht te krijgen of voor de pendeldienst voldoende animo bestaat dient u uw interesse hiervoor op het inschrijfformulier aan te geven. Let wel: u dient om 08. 30 uur op station Eindhoven N. S. aanwezig te zijn.

accreditatiepunten
Accreditatie voor het programma is aangevraagd, zowel voor het register manueeltherapeuten als voor het register algemeen practicus. De badges, die het bewijs zijn voor bijschrijving in de accreditatieregisters, kunnen pas worden ingeleverd na het laatste programmaonderdeel.

Veel succes bij de inschrijving en tot ziens op het congres in maart 2004!

Feestavond

Natuurlijk is er ook dit jaar een feest aan het einde van de eerste congresdag! Afgelopen jaar voor het eerst op een andere locatie binnen de Koningshof , en dat is zo goed bevallen, dat we dat nu weer doen. Er is veel meer ruimte om ook rustig, in de luwte van het feest, gezellig te zitten en bij te kletsen. Er zijn vele zitjes aanwezig. Daarnaast is er natuurlijk de gelegenheid om flink op de dansvloer tekeer te gaan, want er is een geweldige band gecontracteerd. Het feest is gecombineerd met het diner ; een volledig verzorgd lopend buffet. En het thema is

Het thema is

B L A C K AND W H I T E

Omdat het wederom een themafeest is rekenen we op passende kleding. Dat kan in dit geval geen moeilijkheden opleveren, alles mag, zolang het maar wit of zwart ( of wit en zwart) is. Alle drank is bij de prijs van het feest inbegrepen. U kunt op verschillende manieren voor de feestavond inschrijven. Het arrangement is inclusief de feestavond, maar op het inschrijfformulier kunt u de feestavond ook combineren met één van beide congresdagen.

Uw partner kan zich hiervoor ook inschrijven!

Partnerprogramma

Congressen voor fysio-en manueeltherapeuten hebben weinig traditie met het aanbieden van partnerprogramma s. Vorig jaar werd dit door ons voor het eerst gedaan. Jammer genoeg hebben weinig mensen deelgenomen, maar die partners die meededen waren erg enthousiast. Vandaar dat we ook nu weer het één en ander organiseren.

We vinden het belangrijk dat uw partner ook in de gelegenheid gesteld wordt een deel van de sfeer van het congres mee op te snuiven. Dan is eigenlijk meedoen aan het feest ( inclusief het diner) een must. Daarnaast biedt de Koningshof een interessante mogelijkheid om voor één tientje meer in een twee-in plaats van een éénpersoonskamer te overnachten. Alleen de Koningshof zelf biedt al de nodige mogelijkheden. Er is een beautysalon, er is een zwembad en er zijn squashbanen.

Op het inschrijfformulier kunt u direct inschrijven voor het partnergedeelte; volg gewoon de inschrijfinstructies op. Er is ook een optie waarmee u een informatiepakketje kunt aanvragen. U krijgt dan een aantal foldertjes thuisgestuurd, met ideeën voor een cultureel of meer sportief getint dagje Eindhoven. U krijgt informatie over onder andere:

* het recent heropende Van Abbe museum

* het DAF-museum

* het oude Philips gloeilampenfabriekje ( inclusief het centrum kunstlicht in de kunst)

* de indoor ( echte sneeuw) skibaan bij Eindhoven
* een ( lig) fietsenverhuur

* een zeer goed geoutilleerde sauna ( vlak bij de Koningshof)
* een zwemparadijs

* verschillende golfcourses in de regio

* kartcentrum Hezemans

Uiteraard kunt u bij de plaatselijke VVV een stadswandeling verkrijgen, en vanaf het NS station Eindhoven start een mooie NS dagtocht ( wandeling Tongelreep ). Ten slotte is ook het centrum van Eindhoven uitstekend geschikt voor een dagje shoppen. Kijk ook op www. vvveindhoven. nl

Wanneer u ( uw partner) bij de inschrijving voor het inhoudelijke gedeelte van het congres nog niet zeker weet of u meekomt naar de Koningshof, dan kunt u zich daarvoor ook op een later tijdstip nog inschrijven. Bij het informatiepakket zit namelijk opnieuw een inschrijfformulier. Dit laatste is echter alleen geschikt om alsnog in te schrijven voor het partnerprogramma.

Aanvullende informatie:
Er kan geen sprake zijn van early bird korting bij inschrijving voor 15 januari 2004, omdat die alleen geldt bij inschrijving voor congresdagen. Het liefst zien wij dat u de inschrijving voor het partnerprogramma gelijktijdig met de inschrijving voor het congres doet.

Sprekersgegevens

( De gegevens zijn weergegeven zoals ze door de sprekers aan de organisatie bekend zijn gemaakt)

Ivan Bautmans PT, MSc MT, Gerontologie, GGS Manuele Therapie, Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie, Vrije Universiteit Brussel.

Drs. Gert Bergman , Disciplinegroep Huisartsgeneeskunde, Rijksuniversiteit Groningen. Centrum voor Revalidatie, Academisch Ziekenhuis Groningen.

