De Unie
Kabinet akkoord over ingrepen in de WAO in 2006
Culemborg, 19 maart 2004 - Het WAO stelsel gaat grondig op de schop.
Tevens worden naar verwachting per 1 juli 2004 de keuringscriteria
voor de WAO op basis van het zogenaamde Schattingsbesluit fors
aangescherpt. Een zieke werknemer zal dan sneller worden goedgekeurd
als er door de arbeidskundige functies zijn te vinden die hij of zij
nog zou kunnen vervullen.
Het nieuwe stelsel
Kern van het nieuwe stelsel is dat met ingang van 2006 alleen volledig
en duurzaam arbeidsongeschikte werknemers nog recht hebben op een
uitkering. Dit zijn werknemers die geen enkele mogelijkheid meer
hebben om (op termijn) weer aan het werk te gaan. Zij krijgen na twee
jaar een uitkering op grond van de nieuwe regeling voor volledige en
duurzame arbeidsongeschiktheid (de IVA). Van gedeeltelijk
arbeidsgeschikte werknemers wordt verwacht dat zij ten minste
gedeeltelijk aan het werk blijven. Werknemers, waarvan van meet af aan
duidelijk is dat enige kans op herstel niet mogelijk is, kunnen al
eerder worden gekeurd dan na twee jaar ziekte.
Arbeidsongeschikte werknemers die minder dan 80% loonverlies lijden
maar meer dan 35%, of van wie herstel binnen vijf jaar is te
verwachten, vallen onder de nieuwe regeling Werkhervatting
Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (de WGA).
Werkenden die in deze categorie vallen, krijgen een aanvullende
uitkering die het loonverlies gedeeltelijk compenseert. Zij krijgen
een aanvullende uitkering van 70% van het verschil tussen het
laatstverdiende loon en het met werken verdiende loon. Deze
loonsuppletie kan tot het bereiken van de 65-jarige leeftijd worden
ontvangen, mits in voldoende mate wordt gewerkt. Niet-werkenden
krijgen een uitkering vergelijkbaar met de WW gevolgd door een
individuele uitkering, gebaseerd op het minimumloon en afhankelijk van
het arbeidsongeschiktheidspercentage. Deze opzet maakt dat werken
altijd financieel aantrekkelijker is dan een uitkering.
Werknemers die minder dan 35% loonverlies lijden, vallen niet onder de
nieuwe regeling voor gedeeltelijk arbeidsgeschikten, maar blijven in
dienst van de werkgever. Voor deze werknemers kunnen op individueel-
of CAO-niveau afspraken worden gemaakt over een loonaanvulling.
Voor wie geldt het nieuwe stelsel
Het nieuwe stelsel gaat gelden voor werknemers die op of na 1 januari
2004 (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt zijn geworden en dat op 1
januari 2006 nog steeds zijn. Bestaande WAOers vallen niet onder de
stelselherziening waardoor de huidige WAO voor deze categorie blijft
gelden.
De uitvoering van het nieuwe stelsel
Werkgevers hebben de keuzevrijheid het risico op gedeeltelijke
arbeidsgeschiktheid van werknemers zelf te dragen, onder te brengen
bij een private verzekeraar of bij het publieke uitvoeringsinstituut
werknemersverzekeringen (UWV) te blijven.
Het UWV blijft in alle gevallen de medische en arbeidskundige keuring
verrichten.
Aanpassingen Schattingsbesluit en strengere keuringen vanaf juli 2004
De wijzigingen in het Schattingsbesluit gaan gelden voor zowel nieuwe
gevallen als voor werknemers die nu al een WAO-uitkering hebben.
Weliswaar komen bestaande WAO-ers niet in het nieuwe stelsel maar
vanaf 1 juli 2004 kunnen zij wel te maken krijgen met een
herbeoordeling, waarbij de nieuwe, strengere eisen gelden. Deze eisen
zien toe op het arbeidskundige deel van de (her)beoordeling. Het
belangrijkste onderdeel daarvan is dat voor de beoordeling drie
functies mogen worden gebruikt die de werknemer (in theorie) nog kan
vervullen waarbij iedere functie minstens drie arbeidsplaatsen moet
vertegenwoordigen.
Op grond van de huidige regels gelden voor deze drie functies in
totaal minimaal 30 arbeidsplaatsen en per functie minimaal 7. Mensen
die op 1 juli 2004 55 jaar of ouder zijn of die bij eerdere
herkeurings-operaties zijn ontzien krijgen niet te maken met de
strengere regels.
* Schema herziening van de WAO (pdf)
vrijdag, 19 maart 2004