Federale regering Belgie
Meer dan 70 miljoen in 3 jaar tijds voor huisvesting in grote steden
(2004-03-21)
Persbericht van de Ministerraad
Op voorstel van Mevrouw Marie Arena, Minister van Maatschappelijke
Integratie, heeft de Ministerraad het plan voor het aanwenden van de
bedragen voortvloeiend uit de tijdens de Ministerraad van Gembloers
verkregen begrotingsverhogingen, via de stadscontracten aan te wenden
ten voordele van huisvesting, goedgekeurd.
DE MAATREGEL, KORT
De vier prioriteiten van het aanwendingsplan van de bijkomende
bedragen bestemd voor huisvesting zijn :
- het aanbod aan kwaliteitsvolle huurwoningen doen toenemen,
- het verwerven van eigendom vergemakkelijken,
- het gemeentelijk beleid voor de bestrijding van ongezonde woningen
en leegstand versterken,
- acties voor de herintegratie van achtergestelde groepen voeren.
DE CONTEXT
Gezinnen zonder inkomen of met een heel laag inkomen ondervinden grote
moeilijkheden om een woning te vinden.
Dit probleem stelt zich bijzonder scherp in grote steden :
- de huur en de koopprijs van woningen stijgen veel sneller dan de
koopkracht van de gezinnen,
- het aanbod van sociale woningen is ontoereikend (in Brussel zijn er
meer dan 20.000 aanvragen voor sociale woningen waaraan niet kan
worden voldaan),
- gezinnen met een laag inkomen zijn verplicht in kleine huizen en
appartementen te wonen, die dikwijls in slechte staat of zelfs
ongezond zijn,
- deze situatie heeft een grote weerslag op de gezondheid en de
veiligheid, maar ook op de kansen op sociale en professionele
integratie en op het welzijn.
In de tweede helft van de jaren 90, zijn de vastgoedprijzen in
meerdere Europese hoofdsteden blijven stijgen. In de meeste grote
steden is er een tekort aan middelgrote woningen. België, met Brussel
op kop, vormt daarop geen uitzondering. Belangrijk om weten is dat één
Brusselaar op twee de voorwaarden voor het verkrijgen van een sociale
woning vervult. In Gent, Antwerpen en Luik doet deze evolutie zich ook
meer en meer voor.
Hoe kan een alleenstaande persoon met een leeflooninkomen van 595 ¬
behoorlijk leven en wonen in de stad als de huishuur voor een
minderwaardige woning minstens 350 ¬ bedraagt ?
De overdreven kost van huisvesting in de grote steden brengt de vlucht
van bepaalde lagen van de bevolking met zich mee. De maatschappelijke
gevolgen hiervan zijn nefast : de kwaliteit van het leven daalt
ingevolge lange trajecten die synoniem zijn aan tijdsverlies. Ook het
gezinsleven heeft eronder te lijden : veel ouders zien vaker het stuur
van hun wagen dan ze hun eigen kinderen zien... En dan nog maar
gezwegen over het feit dat deze trajecten ook een economische kost
behelzen - tijdsverlies en transportkost - en een ecologische kost -
de vervuiling.
Gelet op deze vaststellingen werd huisvesting een van de prioriteiten
uit het regeerakkoord. Zo werd tijdens de Ministerraad van Gembloux in
januari 2004 beslist de begroting van het " Programma
Grootstedenbeleid " op te trekken ten behoeve van de
huisvestingsmaatregelen.
Deze verhoging bedraagt 71 miljoen ¬ voor de jaren 2005, 2006 en 2007.
De toegekende bijkomende middelen zullen worden aangewend voor het
ondersteunen van de inspanningen die de grote steden leveren voor de
verbetering van de huisvesting in de meest achtergestelde wijken.
DE VOORSTELLEN
Marie Arena heeft vier prioriteiten bepaald voor de aanwending van de
bijkomende begrotingsmiddelen. Enkele voorbeelden maken dit duidelijk.
Het aanbod aan kwaliteitsvolle huurwoningen doen toenemen, met zorg
voor sociale gemengdheid, hetzij via initiatieven van de gemeentelijke
overheden, hetzij via partnerschap met actoren uit het
verenigingsleven.
Bijvoorbeeld :
- nieuwe bouwwerken,
- herstelwerken aan leegstaande en onbewoonbare gebouwen,
- reconversie van niet-residentiële gebouwen in woongebouwen,
- het beheer van private goederen door een sociaal verhuurkantoor
aanmoedigen (premie gelijk aan het gemeentelijk aandeel in de
onroerende voorheffing, prefinanciering van werken verricht door
sociale verhuurkantoren, ...)