Prof. dr. Lieven Danneels , Faculteit Geneeskunde & Gezondheidswetenschappen, Vakgroep Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie, Universitair Ziekenhuis Gent.

Dr. Pieter U Dijkstra ft, mt, klinisch epidemioloog Afd. Revalidatie, Afd. Mondheelkunde AZG, Postbus 30. 001, 9700 RB Groningen.

Dr. RHH Engelbert , senior kinderfysiotherapeut / onderzoeker afdeling Kinderfysiotherapie, Wilhelmina kinderziekenhuis / Universitair Medisch Centrum, Utrecht.

Louis Gifford MAppSc BSc. FCSP, Chartered Physiotherapist Work: Clinician Kestrel, Swanpool, Falmouth, Cornwall TR11 5BD, UK. Lecturer on pain science and clinical management of pain. Writer and editor of Topical Issues in Pain series.

Ruth Grant , Emeritus professor, Adelaide, Australië.

Leo Hagenaars , manueeltherapeut.

dr. Hugo L. J. Hoeksma , FT, MT; ZH. Leyenburg, Den Haag ( senior FT) ; SOMT, Amersfoort ( lid vakgroep extremiteiten) ; Stichting NIVEL, Utrecht; VUmc, EMGO instituut en vakgroep revalidatie-geneeskunde, Amsterdam.

Ruth Jones MCSP SRP, RJ Physiotherapy Ltd, The Hampshire Tennis and Health Club, Botley Road, Southampton, SO303XA, UK.

Prof. Henk van Mameren , Capaciteitsgroep anatomie/ embryologie Universiteit Maastricht.

drs. W. C. Peul , Neurochirurg, Projectleider The Sciatica Trial , LUMC, Leiden.

Dr. Annelies Pool , Wetenschappelijk onderzoeker Erasmus Medisch Centrum Rotterdam.

Jan Pool , manueeltherapeut, onderzoeker, EMGO instituut VU medisch centrum.

Maarten Schmitt MSc. Medisch Centrum de Eedenburgh, Hilversum. Hogeschool van Utrecht, Faculteit Gezondheidszorg.

Drs. R. A. H. M. Swinkels , fysiotherapeut, manueeltherapeut, bewegingswetenschapper; Praktijk fysiotherapie Coevering , Vrije Universiteit Brussel, Universiteit Genua, Hogeschool Brabant.

Dr. Arianne P. Verhagen , manueeltherapeut, epidemioloog, Senior onderzoeker afdeling Huisartsgeneeskunde, ErasmusMC Rotterdam.

Prof. Dr. ir. Riekie de Vet , hoogleraar klinimetrie, EMGO instituut VU medisch centrum.

Dr. Bill Vicenzino BPhty, Grad Dip Sports Phty, MSc, PhD, Sports and Manipulative Physiotherapist, Senior Lecturer, Department of Physiotherapy, Director, Musculoskeletal Pain and Injury Research Unit, The University of Queensland.

Prof. Willy de Weerdt , gewoon hoogleraar, KU Leuven, België.

Max Zusman MAppSc Curtin University, Western Australia.

Programma vrijdag 12 maart 2004

08.30 - 09.20 Ontvangst en registratie
09.20 - 09.30 Opening door de voorzitter van de congrescommissie 09.30 - 10.30 (An update on) The Biochemistry of Back Pain. Max Zusman
10.30 - 11.00 Koffie-/ theepauze, bezoek expo 11.00 - 11.55 VP1 De chirurgische behandeling van de Lumbale Hernia Nucleï Pulposi; moderne technieken, timing en doelmatigheid. Wilco Peul
VP2 Mechanistic Implications of Specific Hypo-algesic Effects of Manipulative Therapy. Bill Vicenzino
VP3 Premanipulative Testing of the Cervical Spine: A Reappraisal. Ruth Grant
VP4 De organisatie van het evenwicht en de rol van de manueeltherapeut bij de evaluatie van evenwichtsproblemen. Willy De Weerdt, Ivan Bautmans, Maarten Schmitt
VP5 The Back Detective A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones
11.55 - 12.50 VP6 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
VP7 The Clinical Significance of Activity Dependent Central Sensitisation. Max Zusman
VP8 Effectiviteit van manuele therapie; state of the art. Arianne Verhagen
VP9 Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit; State of the art. Lieven Danneels
VP10 Prevention of chronicity with a focus on the detrimental effects of immobility and the healthy effects of mobility. Louis Gifford
12.50 - 14.10 Lunch, bezoek expo
14.10 - 15.00 VL1 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
VL2 Manuele therapie en craniomandibulaire disfuncties: State of the art. Pieter Dijkstra
VL3 Bij patienten met coxartose is manuele therapie effectiever dan oefentherapie: de praktijk vanuit wetenschappelijk perspectief. Hugo Hoeksma
VL4 Neurological Rationale for the Use of Movement Based Interventions. Max Zusman
VL5 Evaluatie en behandeling van vestibulaire duizeligheid. Willy De Weerdt
VL6 Manipulaties en mobilisaties in de behandeling van schouderklachten: een gerandomiseerd onderzoek. Gert Bergman VL7 The Shoulder Detective A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones
VL8 De intravertebrale veneuze plexus doet meer dan bloed afvoeren. Henk van Mameren
15.00 - 15.50 VL9 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
VL10 Vragenlijsten in de praktijk? Vraagt u maar! Raymond Swinkels VL11 Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit in de praktijk. Lieven Danneels
VL12 Articular Manipulative Therapy of Lateral Epicondylalgia: From Laboratory Bench to the Clinic. Bill Vicenzino
VL13 Diagnostiek en behandeling van cervicogene hoofdpijn en cervicogene duizeligheid. Maarten Schmitt
VL14 Spieratrofie bij oudere patiënten: Etiologie, functionele impact en therapie. Ivan Bautmans
VL15 Generaliseerde symptomatische gewrichts-hypermobiliteit en
-hypomobiliteit; grenzen van een systemisch continuüm? Raoul Engelbert VL16 De keuzes en inhoud van manueel therapeutische interventies binnen wetenschappelijk onderzoek. Jan Pool / Riekie de Vet 15.50 - 16.20 Koffie-/ theepauze, bezoek expo 16.20 - 17.15 Forum: Directe toegankelijkheid, bezien vanuit vakinhoudelijk perspectief. Diverse inleiders o. l. v. de voorzitter van de NVMT
17.15 Borrel
19.30 - 01.00 Feestavond

