Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Speech van Staatssecretaris Van Geel van VROM op de jaarvergadering van het Verbond van Handelaren in Chemische Produkten in Wassenaar op maandag 15 maart 2004

Allereerst bedankt voor de uitnodiging op uw jaarvergadering te mogen spreken. Ik heb nog even gekeken naar uw vorige jaaroverzicht. Op de omslag staan sleutelbegrippen voor uw sector. Ik noem er een paar: eisen zeker niet minder, eigen verantwoordelijkheid, be good, try better and tell it.
Ik vind het goed gekozen begrippen, die uitstekend samenvatten waar u als branchevereniging voor moet staan.

In het jaaroverzicht staat een bijdrage van de heer Van Baarlen, van Chemproha. Kort samengevat zegt hij het volgende: Responsible Care is niet langer een vrijblijvende keuze. We hebben als branche een verplichting aan de maatschappij, daarom moeten we de ontwikkelingen voor zijn en gezamenlijk en consequent werken aan Responsible Care.

U begrijpt dat meneer van Baarlen een man naar mijn hart is. En dat ik veel waardering heb voor een chemiebranche die zich bewust is van zijn maatschappelijke verplichtingen.

Dat bewustzijn blijkt ondermeer uit de houding van de VHCP bij de ontwikkeling van het nieuwe stoffenbeleid, SOMS. U heeft actief meegedacht, en laten zien dat u ook voorop wilt lopen. Zo heeft u onlangs als een van de eersten het Convenant Stoffen ondertekend, wat betekent dat u zich gaat inzetten voor een verbetering van de kennisinfrastructuur voor stoffen in uw branche.

Ik ben blij dat u als branchevereniging zo alert bent, want er komt veel op u af. De belangrijkste ontwikkeling is waarschijnlijk de aankomende EU-regelgeving - REACH. Die zal vergaande consequenties voor u hebben. Voor veel handelaren in de chemie betekenen de nieuwe regels een dubbele opgave. Importeurs van buiten de EU krijgen registratieverplichtingen voor stoffen, net als producenten. Voor handelaars die ook gebruiker zijn, komt daar de registratieplicht vanuit het gebruik bij.

Met deze nieuwe verplichtingen verschuift een aantal taken van de overheid naar het bedrijfsleven. Vooral voor kleinere bedrijven - en veel leden van de VHCP vallen in die categorie - is dat een aanzienlijke belasting. Ik ben me van dat feit bewust. Mijn inzet in de EU is daarom om de administratieve lasten voor bedrijven niet onnodig op te laten lopen.

Het duurt nog een aantal jaren voordat de concept-Verordening van kracht wordt.
Toch is het van het grootste belang dat u zich nu al zoveel mogelijk voorbereidt. Dat blijkt ondermeer uit de experimenten die een aantal bedrijven in dit verband heeft uitgevoerd, de zogenoemde Proeftuinen. Die toonden aan dat het op poten zetten van een verantwoord stoffenmanagement niet moeten worden onderschat. Voor een deel is het een organisatieklus. Bedrijven moeten hun zaken intern op orde hebben. Daarvoor moeten ze helder hebben waar en hoe binnenshuis met stoffen wordt omgegaan.
Een ander punt dat beter moet, is de communicatie met leveranciers en afnemers.
Het lijkt me dat u daar niet zo heel veel moeite mee zult hebben. Tenslotte ligt het al in de aard van handelaren om in het contact met de klant te investeren.

Als u zich op tijd voorbereidt, bent u straks niet alleen klaar voor de nieuwe regelgeving, maar investeert u ook in uw bedrijf. Want goed stoffenmanagement betekent meer inzicht in uw eigen onderneming, en dat biedt weer kansen om de efficiency te vergroten. U investeert dus niet alleen voor veiligheid, gezondheid en milieu, maar ook voor een gestroomlijnde bedrijfsvoering.

Naast de genoemde voorbereiding is het tegelijkertijd van belang om alle beschikbare kanalen te gebruiken om te communiceren over het huidige EU-ontwerp, zodat er straks werkbare regelgeving komt.

Daarom is het ook verstandig dat u zich als gebruikers heeft georganiseerd in het DUCC-platform. [spreek uit als één woord, staat voor Downstream Users of Chemicals Co-ordination group] Dat stelt u in staat om met één stem te reageren op de Europese plannen. Bovendien moedigt het platform zijn leden aan om zich niet te laten overvallen door de nieuwe EU-regels.
Voor mij is het platform vooral een waardevolle gesprekspartner, zowel tijdens de onderhandelingen met de EU, als later bij de invoering van de regels.

Hoewel er dus nog een flinke klus voor u ligt, hoeft u bepaald niet vanuit stilstand te starten. Ik begon niet voor niets met het stukje uit uw vorige jaarverslag, waarin het Responsible Care-programma werd omarmd. U stelt deelname aan Responsible Care zelfs als voorwaarde om lid te mogen worden van de VHCP. Dat is een prima signaal. U laat zien dat u op een verantwoorde manier zaken wilt doen.

Dames en heren,
De chemiebranche wordt in Nederland altijd met argusogen in de gaten gehouden. Tenslotte gaat u met stoffen om waarvan een deel in principe risico's oplevert voor werknemers en omwonenden. Gelukkig is de sector zich van de argwanende blikken bewust en doet ze zijn best voor een goede reputatie. De houding van de VHCP is daar een goed voorbeeld van.

De pro-actieve houding van Nederlandse handelaren geeft mij het vertrouwen dat u ook in de komende periode de omslag naar een actieve verantwoordelijkheid zult willen en kunnen maken.

Die houding maakt het voor mij ook gemakkelijker om rekening te houden met uw belangen. Ik wil me inzetten voor een Europees systeem dat uitgaat van een goede balans tussen duurzaamheid en bedrijfsbelang. Ik ga ervan uit dat we in de komende periode, zowel in het Europese circuit als bij de nationale uitvoering, veel voor elkaar kunnen blijven betekenen.
Tot slot wens ik u veel succes bij uw voorbereidingen op de nieuwe regels.