Het verwerven van eigendom vergemakkelijken voor gezinnen met een laag
of middelgroot inkomen en voor jongeren.
Bijvoorbeeld :
- beurzen voor collectieve verwerving van gebouwen, met als doel het
hergebruik van industriële gebouwen en van verlaten kantoorgebouwen
(de gemeente spreekt de eigenaars aan, sluit een koopoptieovereenkomst
van bepaalde duur, vindt de kopers en volgt het project op volgens de
vraag van de eigenaars en de kopers),
- sanering van terreinen die vervolgens te koop worden gesteld,
- verbouwen van gebouwen tot individuele woningen om ze daarna opnieuw
te verkopen ; de opbrengst van deze verkoop zal een fonds spijzen
waarmee deze operatie steeds kan worden herhaald,
- adviesverlening aan toekomstige eigenaars (juridische, financiële en
technische aspecten).
Het gemeentelijk beleid voor de bestrijding van ongezonde woningen en
leegstand versterken.
Bijvoorbeeld :
- openen van transitwoningen opdat de gemeenten herhuisvesting kunnen
aanbieden telkens ze een woning ongezond moeten verklaren,
- positieve aanmoediging van de eigenaars om hun goederen te renoveren
door premies voor het conform maken van hun woningen, op voorwaarde
dat deze gedurende 9 jaar worden verhuurd via een sociaal
vastgoedkantoor.
Transversale acties voeren voor de herintegratie van achtergestelde
groepen via de toegang tot huisvesting.
Bijvoorbeeld :
- openen van transitwoningen voor vrouwen die slachtoffer zijn van
geweld,
- projecten voor de herintegratie van werklozen.
De planning voor de uitvoering van het Huisvestingsplan
De projecten die met deze begrotingsmiddelen gefinancierd worden,
zullen eerstdaags samen met de betrokken lokale overheden worden
bepaald. Ze zullen een onderdeel vormen van het nieuwe meerjarige
programma voor de Stadscontracten die in 2005 zullen aanvangen.
De doelstelling bestaat erin deel te nemen aan een dynamisch beleid
voor huisvesting in de grote steden, waarbij de begroting kan worden
toegespitst op de grote steden die nu genieten van een stadscontract,
maar ook voor de andere grote steden waarvan een objectieve analyse
zou aantonen dat zij specifieke problemen hebben op dat vlak.
Wat is de planning voor de uitvoering van het plan voor de aanwending
van deze omvangrijke middelen bestemd voor huisvestingsmaatregelen ?
- Aan de lokale overheden zal worden gevraagd om snel een stand van
zaken van hun noden inzake huisvesting over te maken.
- Begin mei zal de Minister voor het Grootstedenbeleid de
burgemeesters uitnodigen voor een werkvergadering ter bespreking van
de prioriteiten uit het plan.
- In juni zal er een globale richtinggevende nota aan de Ministerraad
worden voorgelegd.
- De lokale overheden beschikken vervolgens over zes maanden om het
actieplan voor te bereiden.
Net als in het kader van het " Federaal Regeringsplan inzake
Huisvesting", vandaag nog bekrachtigd op voorstel van Laurette
Onkelinx, vertegenwoordigt het project van Marie Arena een belangrijke
uitwerking van het regeerakkoord in die mate dat het de concrete
problemen aanbelangt van de inwoners van de grote steden.
Kabinet van de Vice-Eerste Minister en Minister van Justitie
Handelsstraat 76/80
1040 Brussel
Mevrouw Saar Vanderplaetsen
Tel.: 02/233.50.60
Fax: 02/230.15.37
s.vanderplaetsen@lo.fgov.be
Secretariaat van de Minister van Ambtenarenzaken, Maatschappelijke
Integratie en Grootstedenbeleid
Wetstraat 51
1040 Brussel
de heer Mattias Derdeyn (N)
Tel.: 02/790.57.21
Fax: 02/790.56.99
mattias.derdeyn@p-o.be
Mevrouw Cécile Druart (F)
Tel.: 02/790.57.15
Fax: 02/790.58.99
cecile.druart@p-o.be
De Algemene Directie Externe Communicatie Kanselarij van de Eerste
Minister kan u bereiken op het volgende adres: cmr@premier.fed.be