Programma zaterdag 13 maart 2004

08.30 - 09.20 Ontvangst en registratie
09.20 - 09.30 Opening door de voorzitter van de congrescommissie 09.30 - 10.30 The challenge of evolutionary reasoning; shifts, discs, diets and the placebo. Louis Gifford
10.30 - 11.00 Koffie-/ theepauze, bezoek expo 11.00 - 11.55 ZP1 De chirurgische behandeling van de Lumbale Hernia NucleïPulposi; moderne technieken, timing en doelmatigheid. Wilco Peul ZP2 Mechanistic Implications of Specific Hypo-algesic Effects of Manipulative Therapy. Bill Vicenzino
ZP3 Premanipulative Testing of the Cervical Spine: A Reappraisal. Ruth Grant
ZP4 De organisatie van het evenwicht en de rol van de manueeltherapeut bij de evaluatie van evenwichtsproblemen. Willy De Weerdt, Ivan Bautmans, Maarten Schmitt
ZP5 The Back Detective A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones
11.55 - 12.50 ZP6 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
ZP7 The Clinical Significance of Activity Dependent Central Sensitisation. Max Zusman
ZP8 Effectiviteit van manuele therapie; state of the art. Arianne Verhagen
ZP9 Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit; State of the art. Lieven Danneels
ZP10 Prevention of chronicity with a focus on the detrimental effects of immobility and the healthy effects of mobility. Louis Gifford
12.50 - 14.10 Lunch, bezoek expo
14.10 - 15.00 ZL1 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
ZL2 Manuele therapie en craniomandibulaire disfuncties: State of the art. Pieter Dijkstra
ZL3 Bij patienten met coxartose is manuele therapie effectiever dan oefentherapie: de praktijk vanuit wetenschappelijk perspectief. Hugo Hoeksma
ZL4 Neurological Rationale for the Use of Movement Based Interventions. Max Zusman
ZL5 Evaluatie en behandeling van vestibulaire duizeligheid. Willy De Weerdt
ZL6 Manipulaties en mobilisaties in de behandeling van schouderklachten: een gerandomiseerd onderzoek. Gert Bergman ZL7 The Shoulder Detective A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones
ZL8 De relatie tussen lage rug-en bekkenklachten, bekkenbodem spieractiviteit en bekkenbodemdisfuncties. Annelies Pool 15.00 - 15.50 ZL9 Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
ZL10 Vragenlijsten in de praktijk? Vraagt u maar! Raymond Swinkels ZL11 Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit in de praktijk. Lieven Danneels
ZL12 Articular Manipulative Therapy of Lateral Epicondylalgia: From Laboratory Bench to the Clinic. Bill Vicenzino
ZL13 Diagnostiek en behandeling van cervicogene hoofdpijn en cervicogene duizeligheid. Maarten Schmitt
ZL14 Spieratrofie bij oudere patiënten: Etiologie, functionele impact en therapie. Ivan Bautmans
ZL15 Generaliseerde symptomatische gewrichts-hypermobiliteit en
-hypomobiliteit; grenzen van een systemisch continuüm? Raoul Engelbert ZL16 De keuzes en inhoud van manueel therapeutische interventies binnen wetenschappelijk onderzoek. Jan Pool / Riekie de Vet 15.50 - 16.20 Koffie-/ theepauze, bezoek expo 16.20 - 17.15 Forum: Directe toegankelijkheid, bezien vanuit sociaal, economisch en maatschappelijk perspectief. Diverse inleiders o. l. v. de voorzitter van de NVMT
17.15 Einde congresdag

