Den Haag, 19 maart 2004
Het Openbaar Ministerie in 2003: Forse stijging in zaken
overlastcriminaliteit
Dossier Organisatie & Beleid OM
Dossier Misdaadcijfers
De toegenomen aandacht voor de bestrijding van overlastcriminaliteit
is goed zichtbaar in de jaarcijfers van het Openbaar Ministerie (OM).
Het aantal kantonstrafzaken (overtredingen) dat bij het Openbaar
Ministerie binnenstroomt, is in 2003 fors gestegen, met 28 procent
naar 278.300. Deze toename wordt vooral veroorzaakt door groeiende
aantallen overtredingen van algemeen plaatselijke verordeningen
(APV's), regels in het openbaar vervoer (zwartrijden en
ordeverstoring), vreemdelingenwetgeving en zware
verkeersovertredingen. Dergelijke overtredingen veroorzaken veel
ergernis en onveiligheidsgevoelens bij burgers.
Ook het aantal misdrijven dat door het OM wordt behandeld, is nog
altijd groeiend. In 2003 was de instroom aan rechtbankzaken 269.400
(2002: 250.400). De toename van de rechtbankzaken blijft niet beperkt
tot specifieke vormen van misdaad, maar speelt zich af in alle
criminele sectoren. Een uitschieter vormen de misdrijven Wet Wapens en
Munitie: een stijging van 8 procent. De zwaarte van de zaken - en
daarmee de bewerkelijkheid - blijft stabiel. Het 'soortelijk gewicht'
is al vanaf 1998 vrij constant.
Met de groeiende instroom van zowel overtredingen als misdrijfzaken
voldoet het Openbaar Ministerie ruimschoots aan de doelstellingen van
de nota "Naar een veiliger samenleving" van de ministeries van
Justitie en Binnenlandse Zaken.
Sanctie
In negen van de tien misdrijfzaken die bij het Openbaar Ministerie
(OM) binnenstromen, is sprake van een sanctie voor de dader. De
zogenaamde interventieratio, het aantal zaken waarin sprake is van een
sanctie (zoals celstraf, taakstraf of ontzegging rijbevoegdheid),
steeg in 2003 met een procent naar 89%. Dit is vooral te danken aan de
daling van het aantal onvoorwaardelijke sepots. In slechts 9,3% van de
zaken (2002: 11,3%) seponeerde de officier van justitie de zaak,
bijvoorbeeld vanwege gebrek aan bewijs.
Doorlooptijden
De zaken worden door het OM sneller behandeld. De gemiddelde
doorlooptijd werd zes procent korter (142 dagen, van instroom tot
afdoening). Ook de werkvoorraad daalde: de uitstroom (+12%) steeg
harder dan de instroom (+8%). Er werd vaker hoger beroep ingesteld in
2003: 16.100 keer (13.700 in 2002). En ook bij de ressortsparketten
was de uitstroom groter dan de instroom en waren de doorlooptijden
korter.
Jeugd en geweld
De OM-prioriteiten jeugd en geweld blijven stijgende lijnen te zien
geven. In 2003 zijn 30.000 jeugdigen in de netten van politie en OM
terechtgekomen. Ook hier wordt slechts één op de tien zaken
geseponeerd (in vijf jaar tijd gehalveerd van 20 procent in 1998 naar
10 procent in 2003). Het aantal geweldszaken steeg in 2003 met 4200
naar 45.200.
1999 - 2003
De cijfers van de laatste vijf jaar van het OM laat zien dat de groei
trendmatig is en vooral in 2002 en 2003 fors is geweest. In
onderstaande tabel is deze trend op hoofdlijnen weergegeven.
1999 2000 2001 2002 2003
Instroom rechtbankzaken 235.729 235.536 234.670 250.400 269.400
Waarvan: - jeugd 26.338 26.565 26.846 27.700 30.300
- geweld tegen personen 33.909 35.040 36.988 41.000 45.200
Instroom kantonstrafzaken 247.280 189.622 178.904 217.700 278.300
Waarvan: - plaatselijke verordeningen 22.918 26.180 38.814 47.900
64.700
- openbaar vervoer 11.139 10.018 11.653 16.300 24.600
Sepotpercentage 13,5% 13,9% 12,0% 11,1% 9,3%
Interventiepercentage 85,6% 84,7% 86,5% 88% 89%
Cijferoverzicht
Meer OM-cijfers zijn te vinden op www.om.nl. Het overzicht over 2003
in cijfers van het Openbaar Ministerie is hier te vinden. Het
overzicht over de laatste vijf jaar is te vinden onder de knop
Publicaties >> Het OM in cijfers.
Openbaar Ministerie