LENSINK VAN BERKEL COMM.

Onderzoek: Gemeenten brengen risico's slecht in kaart

Onderzoek: Gemeenten brengen risico's slecht in kaart

Gemeentesecretarissen minder bang voor ontploffing dan voor fraude

Rotterdam, 12 maart 2004 - Nederlandse gemeenten zijn zich onvoldoende bewust van de risico's die zij lopen, ondanks bekende rampen als 'Enschede' en 'Volendam'. Dergelijke fysieke calamiteiten worden veel minder vaak genoemd als potentiële risicofactor voor een gemeente dan zaken als fraude, uit de hand lopende financiële verplichtingen en dergelijke. Dit blijkt uit een onderzoek van de Vereniging van Gemeentesecretarissen (VGS) en Marsh Risk Consulting, dat 10 maart 2004 is gepresenteerd tijdens een gezamenlijk georganiseerd congres.

De risico's waarmee gemeenten worden geconfronteerd zijn de laatste jaren aanzienlijk toegenomen. Oorzaken hiervoor zijn onder meer te vinden in het aantal complexe juridische kwesties en omvangrijke infrastructurele projecten en de veranderende (en soms lastig te interpreteren en te implementeren) wet- en regelgeving. Het risicoprofiel en het schadebeeld van lokale overheden is daarmee ook zichtbaar slechter geworden. Het onderzoek toont aan dat slechts 35% van de gemeenten een koppeling maakt tussen risicomanagement en het eigen weerstandsvermogen (de financiële reserve positie van de gemeente).

Uit het onderzoek, waaraan circa 39% van alle gemeentesecretarissen in Nederland heeft meegedaan, blijkt tevens dat gemeenten waar gekozen is voor een actieve risico aanpak, een ruime meerderheid (63%) te maken heeft gehad met een calamiteit. Echter, het overgrote deel van de Nederlandse gemeenten onderkent het belang van integraal risicomanagement nog niet. Robert 't Hart, riskconsultant bij Marsh Risk Consulting: 'Ondanks het feit dat 63% van de gemeentesecretarissen te maken heeft gehad met een calamiteit, is het opmerkelijk dat slechts 19% voor integrale benadering kiest. En juist een integrale benadering kan er voor zorgen dat de risico's die een gemeente loopt minder snel tot een calamiteit kunnen leiden.'

Calamiteiten in soorten
Opvallend is dat fysieke calamiteiten zoals ontploffingen en brand minder vaak als risicofactor worden genoemd dan zaken als fraude, te omvangrijke projecten, de grote stedenproblematiek en vooral zaken die te maken hebben met bevolkings-opbouw. Denk hierbij onder andere aan sociale tweedeling. Het valt op dat gemeentesecretarissen nog zoekende zijn hoe risicomanagement is in te bedden in hun organisatie. Bert van de Velden projectleider namens de VGS: 'Het feit dat door veel gemeentesecretarissen voornamelijk de afdelingen Juridische Zaken en Financiën worden genoemd als organisatie-eenheden waarin hun ogen risicomanagement gestalte zou moeten krijgen, bevestigt het beeld dat gemeenten risicomanagement nog steeds als een deelprobleem beschouwen.'

Nieuwe regelgeving
Met ingang van 2004 zijn gemeenten verplicht om aandacht te besteden aan het risicoprofiel van de gemeente en dit te plaatsen in relatie tot het weerstandsvermogen. Deze nieuwe regelgeving met betrekking tot begroting en verantwoording verplicht gemeenten om een duidelijke koppeling te maken tussen de risico's, die worden gelopen en het aanhouden van een financiële buffer (weerstandsvermogen). De verscherpte regelgeving vanuit het Rijk is vooral een reactie op een aantal gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld de Ceteco-affaire en de recente bouwfraude.

Marsh Risk Consulting
Marsh Risk Consulting is onderdeel van Marsh & McLennan Companies (MMC), een wereldwijd opererende onderneming met ongeveer 60.000 medewerkers en een jaaromzet van ruim 11 miljard US$. Marsh Risk Consulting is een specialist in het opzetten en implementeren van risicomanagement. Zij zet specifieke expertise en concrete instrumenten in om de risico's, die de financiële en maatschappelijke doelstellingen in gevaar kunnen brengen, effectief te managen. Tezamen met de actuariële kennis van zusterorganisatie Mercer zijn zij in staat maatwerk te leveren ten aanzien van het kwantificeren van de risico's en het berekenen van het weerstandsvermogen.

Noot voor redactie,