Dit congres wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van:

Ernst & Young VVAA Dekker v.d. Vegt Boekverkopers

Informatie bij de parallelsessies en learnshops

VP1 / ZP1
De chirurgische behandeling van de Lumbale Hernia Nucleï Pulposi; moderne technieken, timing en doelmatigheid. Wilco Peul
---

U wordt geïnformeerd over de chirurgische technieken. Vervolgens krijgt u een toelichting op het door de spreker geleide onderzoek gericht op de timing van operatie ten opzichte van conservatieve behandeling. Ten slotte wordt getoond hoe de scopische herniaoperatie en de lasertechniek vanaf 2004 multicenter onderzocht gaan worden met betrekking tot snelle werkhervatting.

VP2 / ZP2
Mechanistic Implications of Specific Hypo-algesic Effects of Manipulative Therapy.
Bill Vicenzino

---

Manipulative therapists have long used joint manipulations to manage musculoskeletal pain and dysfunction. Proposed mechanisms of action have evolved from a biomechanical basis in which manipulation is simply seen as a treatment of mal-aligned bones or joint subluxations to encom pass more sophisticated and complex processes from the pain sciences ( e. g. , Gate Theory, descending pain inhibitory systems, endogenous opioid). Research of manipulative therapy that predominantly used lateral epicondylalgia as the musculoskeletal pain model has provided some advance on potential mechanisms of action of manipulative therapy. This presentation will outline these recent advances. ( Engelstalige bijdrage)

VP3 / ZP3
Premanipulative Testing of the Cervical Spine: A Reappraisal. Ruth Grant

---

Premanipulative testing of the cervical spine has been part of patient screening by manual therapists for many years. Screening protocols have been developed, formalized, evaluated and in some cases, changed. Whilst there has been evaluation and re-development of premanipulative screening procedures and considerable research undertaken on the effects of cervical spine movements on vertebral artery blood flow, evidence of the sensitivity and specificity of these test procedures in detecting the patient at risk of complication following cervical manipulation still eludes us. This keynote paper will consider risk factors in a reappraisal of premanipulative screening of the cervical spine. It will consider too, in what way a lack of sensitivity and specificity of these screening procedures impacts upon the clinical judgement of the manual therapist in the treatment of patients with neck pain and headache. ( Engelstalige bijdrage)

VP4 / ZP4
De organisatie van het evenwicht en de rol van de manueeltherapeut bij de evaluatie van evenwichtsproblemen. Willy De Weerdt, Ivan Bautmans, Maarten Schmitt

---

Tijdens deze lezing zal de rol en interactie van diverse hersenstructuren bij de organisatie van de ruimtelijke oriëntatie en de posturale aanpassingsmechanismen wordt besproken. Op die basis zal een klinische redeneerboom worden opgebouwd.

VP5 / ZP5
The Back Detective A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones
---

In this learnshop you will learn how to apply your knowledge of anatomy and kinesiology of the human motor system, to determine which of your patients are at risk of developing low back pain. This will be illustrated by the use of video and case histories, with particular emphasis on how you can assess and then reduce your patients risk, both for the athlete and non athlete alike. ( Engelstalige bijdrage)

VP6 / ZP6
Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
VL1 / ZL1
Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer
VL9 / ZL9
Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer

---

LET OP: Wanneer u kiest voor deze parallelsessie, kiest u ook voor één van de twee learnshops, die om die reden direct hierbij worden toegelicht. Omgekeerd kunt u niet naar zo n learnshop wanneer u de parallelsessie niet heeft gevolgd! Op het aanmeldingsformulier kiest u voor één van de twee gekoppelde learnshops. De keuze voor de andere learnshop tijdens de middag is uiteraard vrij.

Aan de hand van de stelling Manuele therapie en psychologie; de grens is bereikt zal onder leiding van discussieleider Anton de Weijer een discussie worden gevoerd door een viertal genodig den en twee collega s die zich daartoe vooraf hebben aangemeld. Het doel van deze sessie is het laten horen van een aantal verschillende meningen, en bovendien een aanzet geven tot een groepsdiscussie waar alle aanwezigen aan mee kunnen doen ( zie bij de aansluitende learnshop; dit is één samenhangend geheel).
Uitgenodigde discussianten vrijdag 12 maart: John Bos, Leo Hagenaars, Willy Smeets, Jan Verhoeven. Op zaterdag 13 maart: Leo Hagenaars, Annelies Pool, Jan Verhoeven en Lennard Voogt. Indien U aan deze discussie actief wilt meedoen, stuurt u dan een briefje naar het secretariaat van de NVMT ( postbus 248, 3800 AE Amersfoort of nvmt@kngf.nl). Vermeld naast uw naam en de dag waarop u aan de parallelsessie wilt deelnemen, uw functie, postadres, e-mailadres en telefoonnummer.
De aanmelding voor deelname aan de discussie moet uiterlijk 31 januari 2004 op het secretariaat van de NVMT bekend zijn. Verdere procedure: Collega's die zich schriftelijk vooraf aanmelden voor bovengenoemde actieve deelname, zullen vóór 23 februari worden geïnformeerd of zij kunnen mee discussiëren. Indien minder dan vier collega's zich aanmelden, zal de dagvoorzitter aan het begin van de parallelsessie alsnog gelegenheid bieden de open plaatsen aan de discussietafel in te nemen.

Deze intercollegiale discussies zullen worden gevoerd in twee opeenvolgende learnshops na de parallelsessie. De groep toehoorders van de parallelsessie zal daartoe in twee groepen worden verdeeld. In de learnshop, waar u alleen aan kunt deelnemen indien u ook kiest voor voornoemde parallelsessie, zal in een `Lagerhuisconstructie' onderling over de genoemde stelling van gedachten worden gewisseld en gediscussieerd. Alle aanwezigen zijn potentiële discussiedeelnemers. De sprekers van de parallelsessie zullen hierbij zeker aanwezig zijn.

VP7 / ZP7
The Clinical Significance of Activity Dependent Central Sensitisation. Max Zusman

---

Suitable stimulation of primary ( first order) peripheral nociceptive afferents releases a combination of excitatory amino acid and peptide neurotransmitters/ modulators from their central terminals. These act at their respective postsynaptic receptors to rapidly sensitise spinal cord ( second order) pain pathway neurones. Sensitised spinal cord pain pathway neurones respond to subsequent incoming input in an exaggerated and abnormal manner. This contributes to, or actually causes, clini cally observed symptoms and signs including hyperalgesia, allodynia, latent -, after -and referred pain and referred tenderness ( tender points ). At least in part, the molecular mechanism for central sensitisation is highly reminiscent of that for activity dependent learning and memory in the brain long--term potentiation ( LTP). If this is so then, in addition to acute pain, the biological basis for readily aroused/ exacerbated continuous or relapsing chronic pain is established within minutes, at the most an hour or so, of peripheral tissue insult, largely dispensing with the artificial dichotomy between acute and chronic pain Recognition of this likelihood, together with insight into its activity dependent mechanisms, , is highly relevant to the early careful and late informed interpretation and management of ( neuro) musculoskeletal pain presentations when using activity generating assessment and therapeutic interventions. ( Engelstalige bijdrage)

VP8 / ZP8
Effectiviteit van manuele therapie; state of the art. Arianne Verhagen
---

In de presentatie wordt getracht een overzicht te geven van wat bekend is over de effectiviteit van manuele therapie. Voor een antwoord op deze vraag is het allereerst belangrijk dat helder is wat men verstaat onder het begrip MT en welke verschillende begripsomschrijvingen in de literatuur bekend zijn. Vervolgens volgt een inventarisatie van de zgn. best evidence over de effectiviteit van MT, , gevolgd door een bespreking van de klinische richtlijnen, die worden gebaseerd op de best evidence , en de rol van de MT daarin. Tot slot wordt nog kort ingegaan op de mogelijkheid van complicaties als gevolg van MT.

VP9 / ZP9
Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit;
State of the art. Lieven Danneels

---

De functionele stabiliteit van de wervelkolom wordt opgebouwd door de osteo-articulaire en ligamentaire structuren, de spieren, de neuromusculaire controle van deze spieren en de posturale balans. Geïnspireerd door eigen wetenschappelijk en klinisch werk, gecombineerd met het Australische stabilisatieconcept, de medische trainingstherapie en andere, zowel actieve als passieve, therapeutische benaderingswijzen wordt u tijdens deze parallelsessie een brede waaier aan mogelijkheden gepresenteerd om in functie van de individuele pati'nt de functionele stabiliteit van de wervelkolom op te trainen.
VP10 / / ZP10
Prevention of chronicity with a focus on the detrimental effects of immobility and the healthy effects of mobility. Louis Gifford
---

A great many pains that physiotherapists treat and manage are way out of proportion to the precipitating injury. There are also a great many pain problems that go on far longer than they should, given normal healing times. These maladaptive pains are of little value and often destroy patients lives. The concept of maladaptive pain is poorly understood by clinicians and patients and challen-ges those who deal with pain to think differently in their analysis and management of it. The presentation will address some of the background mechanisms and factors that might produce or maintain chronic maladaptive pain. Lack of normal confident movement, lack of fitness, immobilization and immobility, illness and fear of movement, are just a few of the issues that are reviewed and discussed. Many may contribute to creating a vulnerable organism state. This model, or concept, embraces a biological perspective that may be usefully used in creating an understanding of pain and its effects for patients that require reactivation and rehabilitation. Implications for patient understanding and management are proposed. ( Engelstalige bijdrage)

VL1 / ZL1
Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al, o. l. v. Anton de Weijer

---

Zie bij de beschrijving van VP6 / ZP6 hiervoor!

VL2 / ZL2
Manuele therapie en craniomandibulaire disfuncties: State of the art.
---

Pieter Dijkstra Symptomen van een craniomandibulaire disfunctie ( CMD) komen voor bij 33% van de Nederlandse bevolking. Vijf procent van de Nederlanders wil zich voor een CMD laten behandelen. CMD wordt onderverdeeld in CMD van arthrogene oorsprong, van myogene oorprong of CMD van gemengde oorsprong. Veel verschillende factoren spelen een rol bij het ontstaan van een CMD, zowel lichamelijke als psychosociale. In de learnshop zullen anamnese, onderzoek en behandeling vanuit het perspectief van de hedendaagse manuele therapie worden belicht.

VL3 / ZL3
Bij patienten met coxartose is manuele therapie effectiever dan oefentherapie: de praktijk vanuit wetenschappelijk perspectief. Hugo Hoeksma

---

In deze presentatie zullen de resultaten van een randomised clinical trial naar het verschil in effecti viteit tussen een manueeltherapeutisch-protocol en een oefentherapie-protocol worden besproken. Uit dit onderzoek blijkt dat een
manueeltherapeutisch-protocol, dat zich met name richt op rekken en manipulatie, duidelijk effectiever is dan een breed toegepast oefentherapie-protocol. Daarnaast wordt in de presentatie uitgebreid aandacht besteed aan de generaliseerbaarheid van de onderzoeksresultaten en de praktische inhoud van het behandelprotocol.

VL4 / ZL4
Neurological Rationale for the Use of Movement Based Interventions. Max Zusman

---

Along with other possible physiological ( structural) benefits, ( passive/ active) movement-based interventions ( MBI s) are viewed as a form of stimulation therapy for the ( temporary) relief of pain. Clinically, treatment mediated decrease in pain enhances activity tolerance, facilitating willingness and compliance with therapeutic and everyday activity. A proposed neurological rationale ( mechanisms, evidence, reasoning ) for decreased pain with MBI s is presented in terms of three interrela ted categories. These are: 1. habituation/ desensitisation, 2. endogenous inhibition, 3. cognitive bias. ( Engelstalige bijdrage)

VL5 / ZL5
Evaluatie en behandeling van vestibulaire duizeligheid. Willy De Weerdt

---

Eerst wordt de behandeling van paroxismale benigne positieduizeligheid besproken. Daarna komen alle vormen van vestibulair onevenwicht aan bod. De repositiemanoeuvres en habituatietraining worden toegelicht en gedemonstreerd.

VL6 / ZL6
Manipulaties en mobilisaties in de behandeling van schouderklachten: een gerandomiseerd onderzoek. Gert Bergman

---

Manuele therapie wordt veel toegepast in de behandeling van schouderklachten, alhoewel wetenschappelijk bewijs ontbreekt. In deze learnshop wordt de motivatie van het design van een gerandomiseerd effectonderzoek besproken. Ook zullen enkele resultaten van het onderzoek gepresenteerd worden.

VL7 / ZL7
The Shoulder Detective. . . . A Closer Look at the Muscle System. Ruth Jones

---

In this learnshop you will learn how to apply your knowledge of anatomy and kinesiology of the human motor system, to determine which of your patients are at risk of developing shoulder pain. This will be illustrated by the use of video and case histories, with particular emphasis on how you can assess and then reduce your patients risk, both for the athlete and non athlete alike ( Engelstalige bijdrage)

VL8
De intravertebrale veneuze plexus doet meer dan bloed afvoeren. Henk van Mameren

---

De klassieke anatoom beschouwt het venenstelsel, dus ook de venen rond de duraalzak, als een weg waarlangs het bloed terugstroomt naar het hart. In mobiele delen van de wervelkolom functioneren de venen ook als safety cushion , hetgeen leidt tot het voorkomen van inklemmen van delen van de inhoud van de duraalzak tijdens bewegen van de wervelkolom.

VL9 / ZL9
Manuele therapie en psychologie. Leo Hagenaars et al. o. l. v. Anton de Weijer

---

Zie bij de beschrijving van VP6 / ZP6 hiervoor!

VL10 / ZL10
Vragenlijsten in de praktijk? Vraagt u maar! Raymond Swinkels
---

Na een toelichting van praktische problemen bij het gebruik van vragenlijsten in de praktijk in het algemeen zal toepassing van een aantal specifieke vragenlijsten in detail worden besproken. Zoals met betrekking tot beperkingen, tot coping met pijn, tot chronische pijn, algehele gezondheid en een prognostische vragenlijst voor acute rugklachten. Daarbij wordt o. a. besproken wat de toegevoegde waarde ervan is, hoe de antwoorden van de pati'nt ge·nterpreteerd worden, wat de consequenties zijn en wanneer u wat kunt gebruiken.

VL11 / ZL11
Evaluatie en revalidatie van de functionele lumbopelvische stabiliteit in de praktijk. Lieven Danneels

---

Tijdens deze learnshop wordt u een brede waaier aan mogelijkheden aangeboden om in functie van de individuele patiënt de functionele stabiliteit van de wervelkolom op te trainen. Deze training wordt op een wetenschappelijke, maar tevens een praktisch relevante wijze benaderd. De klinische diagnose en de oefentherapie van elk van de aspecten die de kwaliteit van de functionele stabiliteit uitmaken worden in de mate van het mogelijke praktisch aangeleerd.

VL12 / ZL12
Articular Manipulative Therapy of Lateral Epicondylalgia: From Laboratory Bench to the Clinic. Bill Vicenzino

---

Lateral epicondylalgia, an apparent soft tissue disorder in which pain and impaired forearm extensor muscle function are key clinical features, can often prove a challenge to treat with physical the rapy. Recent evidence from the laboratory and clinic provides a key to unraveling the challenge in treating this condition. This learnshop will arm the practitioner with an efficacious manual therapy approach to the management of lateral epicondylalgia and provide the basis on which practitioners may approach other such enigmatic musculoskeletal pain states. ( Engelstalige bijdrage)

VL13 / ZL13
Diagnostiek en behandeling van cervicogene hoofdpijn en cervicogene duizeligheid. Maarten Schmitt

---

Aan de hand van de bespreking van de meetinstrumenten en het klinisch redeneren wordt de manueeltherapeutische diagnostiek van cervicogene hoofdpijn en cervicogene duizeligheid besproken. Een overzicht van de therapeutische mogelijkheden ( be·nvloeding van de cervicale propriosepsis, spierfunctietraining en beïnvloeding van de cervicale gewrichtsfuncties) wordt gedemon streerd.

VL14 / ZL14
Spieratrofie bij oudere patiënten: Etiologie, functionele impact en therapie. Ivan Bautmans

---

Het menselijk lichaam ondergaat verregaande fysieke en fysiologische veranderingen met toenemende leeftijd. Zeer opvallend is de leeftijdsgebonden afname in dwarsgestreepte spiermassa of sarcopenie. Het proces start ongeveer op 25-jarige leeftijd en kent een sluipend verloop a ratio van 1% verlies aan spiermassa en spierkracht per levensjaar. Boven 70-jarige leeftijd neemt deze musculaire veroudering dramatische proporties aan, met name in spierkracht tot 30 - 40% per levensdecade. Deze musculaire veroudering leidt tot een significante daling van de functionele capaciteiten en verhoogt het risico van o.a. vallen en toegenomen afhankelijkheid. De mogelijke onderliggende mechanismen worden besproken, evenals de impact van pathologische situaties op de verouderende musculatuur. Het klinisch belang van sarcopenie bij de benadering van oudere pati'nten wordt toegelicht alsook de mogelijke interventies.

VL15 / ZL15
Generaliseerde symptomatische gewrichts-hypermobiliteit en
-hypomobiliteit; grenzen van een systemisch continuüm? Raoul Engelbert
---

Populatie studies laten zien dat gewrichtsmobiliteit past in een Gausse verdeling. Uit recent onderzoek wordt geconcludeerd dat gegeneraliseerde gewrichtshypermobiliteit met klachten in houdings- en bewegingsapparaat een systemisch probleem is. 1. Gegeneraliseerde gewrichtshypomobiliteit, onlangs voor het eerst beschreven, lijkt een nieuwe klinische entiteit te zijn met specifieke klinische karakteristieken, veroorzaakt door veranderingen in het collageenmetabolisme. 2. In de gezonde populatie tussen 8 en 24 jaar ( n= 460) worden associaties gevonden tussen gewrichtsmobiliteit, huidextensibiliteit, bloeddruk en longfunctie. 3. Vijf mogelijke mechanismen om deze bevindingen te verklaren en de consequenties voor therapeutische interventie worden besproken. Daarnaast wordt, gebaseerd op gegevens van hypermobiele en hypomobiele kinderen ( n= 60) en een gematchte referentiegroep ( n= 460) , een nieuw klinisch toepasbaar instrument besproken dat gegeneraliseerd gewrichtshypermobiliteit en -hypomobiliteit kan definiëren.

VL16 / ZL16
De keuzes en inhoud van manueeltherapeutische interventies binnen wetenschappelijk onderzoek. Jan Pool / Riekie de Vet
---

In diverse onderzoeken waarbij manuele therapie of manipulatieve technieken worden gebruikt is de beschrijving van die interventie nauwelijks aanwezig. Ook de motivatie om te komen tot een keuze van een behandelprotocol wordt niet beschreven. Deze workshop probeert in kaart te brengen hoe daar tot op heden mee wordt omgegaan, wat voor consequenties dat heeft en welke strategiën de onderzoeker kan hanteren om tot keuzes van behandelprotocollen te komen.

ZL8
De relatie tussen lage rug-en bekkenklachten, bekkenbodem spieractiviteit en bekkenbodemdisfuncties. Annelies Pool
---

Resultaten van een cross-sectionele studie onder 88 postpartum proefpersonen naar de relatie tussen rug-en bekkenklachten en bekkenbodemdisfunctie zullen worden gepresenteerd. Binnen de groep patiënten met postpartum lage rug-en bekkenklachten blijkt significant meer bekkenbodem disfunctie voor te komen dan in de gezonde populatie, ook al worden deze resultaten beïnvloed door leeftijd. Binnen de groep postpartum lage rug-en bekkenpijn is een significante toename van spanning in de bekkenbodemspieren meetbaar met intravaginaal EMG geïllustreerd door een langere relaxatietijd en een paradoxale reflex tijdens persen. Een mogelijke verklaring voor deze toename van spanning is een compensatie voor het verlies van stabiliteit in de sacroiliacale gewrichten.

Toelichting bij het inschrijfformulier

Wilt u a. u. b. eerst onderstaande instructies doorlezen alvorens u uw inschrijfformulier invult; alleen volledig ingevulde inschrijfformulieren kunnen worden verwerkt. Het is belangrijk dat u alle gegevens vermeldt in verband met het toekennen van accreditatiepunten. U moet ook uw volledige naam en adresgegevens invullen zodat er geen onnodige vertraging ontstaat bij eventuele correspondentie met het congressecretariaat.

* Geef duidelijk aan op welke dag of dagen u wilt deelnemen. U kunt kiezen om slechts één van beide congresdagen aanwezig te zijn; optie vrijdag 12 maart of zaterdag 13 maart , maar u kunt ook beide dagen komen, optie beide congresdagen.
* Het arrangement houdt in dat u beide congresdagen volgt, , inclusief een kamer voor overnachting in de Koningshof van 12 op 13 maart en inclusief deelname aan de feestavond. De prijs van het arrangement is ook inclusief ontbijt op zaterdag 13 maart. Wilt u bovendien nog de nacht voorafgaand aan het congres overnachten, dan dient u deze optie apart bij te boeken.
* Wilt u alleen vrijdag 12 maart of alleen zaterdag 13 maart aanwezig zijn en toch deelnemen aan de feestavond, of alleen een overnachting boeken zonder deelname aan de feestavond dan kan dit door de betreffende items afzonderlijk in te vullen.
* Let op: het goedkope tarief geldt alleen wanneer u NVMT-lid bent; alleen KNGF lidmaatschap is niet voldoende.

Totaliseert u a. u. b. zelf het bedrag. Er zijn twee mogelijkheden om te betalen. Zie hiervoor het inschrijfformulier. Eerst na ontvangst van het geld op onze rekening wordt uw inschrijving verwerkt.
Tot 15 januari 2004 kunt u profiteren van de zgn. early bird korting; na totalisatie van de inschrijfkosten trekt u eenmalig EURO 20,-van het totaalbedrag af. Volg wederom goed de instructies op het inschrijfformulier!

Ongeacht of u slechts één of beide dagen van het congres aanwezig bent, geldt dat u per dag een keuze moet maken voor wat betreft de te volgen parallelsessies en learnshops. De organisatie zal de zaalcapaciteit aanpassen aan het aantal ingeschreven deelnemers per sessie. Op het inschrijfformulier dient u per congresdag aan te geven naar welke van de vijf parallelsessies uit de eerste reeks uw voorkeur uitgaat. Daarna uw keuze uit de tweede reeks parallelsessies. Ook uit de twee reeksen van acht learnshops dient u per dag steeds één keuze aan te kruisen.

Wanneer uw partner deelneemt aan het partnerprogramma ( zie elders in dit boekje; daaronder verstaan we deelname aan het feest en/ of een overnachting op de kamer van de deelnemer aan het congres) , dan dient u dit te vermelden op het inschrijfformulier door het aankruisen van het daartoe bestemde hokje. De inschrijving voor het partnerprogramma dient bij voorkeur gelijktijdig te gebeuren. U kunt echter ook in eerste instantie alleen een informatiepakketje aanvragen. U krijgt in dat geval een aantal foldertjes met tips over culturele en sportieve mogelijkheden in en om Eindhoven thuis gestuurd. Bij dit pakketje zit bovendien een nieuw inschrijfformulier voor dit partnerprogramma, zodat u de aanmelding voor het congres vast kunt doen.

Plaats uiteindelijk uw handtekening onder aan het formulier en stuur het zo spoedig mogelijk op. U kunt uw inschrijfbevestiging verwachten vanaf eind januari 2004. Dit is dan tevens uw betaal bewijs.

Bij annulering van uw inschrijving voor 15 februari 2004 brengen wij 50, -in rekening en bij annulering na 15 februari 2003 brengen wij 50% van de kosten in rekening. Veel succes bij de inschrijving.

Voor informatie: Congressecretariaat NVMT, tel: 0411 611187, fax: 0411 633 805, e-mail: info@congresservice.nl

VIA DE WEBSITE KUNT U BOVENDIEN EENVOUDIG ON-LINE INSCHRIJVEN! Ga naar het online inschrijfformulier >>

De congrescommissie NVMT 2004:
John Bos
Wiesje van Boxtel ( secretariaat)
Jeroen van Gend
Leo Hagenaars
Han Kingma
Henk van Mameren
Jan Pool
Willy Smeets
Erik Thoomes ( voorzitter)